Fichtner_Hippokrates

Inhaltsverzeichnis

 

Vorbemerkung

4

Abkürzungen und Siglen

5

Verzeichnis der Werke

6

Index der lateinischen Titel

103

Index der mittelalterlichen Titel

108

Index der griechischen Titel

111

Index der arabischen Titel

114

Index der lateinischen Incipits

116

Index der griechischen Incipits

118

Index der arabischen Übersetzer

120

Index der hebräischen Übersetzer

121

Index der lateinischen Übersetzer

122

Index der syrischen Übersetzer

123

Index der Titelabkürzungen

124

Konkordanz zu Diels und Kibre

126

 


 

Vorbemerkung

 

Diese Zusammenstellung verzeichnet die Werke des Corpus Hippocraticum und ihre alten Übersetzungen sowie die wichtigsten modernen Ausgaben, Übersetzungen, Kommentare und Untersuchungen, jedoch nicht solche Untersuchungen oder Werkausgaben, die sich auf das ganze Corpus Hippocraticum beziehen. Die bibliographischen Angaben sind hauptsächlich aus den Bibliographien von Leitner und Maloney/Savoie übernommen und bisher nur teilweise autoptisch überprüft worden. Daher rührt die Uneinheitlichkeit der Titelaufnahmen. Eine vollständige Überprüfung ist für die Zukunft geplant. Die hippokratischen Werke sind, soweit sie in der Littréschen Ausgabe enthalten sind, in deren Reihenfolge aufgeführt; die nicht bei Littré enthaltenen Werke folgen dann alphabetisch nach ihrem lateinischen oder deutschen Titel (z. B. bei Werken, die nur arabisch überliefert sind).

 

Tübingen, Januar 2011, Gerhard Fichtner

 

 

 

Gerhard Fichtner wandte sich im Sommer 2011 mit der Bitte an die Arbeitsstelle, die Publikation der von ihm ins Leben gerufenen Bibliographien zu Galen und Hippokrates zu übernehmen und diese dereinst auch weiter zu betreuen. Nach dem Tod Gerhard Fichtners im Januar 2012 werden die beiden Bibliographien jetzt an der Arbeitsstelle weitergeführt. Dabei wird in erster Linie angestrebt, die neuerschienenen Editionen, Übersetzungen und Kommentare vollständig zu erfassen. Gerne nehmen wir Hinweise der Leserschaft auf, die uns helfen, die Verzeichnisse zu aktualisieren.

 

Berlin, Dezember 2012, Roland Wittwer


Abkürzungen und Siglen

 

*

Mittelalterliche Titelformen

ABA

Abhandlungen der Berliner Akademie der Wissenschaften

C

Mittelalterlicher Kommentar

Bruni Celli

Bruni Celli, Blas: Bibliografía Hipocrática. Caracas 1984.

CMG

Corpus Medicorum Graecorum

CML

Corpus Medicorum Latinorum

Diels

Diels, Hermann Alexander: Die Handschriften der antiken Ärzte. Leipzig: Zentralantiquariat 1970 (Nachdruck der Ausg. Berlin 1905–1907).

E

Edition

Fuchs

Hippokrates: Sämmtliche Werke. Ins Deutsche übers. u. ausführlich comm. von Robert Fuchs. Bd. 1–3. München: Lüneburg 1895–1900

Joly

Joly, Robert: Hippocrate, médecine grecque. Paris 1964

K

Kommentar

Kapferer

Die Werke des Hippokrates. Die hippokratische Schriftensammlung in neuer deutscher Übersetzung. Hrsg. v. Richard Kapferer. Bd. 1–5 [mit] Ergänzungsteil. Stuttgart (u. Leipzig): Hippokrates-Verlag 1934–1939

Kibre HL

Kibre, Pearl: Hippocrates Latinus. Hippocrates Latinus: Repertorium of Hippocratic Writings in the Latin Middle Ages. In: Traditio 31 (1975), S. 99–126; 32 (1976), S. 257–292; 33 (1977), S. 253–295; 34 (1978), S. 193–226; 35 (1979), S. 273–302; 36 (1980), S. 347–372; 37 (1981), S. 267–289; 38 (1982), S. 165–192.

Leitner

Leitner, Helmut: Bibliography to the Ancient Medical Authors. With a Preface by Erna Lesky. Bern, Stuttgart, Wien 1973.

Maloney/Savoie

Maloney, G[illes]; Savoie, R[aymond]: Cinq cent ans de bibliographie Hippocratique, 1473–1982. St-Jean-Chrysostome, Québec: Les Éditions du Sphinx 1982.

SBA

Sitzungsberichte der Berliner (bzw. Kgl. Preußischen, Preußischen, Deutschen) Akademie der Wissenschaften

Sezgin

Sezgin, Fuat: Geschichte des arabischen Schrifttums. Bd. 3: Medizin Pharmazie, Zoologie Tierheilkunde bis ca. 430 H. Leiden 1970

Sezgin Nachtr. I

Sezgin, Fuat: Geschichte des arabischen Schrifttums. Bd. 5: Mathematik bis ca. 430 H. [Nachträge zu Hippokrates: S. 405–406.] Leiden 1974

Sezgin Nachtr. II

Sezgin, Fuat: Geschichte des arabischen Schrifttums. Bd. 7: Astrologie Meteorologie und Verwandtes bis ca. 430 H. [Nachträge zu Hippokrates S. 375.] Leiden 1979

SMA

Sitzungsberichte der Münchener (bzw. Kgl. Bayerischen, Bayerischen) Akademie der Wissenschaften

Steinschneider

Steinschneider, Moritz: Die arabischen Übersetzungen aus dem Griechischen. Graz 1960 (Nachdr. der Zeitschriftenaufsätze 1889–1896)

Steinschneider

Steinschneider, Moritz: Die hebräischen Übersetzungen des Mittelalters und die Juden als Dolmetscher. Graz 1956 (Nachdr. der Ausg. Berlin 1893).

T

Übersetzung

U

Untersuchung

Ullmann

Ullmann, Manfred: Die Medizin im Islam. Leiden, Köln 1970 (Handbuch der Orientalistik. 1. Abt., Erg.bd. VI,1.)

 


Verzeichnis der Werke

      1     De prisca medicina = De vetere medicina = De antiqua medicina

Περ ρχαης ητρικς

K. a-ibb al-qadīm

CMG-Abkürzung: De prisca med.

andere Abkürzung(en): VM = Vet. med.

Alte Ausgabe: Littré I,570

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 17–25; Par. gr. 2253, fol. 117v–130; Par. gr. 2255, fol. 62v–83v; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 29v–37v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 20–26v

Vgl. Diels 4; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.001 (Hippokrates)

Incipit: κσοι πεχερησαν περ ητρικς λγειν γρφειν, πθεσιν

Incipit (lat.): Quicunque de medicina dicere aut scribere aggressi

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 13; Sezgin 43, Nr. 24

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De prisca medicina, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 36–55

E

Jones, W. H. S.: Philosophy and medicine in ancient Greece. With an ed. of »De prisca medicina«. Baltimore 1946

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera quae feruntur omnia I, 1–30

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: Ancient Medicine. London u. Cambridge, Mass. 1948, 1–64 (The Loeb Classical Library)

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 150–182 (cap. 3–21)

E,T,K

Jouanna, J.: Hippocrate: Tome II 1: De l’ancienne médecine. Paris 1990 (Collection des Universités de France)

T

Alsina, J., Vintró, E.: Tractats mèdics. Volum II, Aires, aigües i llocs, El pronòstic, L'antiga medicina. Griechisch und Spanisch. Barcelona 1976

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Tradition in Medicine. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 70–86

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 204–223

T

Frisch, Hartvig: To polemiske indlaeg fra laegekunstens fœrste dage. Om den gamle laegekunst. Kopenhagen 1918, 15–43

T

Fuchs I,18–39

T

Joly, 45–53

T

Kapferer II,13–37

T

Sandulescu, C.: Despre medicinǎ veche. București 1940

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 129–161

T,K

Festugière, André Marie Jean: L’ancienne médecine. Introd., trad. et comment. Paris 1948 (Reprint New York 1979) (Etudes et Commentaires 4)

T,K

Schiefsky, Mark J.: Hippokrates. On Ancient Medicine. Transl., introd., and commentary. Leiden 2005. (Studies in Ancient Medicine, vol. 28)

U

Cornford, F. M.: Emendations in Περ ρχαης ητρικς. Proceedings of the Cambridge Philological Society 178 (1941–1945), 23

U

Cosattini, A.: Nota ad Περ ρχαης ητρικς, c. XX. Rivista di filosofia 45 (1909), 161–165

U

Deichgräber, Karl: Zu Hippokrates’ Περ ρχαης ητρικς. Hermes 68 (1933), 167–182

U

Dihle, A.: Kritisch-exegetische Bemerkungen zur Schrift Über die alte Heilkunst. Museum Helveticum 20 (1963), 135–150

U

Dunn, F.: On ancient medicine and its intellectual context. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 49–68

U

Fantuzzi, Marco: Varianza e tenacia del polar thinking nel De prisca medicina pseudoippocratico. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 233–248

U

Festugière, André Marie Jean: Le traité hippocratique de l’ancienne médecine. Emerita 11 (1943), 507–509

U

Festugière, André Marie Jean: Le traité hippocratique de l’ancienne médecine. Bulletin de l’Association Guillaume Budé 3 (1944), 46–70

U

Fritz, K. von: Einige Bemerkungen zur Überlieferung und Textkritik von Peri archaies ietrikes. Wien. Stud. 79 (1966), 165–178

U

Hankinson, J. R.: Doing without Hypotheses: The Nature of Ancient Medicine. In: J. A. López Férez: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 55–67

U

Herter, Hans: Die kulturhistorische Theorie der hippokratischen Schrift von der alten Medizin. Maia 15 (1963), 464–483

U

Jones, William Henry Samuel: On interpretation of Περ ρχαης ητρικς. Proceedings of the Cambridge Philological Society 178 (1941–1945), 22–23

U

Jori, Alberto: Les origines de l’homme dans le traité hippocratique de l’ancienne médecine. In: Vème Colloque International sur la Pensée Antique. Les origines de l’homme d’après les anciens. Nice 1998, 89–105

U

Láın Entralgo, Pedro: El escrito De prisca medicina y su valor historiografico. Emerita 12 (1944), 1–28

U

Lichtenthaeler, Charles: Über die alte Medizin. XI. Hippokratische Studie. Genève 1980 (Études d’histoire de la médecine. 6.)

U

Lloyd, G. E. R.: Who is attacked in On ancient medicine? Phronesis 8 (1963), 108–126

U

Longrigg, James: [Hippocrates] Ancient Medicine and its intellectual context. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 249–256

U

Maucolin, Brice: Untersuchungen zur Hippokratischen Schrift »Über die alte Medizin«. Diss. phil. Saarbrücken [in Vorbereitung]

U

Müri, Walter: Περ ρχαης ητρικς Kap. 9. Hermes (1936), 467–469

U

Nickel, Diethard: Bemerkungen zur Methodologie in der hippokratischen Schrift De prisca medicina. In: Wittern, Renate (ed.), Hippokratische Medizin und antike Philosophie. Hildesheim 1996, 53–61

U

Pigeaud, J[ackie]: Qu’est-ce qu’être malade? Quelques réflexions sur le sens de la maladie dans Ancienne Médecine. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977, 196–219 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.)

U

Pohlenz, Max: Das 20. Kapitel von Hippokrates De prisca medicina. Hermes 53 (1918), 396–421

U

Rosen, R. M.: Towards a Hippocratic Anthropology: On Ancient Medicine and the Origins of Humans. In: L. Dean-Jones, R. Rosen (ed.), Ancient Concepts of the Hippocratic: Papers Presented at the XIIIth International Hippocrates Colloquium, Austin, Texas, August 2008. Leiden 2016, 242–257

U

Schiefsky, M. J.: On ancient medicine on the nature of human beings. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 69–85

U

Triebel-Schubert, Charlotte: Evolution und politische Anthropologie im 5. Jh. v. Chr.: Bemerkungen zu der hippokratischen Schrift De vetere medicina. Med.hist. J. 24 (1989), 203–213

U

Unger, Fredericus Carolus: Het hippokratisch geschrift over de oude geneeskunde. Bijdragen tot de geschiedenis der geneeskunde 23 (1943), 88–92

U

Unger, Fredericus Carolus: L’écrit hippocratique Περ ρχαης ητρικς, Sur l’ancienne médecine. Bijdragen tot de geschiedenis der geneeskunde 23 (1943), 72–94

U

Wanner, H.: Studien zu Περ ρχαης ητρικς. Diss. phil. Zürich 1939

U

Wellmann, Max: Die ps.hippokratische Schrift Περ ρχαης ητρικς. Arch. Gesch. Med. 23 (1930), 299–305

U

Wöhrle, Georg: Studien zur Theorie der antiken Gesundheitslehre. Stuttgart 1990 (Hermes. H. 56)

      2     De aere, aquis, locis = *De aeribus, aquis, regionibus

Περ ἀέρων, δτων, τπων

K. al-Ahwiya wa-l-buldān = K. al-Hawā͗  wa-l-mā͗  wa-l-masākin

CMG-Abkürzung: De aere aquis locis

andere Abkürzung(en): Aer.

Alte Ausgabe: Littré II,12

online-Handschrift(en): München: Monac. gr. 71, fol. 374–379; 402v–406; Paris: Par. gr. 2146, fol. 103v–110; Par. gr. 2255, fol. 376–378v; Vatikanstadt: Vat. Barb. gr. I 5, fol. 249–304; Vat. gr. 276, fol. 63v–67v; Vat. Pal. gr. 192, fol. 26–30

Vgl. Diels 4; Kibre HL II; Pinakes

TLG-ID: 0627.002 (Hippokrates)

Incipit: ατρικν στις βολεται ρθς ζητειν, τδε χρ ποιειν;

Incipit (lat.): Medicinam si quis vult recte discere

Druck (lat.): De aere Basel 1529 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 27, Nr. 3; Sezgin 36, Nr. 8 (Übersetzer: unain); Sezgin Nachtr. II, 375; Steinschneider (310), Nr. 10 (Übersetzer: unain; ubaiš)

Hebr. Übers.: Steinschneider § 422 (Übersetzer: Natan ha-Meati)

Lat. Übers.: Kibre HL II (Übersetzer: Anonymus; Marcus Toledanus) Syr. Übers.: Sezgin 36, Nr. 8 (Übersetzer: unain)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De aere locis aquis, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 56–78

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 33–71

E

Mitropoulos, Konstantinos: Hippokrates peri horon kai topon. Athen o.J.

E

Untersteiner Candia, L.: Ippocrate: Dell’arie, delle acque, dei luoghi.

E

Grensemann, Hermann: Περ ἀέρων δτων τπων. De aeribus locis et de aquis. Interlineare Ausgabe der spätlateinischen Übersetzung. T. 1–2.

E,T

Diller, Hans: Hippocratis De aere aquis locis, CMG I 1,2, 2. Aufl., Berlin 1999

E,T

Gundermann, Gotthold: Hippocratis De aere, aquis, locis. Mit der alten lateinischen Übersetzung. Bonn 1911 (Reprint Berlin 1929) (Kleine Texte. 77.)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: Airs Waters Places. London u. Cambridge, Mass. 1948, 65–137 (The Loeb Classical Library)

E,T

López Férez, Juan Antonio; García Novo, Elsa: Tratados hipocráticos. II. Madrid 1986

E,T

Metropoulos, K.: De victu. Introduction, text, modern Greek translation. Athen o.J.

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome II 2: Airs, eaux, lieux. Paris 1996 (Collection des Universités de France)

T

Brinkmann, J.: Vetusta Hippocratis libri περ ἀέρων δτων τπων inscripti versio Latina ad codicum fidem recensita. Diss. Münster 1922

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 85–120

T

Capelle, W.: Hipp. Der wahre Arzt, 11–43

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Airs, Waters, Places. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 148–169

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 99–129

T

Frisch, Hartvig: Hippokrates. To polemiske indlaeg fra laegekunstens fœrste dage; Om luft, vand og steder. Kopenhagen 1918, 44–79

T

Fuchs I,376–403

T

Harig, Georg: Zur medizinischen Analyse der hippokratischen Schrift Peri aeron, hydaton, topon. Diss. med. Berlin 1959

T

Hipocrates: Sobre el medio ambiente. Estud. clas. 13 (1969), 325–353

T

Joly, 75–87

T

Kapferer VI,23–58

T

Mattock, J. N.; Lyons, M. C.: Hippocrates: On endemic diseases (Airs, waters, places). Cambridge 1969 (Arabic Technical and Scientific Texts 5)

T

Sandulescu, C.: Despre medicinǎ veche; Despre aer, ape și locuri. București 1940

T

Solin, Heikki: Hippokraattinen teos »Ympäristötekijöistä«. Suomentanut ja johdannon kirjoittanut . [The Hippocratic treatise »Airs, waters, places«. Translation and Introduction by ] Hippokrates 3 (1986), 15–43

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 163–202

U

Backhaus, W.: Der Hellenen-Barbaren-Gegensatz und die Hippokratische Schrift Περ ἀέρων δτων τπων. Historia 25 (1976), 170–185

U

Bashford, A., Tracy, S.: Modern Airs, Waters, and Places. Bulletin of the History of Medicine 86 (2012), 495–514

U

Bozzi, Andrea: Note di lessicografia ippocratica. Il trattato sulle arie, le acque, i luoghi. Roma 1982 (Lessico intellectuale europeo. 28)

U

Bozzi, Andrea: Il trattato ippocratico Περ ἀέρων, δτων, τπων e la sua traduzione latina tardo-antica. Concordanze contrastive con il calcolatore elettronico e commento linguistico- filologico al lessico tecnico latino. Pisa 1981 (Orientamenti linguistici. 16.)

U

Brain, P.: The Hippocratic physician and his drugs. A reinterpretation of poreÄisuai and diamarta nein. Chapter 2 of Περ ἀέρων δτων τπων. Classical Philology 77 (1982), 48–51

U

Byl, Simon: La physionomie du Περ ἀέρων, δτων, τπων dans le Parisinus Lat. 7027. In: Le latin médical. La constitution d’un langage scientifique. Éd. par Guy Sabbah. Actes du IIIème Colloque international »Textes médicaux latins antiques« (Saint-Étienne, 11–23 sept. 1989). Saint-Etienne, Lyon 1991, S. 53–62.

U

Diller, Hans: Die Überlieferung der hippokratischen Schrift Περ ἀέρων δτων τπων. Leipzig 1932 (Philologus, Suppl.bd. 23, H. 3.)

U

Diller, Hans: Wanderarzt und Aitiologe. Studien zur hippokratischen Schrift Περ ἀέρων δτων τπων. Leipzig 1934 (Philologus, Suppl.bd. 26, H. 3.)

U

Edelstein, Ludwig: Περ ἀέρων und die Sammlung der hippokratischen Schriften. Berlin 1931 (Problemata, Forschungen zur klassischen Philologie, H. 4.)

U

Eijk, Ph. J van der: Airs, Waters, Places and On the Sacred Disease: Two Different Religiosities? Hermes 119.2 (1991), 168–176

U

Fischer, Klaus-Dietrich: Ein neuer Textzeuge der altlateinischen Übersetzung der hippokratischen Schrift »Über die Umwelt«. Latomus 54 (1995), 51–57

U

Freudemann, K.: Beiträge zur Überlieferungsgeschichte der hippokratischen Abhandlung περ ἀέρων δτων τπων. 1: Die jüngere lateinische Übersetzung. 2: Die jüngeren griech. Handschriften. Diss. phil. Tübingen 1922

U

Gourevitch, Danielle: La medicina ippocratica e l’opera Delle arie, acque, luoghi: breve storia della nascita e del potere di un inganno scientifico. Med. nei Sec. 7 (1995), 425–433

U

Grensemann, Hermann: Das 24. Kapitel von De aeribus, aquis, locis und die Einheit der Schrift. Hermes 107 (1979), 423–441

U

Heiberg, Johan Ludvig: Die handschriftliche Grundlage der Schrift Περ ἀέρων δτων τπων. Hermes 39 (1904), 133–145

U

Hellmann, Gustav: Bibliographie der gedruckten Ausgaben, Übersetzungen und Auslegungen der Schrift Περ ἀέρων δτων τπων. Beiträge zur Geschichte der Meteorologie 3 (1922), 6–8

U

Jacoby, F.: Zu Hippokrates’ Περ ἀέρων δτων τπων. Hermes 46 (1911), 518–567

U

Jori, Alberto: L’acqua di Ippocrate. Physis e ordine politico in Arie acque luoghi. In: Letture d’acqua. A cura di Oldone Longo, Paolo Scarpi. Padova 1996, 171–210 (Homo edens. 3)

U

Jouanna, Jacques: Un nouveau témoin sur le traité hippocratique des Airs, eaux, lieux: Le Parisinus Gr. 2047 A, fol. 85r-v et fol. 120r. Rev. Étud. Grec. 104 (1991), 85–108

U

Kühlewein, Hugo: Die Schrift Περ ἀέρων δτων τπων in der lateinischen Übersetzung des Cod. Paris. 7027. Hermes 40 (1905), 248–274

U

Lichtenthaeler, Charles: Chronologische und gedankliche Bezugssysteme in und um »Über die Alte Medizin«. XI. Hippokratische Studie. Genève: Droz 1980 (Études d’histoire de la médecine. 6.)

U

Lichtenthaeler, Charles: Ein zusätzlicher Beweis für die Echtheit der hippokratischen Schrift Über die Umwelt. Rhein. Mus. Philol. 136 (1993), 370–371

U

Liewert, Anne: Die meteorologische Medizin des Corpus Hippocraticum. Berlin [u.a.] 2015 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. 119)

U

Niedermann, Max: Notes critiques sur la version latine du Περ ἀέρων, δτων, τπων. In: Recueil Max Niedermann. Neuchâtel 1954, 144–153 (Univ. de Neuchâtel. Recueil de travaux publiés par la Fac. des Lettres. 25.)

U

Oesterle, Hans J.: Die hippokratische Schrift »Über die Umwelt« und eine unbekannte arabische Tradition zur Hippokrates-Vita. Sudhoffs Arch. 63 (1979), 326–337

U

Pohlenz, Max: Hippokrates und die Begründung der wissenschaftlichen Medizin. Berlin 1938

U

Schubert, Charlotte: Konstruktionsprinzipien des Weltbildes. Die Hippokratische Schrift De aeribus und die Suche nach der Mitte der Welt. Med.hist. J. 35 (2000), 201–218

U

Thivel, A[ntoine]: L’explication des maladies dans le traité hippocratique Des airs, des eaux et des lieux. Annales de la Faculté des Lettres et Sciences humaines de Nice (1985), No. 50, 129–138

U

Triebel-Schubert, Charlotte: Anthropologie und Norm: Der Skythenabschnitt in der hippokratischen Schrift »Über die Umwelt«. Med.hist. J. 25 (1990), 90–103

U

Vegetti, Mario: Legge e natura nel De aëre ippocratico. Med. nei Sec. 7 (1995), 611–619

U

Vincentelli, Céline: Pour une unité de la médecine hippocratique: Airs, eaux, lieux, et Maladies I. Hist. Philos. Life Sc. 12 (1990), 249–259

U

Wenz, Joseph: Quaestiones grammaticae ad vetustam translationem libri Hippocratis qui inscribitur Περ ἀέρων δτων τπων pertinentes. Diss. phil. Marburg 1935

U

Zeugswetter, K.: Die Einheit der hippokratischen Schrift Περ ἀέρων, δτων, τπων. Diss. phil. Wien 1939

      3     Prognosticon = Praenotiones = *Prognostica = *Liber prognosticorum

Προγνωστικν

K. Taqdimat al-ma ͑ rifa

CMG-Abkürzung: Progn.

andere Abkürzung(en): Progn.

Alte Ausgabe: Littré II,110

Vgl. Diels 5; Kibre HL XLV; Pinakes

TLG-ID: 0627.003 (Hippokrates)

Incipit: Τν ητρν δοκει μοι ριστον εναι πρνοιαν πιτηδεειν·

Incipit (lat.): Medicum existimo perfectum esse praescientiam affectantem

Arab. Übers.: Ullmann 29, Nr. 5; Steinschneider (306), Nr. 3; Sezgin 32, Nr. 3 (Übersetzer: unain); Sezgin Nachtr. I, 405

Hebr. Übers.: Steinschneider § 419 (Übersetzer: Natan ha-Meati; Anonymus)

Lat. Übers.: Kibre HL XLV (Übersetzer: Anonymus; Constantinus Africanus; Gerardus Cremonensis)

E

Alexanderson, Bengt: Die hippokratische Schrift »Prognostikon«. Überlieferung und Text. Stockholm 1963 (Studia Graeca et Latina Gothoburgensia 17)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 78–108

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Prognostic. London u. Cambridge, Mass. 1952, 1–55 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques; Anastassiou, Anargyros; Magdelaine, Caroline: Hippocrate: Tome III 1: Pronostic. Texte établi, traduit et annoté par Jaques Jouanna, avec la collaboration de Anargyros Anastassiou et Caroline Magdelaine. Paris 2013 (Collection des Univeristés de France)

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 124–145

T

Capelle, W.: Hipp. Der wahre Arzt, 45–67

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Prognosis. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 170–185

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 64–80

T

Fuchs I,451–470

T

Joly, 61–69

T

Kapferer X,53–75

T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 106–112 (cap. 1–4, 25)

T

Overwien, Oliver, Vagelpohl, Uwe: Hippokrates’ Prognostikon. Übersetzung aus dem Arabischen. In: J. Jouanna, Hippocrate, Pronostic, texte établi, trad. et annoté par par J. Jouanna. Paris 2013, 273–298

T

Sigerist, Henry E.: Fragment einer unbekannten lateinischen Übersetzung des hippokratischen Prognostikon. Arch. Gesch. Med. 23 (1930), 87–90

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 208–229

K

Alexanderson, Bengt: Textkritischer Kommentar zum Hippokratischen Prognostikon und Bemerkungen zu Galens Prognostikonkommentar. [Stockholm 1968] (Studia Graeca et Latina Gothoburgensia 25)

C,T

Duffy, J. M.: Stephanus the philosopher: lectures on the Prognosticon of Hippocrates. Critical text and translation. Diss. phil. Buffalo 1975

C

Duffy, John M.: Stephani Philosophi In Hippocratis Prognosticum commentaria III, CMG XI 1,2, Berlin 1983

C

Joosse ,N. P.: A Newly-Discovered Commentary on the Hippocratic Prognostic by Barhebraeus: Its Contents and Its Place within the Arabic Taqdimatal-maʿrifaTra-dition. Oriens 41 (2013), 499523

C,T

Saffron, M. H.: Maurus of Salerno; twelfth century »optimus physicus« with his commentary on the Prognostics of Hippocrates. Philadelphia 1972 (American Philosophical Society. Transactions, new ser., v. 62, pt.1)

U

Autenrieth, Johanne: Medicus, vir iustus et bonus. Zu einer lateinischen Version des hippokratischen Prognostikon im Codex Sangallensis 44. In: Florilegium Sangallense. Festschrift für Johannes Duft zum 65. Geburtstag. Hrsg. v. O. P. Claradetscher, H. Maurer, St. Sonderegger. St. Gallen 1980, S. 1–13

U

Ducatillon, Jeanne: Le facteur divin dans les maladies d’après le Pronostic. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 61–73

U

Duffy, J.: An unnoticed copy of Hippocrates’ prognosticon. Scriptorium 36 (1982), 89–90

U

Ermerins, F. Z.: Emendationen zum Galenischen Text des Hippocrates und Galen’s Commentar zum Prognosticon. Janus (Breslau) 2 (1847), S. 1–15

U

Fortuna, S.: Les traductions du Pronostic d’Hippocrate par les Humanistes. In: A. Thivel, A. Zucker (ed.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6. –8. Octobre 1999. Tome II Études sur les traités particuliers. Nice 2002, 793–813

U

Jouanna, Jaques: Le Glossaire d’Erotien et le Pronostic d’Hippocrate. Découvertes et problèmes : du grain au divin. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 309–345

U

Karimullah, K. I.: On the Authorship of the Syriac Prognostic. In: Hippocratic Commentaries in the Greek, Latin, Syriac and Arabic Tradition. Selected Papers from the XVth Colloque Hippocratique Manchester. Leiden 2021, 286–318

U

Kudlien, Fridolf: Das Göttliche und die Natur im hippokratischen Prognostikon. Hermes 105 (1977), 268–274

U

Langholf, Volker: Symptombeschreibungen in Epidemien I und III und die Struktur des Prognostikon. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 109–120

U

Lichtenthaeler, Charles: Les énigmes du Pronostic d’»Hippocrate«. Quelques hypothèses pour les résoudre. De la nécessité d’une telle investigation. 1954 (Actes de la SHSN, 134e réunion.), 157–159

U

Lichtenthaeler, Charles: Brèves considérations sur la théorie du pneuma dans les Epidémies III et I et le Pronostic d’Hippocrate. 1961 (Actes de la SHSN, 141e réunion.), 152–153

U

Lichtenthaeler, Charles: Sur l’authenticité, la place véritable et le style de l’épilogue du 3e Epidémique. De l’économie du Pronostic d’Hippocrate. Le logos mathématique de la première clinique hippocratique. La première clinique hippocratique, essai de synthèse. Genève 1963 (Etudes hippocratiques 4,7–10.)

U

Overwien, Oliver: Eine Anonyme Vorlesung über das Prognostikon aus dem spätantiken Alexandria. Galenos 5 (2011), 91–102

U

Pigeaud, J.: Écriture et médecine hippocratique. Quelques réflexions sur l’importance de l’écriture dans la constitution du ʻCorpus hippocratique (Epidemies I, III, Prognostic). Text. et Lang. 1 (1978), 134165

U

Wolska-Conus, Wanda: Les commentaires de Stéphanos d’Athène au »Prognostikon« et aux »Aphorismes« d’Hippocrate: de Galien à la pratique scolaire Alexandrine. Rev. Étud. Byz. 50 (1992), 5–86

      4     De diaeta in morbis acutis = De diaeta acutorum = De victu in acutis = De victus ratione in acutis = De ratione victus in morbis acutis = *De regimine acutorum = *Acutorum (morborum) regimen = *Acutarum (egritudinum) regimen

Περ διατης ξων

K. Tadbīr al-amrā al-adda

CMG-Abkürzung: De diaeta acut.

andere Abkürzung(en): Acut.

Alte Ausgabe: Littré II,224

Vgl. Diels 6; Kibre HL I; Pinakes

TLG-ID: 0627.004 (Hippokrates)

Incipit: Ο ξυγγρψαντες τς Κνιδας καλεομνας γνμας, κοα

Incipit (lat.): Qui de egrotantium accidentibus in singulis egritudinibus

Druck (lat.): Aphorismi Venedig 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

Arab. Übers.: Ullmann 29, Nr. 6; Steinschneider (307), Nr. 4; Sezgin 33, Nr. 4 (Übersetzer: unain); Sezgin Nachtr. I, 405f.

Hebr. Übers.: Steinschneider § 421 (Übersetzer: Natan ha-Meati); Sezgin 33, Nr. 4 (Übersetzer: Natan ha-Meati)

Lat. Übers.: Kibre HL I (Übersetzer: Constantinus Africanus; Gerardus Cremonensis); Sezgin 33, Nr. 4 (Übersetzer: Gerardus Cremonensis)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 109–145

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Regimen in Acute Diseases. London u. Cambridge, Mass. 1952, 57–125 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome VI 2: Du régime des maladies aiguës, Appendice. Paris 1972, 7–128 (Collection des Universités de France)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Regimen in Acute Diseases. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 186–205

T

Fuchs III,1–31

T

Joly, 153–164

T

Kapferer IX,19–50

T

Lyons, M. C.: Hippocrates: Regimen in acute diseases. Cambridge 1966 (Arabic Technical and Scientific Texts 1)

Τ

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 238–264

U

Boncompagni, Rosanna: Problemi relativi all’ interpretazione e alla composizione del Regime delle malattie acute (Acut.). In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 195–208

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Jouanna, J[acques]: Le problème de l’unité du traité du Régime dans les maladies aiguës. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977, 291–312 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.)

U

Jouanna, Jacques: Le traité hippocratique du ʻRégime dans les maladies aiguës: remarques sur la tradition manuscrite et sur la texte. Rev. Hist. Textes 6 (1977), 1–30

U

Jouanna, Jacques: Politique et médecine; la problématique du changement dans le Régime des maladies aiguës et chez Thucydide (livre VI). In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 299–320

U

Knutzen, Georg H.: Technologie in den hippokratischen Schriften Περ διατης ξων, Περ γμν, Περ ρθρων μβολς. Wiesbaden 1963 (Abh. d. Akad. d. Wiss. u. d. Lit. in Mainz, Geistes- u. sozialwiss. Kl. 14.)

U

Kunstmann, Herwig-Dieter: Die Diät bei akuten Krankheiten. Eine Untersuchung zweier Schriften des Corpus Hippocraticum. Diss. med. Hamburg 1976

U

Lonie, I[ain] M.: The Hippocratic Treatise Περ διατης ξων. Sudhoffs Arch. 49 (1965), S. 50–79

U

Mørland, Henning: Zur pseudohippokratischen Schrift Περ διατης ξων. In: Serta Eitremiana. Opuscula philologica Samson Eitrem septuagenario, 28 dec. 1942 oblata. Oslo 1942, 118–127 (Symbolae Osloenses. 11.)

U

Petzold, Friedrich: Über die Schrift des Hippokrates »Von der Lebensordnung in akuten Krankheiten nebst dem Schluss des »Revocativum memoriae« des Johann von St. Amand (13. Jahrhundert). Diss. med. Berlin 1894

U

Pietrobelli, A: Contaminations dans la tradition du commentaire de Galien au Régime des maladies aiguës d’Hippocrate. In: Boudon-Millot, V. et al. (ed.), Storia della tradizione e edizione dei medici greci. Atti del VI Colloquio internazionale, Paris 12–14 aprile 2008. Paris 2010, 167–195

U

Pietrobelli, A: La traduction arabe du Régime aux maladies aiguës d’ Hippocrate: mise au point et nouvelles perspectives. In: S.Fortuna et al. (ed.), Sulla tradizione indiretta dei testi medici greci: i commenti. Pisa-Rome 2012, 101–122

U

Regenbogen, Otto: Probleme um die hippokratische Schrift De victu acutorum. In: Studies Presented to David Moore Robinson on his 70th Birthday. Ed. by G. E. Mylonas and D. Raymond. Bd. 1–2. Saint Louis, Miss. 1951–1953, 624–634

U

Weber, H.: Zu der Schrift περ διατης ξων. (Die Hdschr. MV-A). Philologus (1900), 545–559

      5     De diaeta acutorum (spurium)

Περ διατης ξων. Νθα.

CMG-Abkürzung: De diaeta acut. (spur.)

andere Abkürzung(en): Acut. (spur.) Alte Ausgabe: Littré II,394

Vgl. Diels 5; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.005 (Hippokrates)

Incipit: Κασος γγνεται, κταν ναξηρανθντα τ φλβια

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 146–179

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VI: Regimen in Acute Diseases (Appendix). Cambridge, Mass. u. London 1988, 257–327 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs III,32–61

T

Kapferer IX,65–94

U

Kunstmann, Herwig-Dieter: Die Diät bei akuten Krankheiten. Eine Untersuchung zweier Schriften des Corpus Hippocraticum. Diss. med. Hamburg 1976

      6     De morbis popularibus I = *Epidemiarum I

πιδημιν τ πρτον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. I

andere Abkürzung(en): Epid. I

Alte Ausgabe: Littré II,598

Vgl. Diels 10; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: ν Θσ, φθινοπρου περ σημερην κα π Πληϊδα,

Incipit (lat.): In Thaso circiter aequinoctium autumnale

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7; Sezgin 34, Nr. 5 (Übersetzer: unain); Sezgin Nachtr. I, 406

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Simon Januensis; Leontini, Manente)

Syr. Übers.: Sezgin 34, Nr. 5 (Übersetzer: Hiob von Edessa)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 180–245 (Libri I, III)

E,T

Alsina, J.: Hipòcrates, Tractats mèdics, III: Sobre la naturalesa de l’home, Epidèmies I i III, textt. rev. i trad. per 1983

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: vol. I: Epidemics I and III. London u. Cambridge, Mass. 1948, 139–287 (The Loeb Classical Library)

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 78–94 (Liber I, cap. 13–22; 24–26)

E,T,K

Jouanna, Jaques: Épidémies I. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate IV 1. Épidémies I et III. Paris 2016, 1–61 (Collection des Universités de France)

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 153–207 (Libri I, III)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Epidemics, Book I. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 87–112

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 15–59 (Libri I, III)

T

Fuchs II,99–128

T

Joly, 71–75

T

Kapferer XI,21–47

T

Piquer, Andres: Las epidemias de Hippocrates. Introduction par José Lopez Piñero. Madrid 1987.

T

Sticker, Georg: Der Volkskrankheiten erstes und drittes Buch. Leipzig 1923 (Klassiker der Medizin 28)

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 297–345 (Libri I, III)

U

Alsina, Josep: Hippocrate, Sophocle et la déscription de la peste chez Thucydide. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 213–221

U

Banu, Ion: Le rapport science-philosophie dans Épidémies I, III et les écrits connexes du C. H. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 244–260

U

Berrettoni, P.: Il lessico tecnico del I e III libro delle epidemie ippocratiche. (Contributo alla storia della formazione della terminologia medica greca.) Ann. Sc. Norm. Super. Pisa 39 (1970), 27–106, 217–311

U

Bertier, Janine: A propos de quelques résurgences des Épidémies dans les Problemata du Corpus aristotelicien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 261–269

U

Brǎtescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Degen, Rainer: An unknown manuscript of the Book of Epidemics of Hippocrates. [Bibl. nat. Paris, Arabe 6734, ff. 1a–19a.] Zschr. Gesch. arab.-islam. Wiss. 3 (1986), 269–279

U

Deichgräber, Karl: Die Epidemien und das Corpus Hippocraticum. Voruntersuchungen zu einer Geschichte der Koischen Ärzteschule. Durch Nachw. u. Nachtr. verm. photomech. Nachdr. (d. 1. Aufl.) Berlin, New York 1971

U

Deichgräber, Karl: Die Patienten des Hippokrates. Historisch-prosopographische Beiträge zu den Epidemien des Corpus Hippocraticum. Mainz 1982 (Abhandlungen der Mainzer Akademie der Wissenschaften und der Literatur, Geistes- u. Sozialwiss. Kl., Jg. 1982, Nr. 9.)

U

Demont, Paul: Les facteurs aggravants de la troisième constitution de Thasos. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 198–204

U

Diller, Hans: Ausdrucksformen des methodischen Bewusstseins in den Hippokratischen Epidemien. Arch. Begriffsgesch. 9 (1964), 133–150

U

Dugand, Jean-Edouard: Les Adresses de Malade d’Epidémies I et III et les preuves, tant archéologiques qu’épigraphiques du séjour d’Hippocrate à Thasos, capitale del’île de ce nom. Annales de la Faculté des lettres et sciences humaines de Nice 35 (1979), 131–156

U

Espinós, J. A.: The First Complete Renaissance Commentary on the Hippocratic Epidemics. In: Hippocratic Commentaries in the Greek, Latin, Syriac and Arabic Tradition. Selected Papers from the XVth Colloque Hippocratique Manchester. Leiden 2021, 333–343

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

Graumann, Lutz Alexander: Die Krankengeschichten der Epidemienbücher des Corpus Hippocraticum. Medizinhistorische Bedeutung und Möglichkeiten der retrospektiven Diagnose. Med. Diss. Leipzig 2000

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Hellweg, Rainer: Stilistische Untersuchungen zu den Krankengeschichten der Epidemienbücher I und III des Corpus Hippocraticum. Bonn 1985 (Habelts Dissertationsdrucke, Reihe Klassische Philologie, H. 35.)

U

Ingenkamp, Heinz Gerd: Der Charakter medizinischer Axiome nach den Epidemien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 20–37

U

Ioannidi, Hélène: La pratique de l’écriture chez les médecins auteurs des Épidémies (Livres I et III; II, IV, VI). In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 159–165.

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Langholf, Volker: Symptombeschreibungen in Epidemien I und III und die Struktur des Prognostikon. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 109–120

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Leitner, Helmut: Die Rezeption der hippokratischen Epidemien im 18. Jahrhundert: van Swietens Kommentare zu den Aphorismen Boerhaaves. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 321–328

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Brèves considérations sur la théorie du pneuma dans les Epidémies III et I et le Pronostic d’Hippocrate. 1961 (Actes de la SHSN, 141e réunion.), 152–153

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

Lichtenthaeler, Charles: Neuer Kommentar der zweiundvierzig Krankengeschichten der Epidemienbücher III und I des Hippokrates. 15. hippokratische Studie, 1. Teil. Kommentar der Gruppe III A der Krankengeschichten des III. Epiedemienbuches. Mit einem Geleitwort versehen von M. Michler. Stuttgart 1993 (Hermes-Einzelschrift. Nr. 65)

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Pigeaud, J[ackie]: Écriture et médecine hippocratique. Quelques réflexions sur l’importance de l’écriture dans la constitution du ʻCorpus hippocratique’ (Epidemies I, III, Prognostic). Text. et Lang. 1 (1978), 134–165

U

Pormann, P. E.: Epidemics in Context. Greek Commentaries on Hippocrates in the Arabic Translation. Boston, Berlin 2012

U

Potter, Paul: Epidemien I/III: Form und Absicht der zweiundvierzig Fallbeschreibungen. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 9–19

U

Roselli, Amneris: Epidemics and Aphorisms: Notes on the History of Early Transmission of Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 182–190

U

Roselli, Amneris: Die Epidemien und das Corpus Hippocraticum: la ricerca sulle Epidemie ottanta anni dopo il libro di Karl Deichgräber. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 5–22

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Thumiger, Chiara: Patient Function and Physician Function in the Hippocratic Cases. In: G. Petridou, Ch. Thumiger (ed.), Homo patiens. Approaches to the Patient in the Ancient World. Leiden 2016, 105–137 (Studies in Ancient Medicine 45)

U

Thumiger, Chiara: The professional audiences of the Hippocratic Epidemics. Patient cases, in ancient scientific communication. In: P. Bouras-Vallianatos and S. Xenophontos (ed.), The Greek Medical Text and its Audience: Perception, Transmission, Reception. London 2017, 48–64

U

Vust-Mussard, M.: Remarques sur les livres I et III des Epidémies. Etud. Lett. 3 (1970), 65–76

U

Wee, John, Z.: Case History as Minority Report in the Hippocratic Epidemics 1. In: G. Petridou, Ch. Thumiger (ed.), Homo patiens. Approaches to the Patient in the Ancient World. Leiden 2016, 138–165 (Studies in Ancient Medicine 45)

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

      7     De morbis popularibus III = *Epidemiarum III

πιδημιν τ τρτον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. III

andere Abkürzung(en): Epid. III

Alte Ausgabe: Littré III,24

Vgl. Diels 10; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: Πυθωνι, ς κει παρ Γς ερν· ρξατο τρμος π

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7; Sezgin 34, Nr. 5 (Übersetzer: unain)

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Simon Januensis; Leontini, Manente)

Syr. Übers.: Sezgin 34, Nr. 5 (Übersetzer: Hiob von Edessa)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia I, 180–245 (Libri I, III)

E,T

Alsina, J.: Hipòcrates, Tractats mèdics, III: Sobre la naturalesa de l’home, Epidèmies I i III, textt. rev. i trad. per 1983

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: Epidemics I and III. London u. Cambridge, Mass. 1948, 139–287 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jaques: Épidémies III. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate IV 1. Épidémies I et III. Paris 2016, 62–114 (Collection des Universités de France)

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 153–207 (Libri I, III)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Epidemics, Book III. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 113–138

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 15–59 (Libri I, III)

T

Fuchs II,129–156

T

Kapferer XI,79–103

T

Piquer, Andres: Las epidemias de Hippocrates. Introduction par José Lopez Piñero. Madrid 1987.

T

Sticker, Georg: Der Volkskrankheiten erstes und drittes Buch. Leipzig 1923 (Klassiker der Medizin 28)

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 297–345 (Libri I, III)

U

Alsina, Josep: Hippocrate, Sophocle et la déscription de la peste chez Thucydide. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 213–221

U

Asper, M.: Science writing and its Settings. Two Hippocratic Modes: Epidemics III and De flatibus. Berlin 2019 (Max Planck Institute for the History of Science 495)

U

Banu, Ion: Le rapport science-philosophie dans Épidémies I, III et les écrits connexes du C. H. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 244–260

U

Berrettoni, P.: Il lessico tecnico del I e III libro delle epidemie ippocratiche. (Contributo alla storia della formazione della terminologia medica greca.) Ann. Sc. Norm. Super. Pisa 39 (1970), 27–106, 217–311

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Demont, Paul: Note sur Hippocrate, »Epidémies III, 15–16«. Rev. Hist. Textes 22 (1992), 253–258

U

Diller, Hans: Ausdrucksformen des methodischen Bewusstseins in den Hippokratischen Epidemien. Arch. Begriffsgesch. 9 (1964), 133–150

U

Dugand, Jean-Edouard: Les Adresses de Malade d’Epidémies I et III et les preuves, tant archéologiques qu’épigraphiques du séjour d’Hippocrate à Thasos, capitale del’île de ce nom. Annales de la Faculté des lettres et sciences humaines de Nice 35 (1979), 131–156

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

Graumann, Lutz Alexander: Die Krankengeschichten der Epidemienbücher des Corpus Hippocraticum. Medizinhistorische Bedeutung und Möglichkeiten der retrospektiven Diagnose. Med. Diss. Leipzig 2000

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Hellweg, Rainer: Stilistische Untersuchungen zu den Krankengeschichten der Epidemienbücher I und III des Corpus Hippocraticum. Bonn 1985 (Habelts Dissertationsdrucke, Reihe Klassische Philologie, H. 35.)

U

Ioannidi, Hélène: La pratique de l’écriture chez les médecins auteurs des Épidémies (Livres I et III; II, IV, VI). In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 159–165.

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Langholf, Volker: Symptombeschreibungen in Epidemien I und III und die Struktur des Prognostikon. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 109–120

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Etudes hippocratiques, VI: Sur la vocation universitaire de l’histoire de la médecine. Le troisième Epidémique d’Hippocrate vient-il vraiment après le premier? Genève 1960

U

Lichtenthaeler, Charles: Brèves considérations sur la théorie du pneuma dans les Epidémies III et I et le Pronostic d’Hippocrate. 1961 (Actes de la SHSN, 141e réunion.), 152–153

U

Lichtenthaeler, Charles: Sur l’authenticité, la place véritable et le style de l’épilogue du 3e Epidémique. De l’économie du Pronostic d’Hippocrate. Le logos mathématique de la première clinique hippocratique. La première clinique hippocratique, essai de synthèse. Genève 1963 (Etudes hippocratiques 4,7–10.)

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Nollé, J.: Die »Charaktere« im 3. Epidemienbuch des Hippokrates und Mnemon von Side. Epigraphica Anatolica 2 (1983), 85–98

U

Pigeaud, J.: Écriture et médecine hippocratique. Quelques réflexions sur l’importance de l’écriture dans la constitution du ʻCorpus hippocratique (Epidemies I, III, Prognostic). Text. et Lang. 1 (1978), 134–165

U

Potter, Paul: Epidemien I/III: Form und Absicht der zweiundvierzig Fallbeschreibungen. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 9–19

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.– 15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Vust-Mussard, M.: Remarques sur les livres I et III des Epidémies. Etud. Lett. 3 (1970), 65–76

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

      8     De capitis vulneribus = *De vulneribus capitis

Περ τν ν κεφαλ τρωμτων

K. Ǧirāāt ar-ra͗ s = K. Šiǧāǧ ar-ra͗ s

CMG-Abkürzung: De cap. vuln.

andere Abkürzung(en): VC

Alte Ausgabe: Littré III,182

online-Handschrift(en): Florenz: Laur. Plut. 74,7, fol. 75–81v; München: Monac. gr. 71, fol. 398–402v; 406; Paris: Par. gr. 2255, fol. 389v–393; Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 57–63v; Vat. Pal. gr. 192, fol. 64–71

Vgl. Diels 10; Kibre HL LV; Pinakes

TLG-ID: 0627.007 (Hippokrates)

Incipit: Τν νθρπων α κεφαλα οδν μοως σφσιν ατας

Incipit (lat.): Caput vulnerari duobus modis contingit

Druck (lat.): De capitis vulneribus Paris 1578 (Übersetzer: Vertunianus, Franciscus)

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 19; Sezgin 45, Nr. 1 (Übersetzer: Hiob von Edessa); Steinschneider (308), Nr. 6 (Übersetzer: Īsā ibn Yayā)

Lat. Übers.: Kibre HL LV (Übersetzer: Anonymus)

Syr. Übers.: Sezgin 45, Nr. 1 (Übersetzer: unain)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia II, 1–29

T

Withington, E. T.: Hippocrates: Vol. III: On Wounds in the Head. London u. Cambridge, Mass. 1948, 1–51 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Hanson, Maury: Hippocratis De capitis vulneribus, CMG I 4,1, Berlin 1999

T

Elaut, L.: De eerste Nederlandse vertaling van Hippokrates’ Peri ton en kephale tromaton. Ned. Tijdschr. Geneeskd. 122 (1978), 1809–1811

T

Fuchs III,258–280

T

Joly, 108–119

T

Kapferer XXI,54–74

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 351–369

T

Wilkins, R. H.: Hippocrates: On injuries of the head. Med. Class. 3 (1938), 145–160

U

Agelarakis, A. P.: Early Evidence of Cranial Surgical Intervention in Abdera, Greece, a Nexus to On Head Wounds of the Hippocratic Corpus. Mediterranean Archaeology & Archaeometry 6.1 (2006), 5–18

U

Rutgers, J. H.: Specimen medicum inaugurale exhibens editionem libri Hippocratis De capitis vulneribus. MD-thesis. Groningen 1849

      9     De officina medici

Κατ' ητρεον

K. yarīyūn = K. Hānūt a-abīb

CMG-Abkürzung: De off. med.

andere Abkürzung(en): Off.

Alte Ausgabe: Littré III,272

Vgl. Diels 11; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.008 (Hippokrates)

Incipit: μοια νμοια ξ ρχς· π τν μεγστων, π τν

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 11; Sezgin 36, Nr. 7 (Übersetzer: ubaiš); Steinschneider (310),Nr. 9 (Übersetzer: unain; Īsā ibn Yayā)

Syr. Übers.: Sezgin 36, Nr. 7 (Übersetzer: unain)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia II, 30–45

E,T

Lyons, M. C.: Hippocrates: In the surgery. Cambridge 1968 (Arabic Technical and Scientific Texts 3)

E,T

Withington, E. T.: Hippocrates: Vol. III: In the Surgery. London u. Cambridge, Mass. 1948, 53–81 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs III,71–83

T

Kapferer XXI,13–25

U

Roselli, Amneris: I commenti di Galeno ai trattati chirurgici (fratture / articulazioni ed officina del medico): Problemi di tradizione ippocratica e galenica. Studi classici e orientali 41 (1991), 467–475

U

Roselli, Amneris: Note sulla tradizione dei commenti di Galeno ai trattati chirurgici di Ippocrate: l’apporto degli scolî ad Oribasio. In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 375–388

      10     De fracturis = De fractis

Περ γμν

K. al-Kasr wa-l-ǧabr

CMG-Abkürzung: De fract.

andere Abkürzung(en): Fract.

Alte Ausgabe: Littré III,412

Vgl. Diels 11; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.009 (Hippokrates)

Incipit: χρν τν ητρν τν κπτωσων τε κα κατηγμτων

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 12; Steinschneider (307), Nr. 5

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia II, 46–110

E,T

Withington, E. T.: Hippocrates: Vol. III: On Fractures, On Joints, Instruments of Reduction. London u. Cambridge, Mass. 1948, 83–449 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, J.: Hippocrate: Tome VII 1: Sur les fractures. Paris 2022 (Collection des Universités de France)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Die Knochenbrüche. Hipp. Schriften, 82–85 [Ausgewählte Abschnitte]

T

Fuchs III,177–228

T

Joly, 119–126

T

Kapferer CXXI,102–152

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 373–380 (cap. 1–3, 24–26)

T

Withington, E. T.: Fractures. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 279–314

T,K

Roselli, Amneris: La chirurgia ippocratica. Saggio introduttivo e traduzioni. Firenze 1975 (Biblioteca di cultura 128)

C

Irmer, Dieter: Palladius’ Kommentar zu Hippokrates »De fracturis« und seine Parallelversion unter dem Namen des Stephanus von Alexandria. Krit. Ausg. u.Übers. Hamburg 1977 (Hamburger philol. Studien. 45.)

U

Brockmann, C.: Die hippokratischen Schriften De fracturis und De articulis im kulturellen Kontext des 5. Jahrhunderts. In: V. Boudon-Millot, A. Guardasole and C. Magdelaine: La science médicale antique: Nouveaux regards, publié en l’honneur de Jacques Jouanna. Paris 2008, 119–137

U

Grensemann, Hermann: Hypothesen zur ursprünglich geplanten Ordnung der hippokratischen Schriften De fracturis und De articulis. Medizinhist. J. 5 (1970), 217–235

U

Irmer, Dieter: Die Bezeichnungen der Knochen in Fract. und Art. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 265–284

U

Knutzen, Georg H.: Technologie in den hippokratischen Schriften Περ διατης ξων, Περ γμν, Περ ρθρων μβολς. Wiesbaden 1963 (Abh. d. Akad. d. Wiss. u. d. Lit. in Mainz, Geistes- u. sozialwiss. Kl. 14.)

U

Michler, Markwart: Die praktische Bedeutung des normativen Physis-Begriffes in der hippokratischen Schrift De fracturis De articulis. Hermes 90 (1962), 385–401

U

Michler, Markwart: Kniegelenk und Wirbelsäule in den beiden hippokratischen Schriften ʻÜber die Knochenbrüche und ʻÜber die Einrichtung der Gelenke. Orthop. Prax. 5 (1969), 209–221

U

Roselli, Amneris: Problemi relativi ai trattati chirurgici De Fracturis e De Articulis. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 229–234

U

Roselli, Amneris: I commenti di Galeno ai trattati chirurgici (fratture / articulazioni ed officina del medico): Problemi di tradizione ippocratica e galenica. Studi classici e orientali 41 (1991), 467–475

U

Roselli, Amneris: Note sulla tradizione dei commenti di Galeno ai trattati chirurgici di Ippocrate: l’apporto degli scoli ad Oribasio. In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 375–388

U

Schleiermacher, W.: Die Komposition der Hippokratischen Schrift Περ γμν περ ρθρων μβολς. Philologus 84 N.F. 38 (1929), 273–300, 399–429

      11     De articulis

Περ ρθρων = Περ ρθρων μβολς

K. al-Mafāil

CMG-Abkürzung: De artic.

andere Abkürzung(en): Art.

Alte Ausgabe: Littré IV,78

Vgl. Diels 11; Kibre HL VI; Pinakes

TLG-ID: 0627.010 (Hippokrates)

Incipit: μου δ ρθρον να τρπον οδα λισθνον, τν ς τν μασχλην

Incipit (lat.): Constat homo ex rebus quattuordecim

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 14; Sezgin 45, Nr. 2

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia II, 111–244

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 322–338 (cap. 1–4, 7–70, 12)

E,T

Withington, E. T.: Hippocrates: Vol. III: On Fractures, On Joints, Instruments of Reduction. London u. Cambridge, Mass. 1948, 83–449 (The Loeb Classical Library)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs III,84–176

T

Joly, 127–152

T

Kapferer XXII,11–107

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 381–388 [Ausgewählte Abschnitte]

T,K

Roselli, Amneris: La chirurgia ippocratica. Saggio introduttivo e traduzioni. Firenze 1975 (Biblioteca di cultura 128)

U

Bertier, Janine: Un précédent à la corrélation aristotélicienne des caractères du pied et de la denture des herbivores dans le traité hippocratique des Articulations. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 45–58

U

Brockmann, C.: Die hippokratischen Schriften De fracturis und De articulis im kulturellen Kontext des 5. Jahrhunderts. In: V. Boudon-Millot, A. Guardasole and C. Magdelaine: La science médicale antique: Nouveaux regards, publié en l’honneur de Jacques Jouanna. Paris 2008, 119–137

U

Graumann, L. A.: The Hippocratic clubfoot re-visited. New medical readings of De articulis 62. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 461–490 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Grensemann, Hermann: Hypothesen zur ursprünglich geplanten Ordnung der hippokratischen Schriften De fracturis und De articulis. Medizinhist. J. 5 (1970), 217–235

U

Irmer, Dieter: Die Bezeichnungen der Knochen in Fract. und Art. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 265–284

U

Knutzen, Georg H.: Technologie in den hippokratischen Schriften Περ διατης ξων, Περ γμν, Περ ρθρων μβολς. Wiesbaden 1963 (Abh. d. Akad. d. Wiss. u. d. Lit. in Mainz, Geistes- u. sozialwiss. Kl. 14.)

U

Kudlien, Fridolf: Die handschriftliche Überlieferung des Galenkommentares zu Hippokrates’ De articulis. Diss. phil. Berlin 1957 (Berlin 1960)

U

Lecène, P.: Remarques sur le chapitre des »luxations du genou« dans le traité hippocratique »sur les articulations«. In: Comptes rendus du deuxième congrès international d’histoire de la médecine (Paris, 1921). Evreux 1922, 177–181

U

Michler, Markwart: Die Krüppelleiden in »De morbo sacro« und »De articulis«. Sudhoffs Arch. 45 (1961), 303–328

U

Michler, Markwart: Die praktische Bedeutung des normativen Physis-Begriffes in der hippokratischen Schrift De fracturis De articulis. Hermes 90 (1962), 385–401

U

Michler, Markwart: Die Klumpfusslehre der Hippokratiker. Eine Untersuchung von De articulis Cap. 62 mit Übersetzung des Textes und des galenischen Kommerntars. Wiesbaden 1963 (Sudhoffs Archiv. Beih. 2.)

U

Michler, Markwart: Kniegelenk und Wirbelsäule in den beiden hippokratischen Schriften ʻÜber die Knochenbrüche und ʻÜber die Einrichtung der Gelenke’. Orthop. Prax. 5 (1969), 209–221

U

Roselli, Amneris: Problemi relativi ai trattati chirurgici De Fracturis e De Articulis. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 229–234

U

Roselli, Amneris: I commenti di Galeno ai trattati chirurgici (fratture / articulazioni ed officina del medico): Problemi di tradizione ippocratica e galenica. Studi classici e orientali 41 (1991), 467–475

U

Roselli, Amneris: Note sulla tradizione dei commenti di Galeno ai trattati chirurgici di Ippocrate: l’apporto degli scoli ad Oribasio. In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 375–388

U

Schleiermacher, W.: Die Komposition der Hippokratischen Schrift Περ γμν περ ρθρων μβολς. Philologus 84 N.F. 38 (1929), 273–300, 399–429.

      12     Vectiarius

Μοχλικς

K. al-Ǧabr = K. al-Kasr = K. al-al ͑

CMG-Abkürzung: Mochl.

andere Abkürzung(en): Mochl.

Alte Ausgabe: Littré IV,340

Vgl. Diels 12; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.011 (Hippokrates)

Incipit: στων φσις· δακτλων μν πλ κα στα κα ρθρα

Arab. Übers.: Sezgin 44, Nr. 28 (Übersetzer: unain)

E

Kühlewein, Hugo: Hipp. Opera omnia II 245–274

E,T

Withington, E. T.: Hippocrates: Vol. III: On Fractures, On Joints, Instruments of Reduction. London u. Cambridge, Mass. 1948, 83–449 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs III,229–257

T

Kapferer XXII,113–140

      13     Aphorismi = *Aphorismorum liber = Determinationes

φορισμο

K. al-Fuūl

CMG-Abkürzung: Aphor.

andere Abkürzung(en): Aph.

Alte Ausgabe: Littré IV,458

Vgl. Diels 12; Kibre HL III; Pinakes

TLG-ID: 0627.012 (Hippokrates)

Incipit: βος βραχς, δ τχνη μακρ, δ καιρς ξς,

Incipit (lat.): Vita brevis, ars (autem) prolixa

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Leonicenus, Nicolaus)

Druck (lat.): Aphorismi Venedig 1530 (Übersetzer: Leonicenus, Nicolaus)

Druck (lat.): [Aphorismi] Venedig 1508 (Übersetzer: Gaza, Theodorus)

Arab. Übers.: Ullmann 28, Nr. 4; Sezgin 28, Nr. 2 (Übersetzer: Anonymus; unain; Hiob von Edessa); Sezgin Nachtr. I, 405; Sezgin Nachtr. II, 375

Hebr. Übers.: Steinschneider § 417,1 (Übersetzer: Anonymus; Natan ha-Meati)

Lat. Übers.: Kibre HL III (Übersetzer: Anonymus; Constantinus Africanus; Burgundio Pisanus; Niccolò da Reggio; Gaza, Theodorus; Leonicenus, Nicolaus)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Aphorisms. London u. Cambridge, Mass. 1953, 97–221 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Caroline Magdelaine, Histoire du texte et édition critique, traduite et commentée, des Aphorismes d’Hippocrate (diss. dactylogr. Paris 1994)

T

Assis Rocha, L. de: Hipócrates, Aforismos. Tradução e nota introdutória. Recife 1957

T

Cardini, Massimiliano: Ippocrate. Gli aforismi. Traduzione italiana e note di , con speciale riguardo ai commenti di Galeno, con due tavole fuori testo. Roma 1926 (Universitas Scriptorum. 12–13.)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Aphorisms. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 206–236

T

Daremberg, C.: Les aphorismes. Paris 1961

T

David, M.: Hippocrates’ Aphorisms translated into Hebrew by J. S. Delmedigo (1591–1655). Koroth 7 (1978), 578–612

T

David, M.: Critical edition of Hippocrates’ Aphorisms translated into Hebrew by J. S. Delmedigo (1591–1655), sections IV, V. Koroth 7 (1979), 680–709

T

David, M.: Critical edition of Hippocrates’ Aphorisms translated into Hebrew by J. S. Delmedigo (1591–1655), sections VI-VIII (cont. and end). Koroth 7 (1980), 764–794

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 159–163 [Ausgewählte Abschnitte]

T

Fuchs I,67–143

T

Fuchs, Robert: Anecdota Hippocratea. Die Epistula Vindiciani ad Gaium (oder Pentadium) nepotem suum und der Codex Dresdensis Dc 185. Philologus 58, N.F. 12 (1899), 407–421

T

Joly, 165–171

T

Kapferer XIV,23–80

T

Leibowitz, J. O.: [Hippocrates’ Aphorisms translated into Hebrew by J. S. Delmedigo (ca. 1591–1655). Issued and prefaced by J. O. Leibowitz.] Jerusalem: Hadassah Medical School 1968

T

Marx, A.: [The translation of Hippocrates’ Aphorisms by Jocab ibn Zabara.] Devir 2 (1923), 208–212

T

Minghetti, R.: Hipp. Aforismi. (Prima e settima sezione.) Roma 1959

T

Müller-Rohlfsen, Inge: Die lateinische ravennatische Übersetzung der hippokratischen Aphorismen aus dem 5./6. Jahrhundert n. Chr. Textkonstitution auf der Basis der Übersetzungscodices. Hamburg 1980 (Geistes- und Sozialwiss. Diss. 55.)

T

Nindova, V.: Hippocrates Aphorisms (a latin ms from 1633 text, notes, dictionary of med. terms). Sofia 1990

T

Theil, Pierre: Les aphorismes. Trad. nouvelle avec préface, commentaires et notes. Paris 1957

T

Tytler, J.: [The Aphorisms of Hippocrates translated into Arabic by Honain ben Ishak, physician to the Caleph Matawakkul.] Calcutta: Committee of Public Instruction, Education Press 1832

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 401–406 [Ausgewählte Abschnitte]

T

Vieira de Faria, T.: Os »Aforismas« de Hipócrates. Livro primeiro. Traduzidos em prosa versificados. Rev. Med. Rio Gande do Sul. 15 (1969), 99–105

T,K

Baffioni, G.; Malato, M. T.: Ippocrate: Il giuramento e Gli aforismi. Traduzione italiana e note. Presentazione di A. Pazzini e M. T. Malato. [Roma 1972] (Classici della medicina dell’età greco-romana. 1.)

C

Kibre, Pearl; Siraisi, Nancy G.: Matheolus of Perugia’s Commentary on the Preface to the Aphorisms of Hippocrates. Bull. Hist. Med. 49 (1975), S. 405–428

C

Kühn, Hans-Joseph: Die Diätlehre im frühmittelalterlichen lateinischen Kommentar zu den hippokratischen Aphorismen (I 1–11). Text und Untersuchungen. Neustadt: Selbstverlag 1981

C

Lafeuille, Germaine: Les commentaires de Martin de Saint-Gille sur Les Amphorismes de Ypocras. Genève 1964 (Travaux d’humanisme et renaissance. 66.)

C

Muntner, S.: [Moses ben Maimon (Maimonides): Medical Works. Vol. III: Commentary on Hippocrates’ Aphorisms Hebrew translation by R. Moshe Ibn Tibbon]. Jerusalem: Mosad Harav Kook 1961

C

Rosenthal, F.: »Life is Short, the Art is Long«: Arabic Commentaries on the First Hippocratic Aphorism. Bull. Hist. Med. 40 (1966), 226–245

C

Rosner, Fred: Maimonides’ Commentary on the Aphorisms of Hippocrates. Maimonides Medical Writings. Tranlated and annotated by Haifa 1987

C

Steinschneider, M.: Die Vorrede des Maimonides zu seinem Commentar über die Aphorismen des Hippokrates. Zschr. Dtsch. Morgenländ. Ges. 48 (1894), 213–234

C

Westerink, Leendert G.: Stephani Atheniensis In Hippocratis Aphorismos commentaria I-II, CMG XI 1,3,1, 2. Aufl., Berlin 1998

C

Westerink, Leendert G.: Stephani Atheniensis In Hippocratis Aphorismos commentaria III-IV, CMG XI 1,3,2, Berlin 1992

C

Westerink, Leendert G.: Stephani Atheniensis In Hippocratis Aphorismos commentaria V-VI, CMG XI 1,3,3, Berlin 1995.

U

Anastassiou, A.: Unbekannte hippokratische Aphorismen bei Theophilos Protospatharios’ De urinis. Rheinisches Museum 153 (2010), 92–107

U

Barry, Samuel Chew: The Question of Syriac Influence upon Early Arabic Translations of the Aphorisms of Hippocrates. PhD dissertation. Manchester 2016

U

Barry, Samuel Chew: Syriac Medicine and Hunayn ibn ’Isāq’s Arabic Translation of the Hippocratic Aphorisms. Journal of Semitic Studies Supplement Series 40 (2018)

U

Biesterfeldt, H.: Palladius on the Hippocratic Aphorisms. In: C. D’Ancona (ed.), The Libraries of the Neoplatonists. Leiden 2007, 385–398 (Philosophia Antiqua)

U

Carpentieri, N., Mimura. T.: Arabic Commentaries on the Hippocratic Aphorisms, vi.11: A Medieval Medical Debate on Phrenitis. Oriens 45.1–2 (2017), 176–202

U

Degen, R., Zur syrischen Übersetzung der Aphorismen des Hippokrates. Oriens Christianus 62 (1978), 36–52

U

Demont, Paul: La description des maladies dans les passages parallèles de Maladies II et des Aphorismes. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 171–185

U

Ecca, Giulia: A New Anonymous Prologue to the Commentary on the Hippocratic Aphorisms in the Harleianus 6295. In: P. E. Pormann (ed.): Hippocratic Commentaries in the Greek, Latin, Syriac and Arabic Traditions. Selected Papers from the XVth Colloque Hippocratique, Manchester. Leiden 2021, 266–285 (Studies in Ancient Medicine 56)

U

Fischer, Klaus-Dietrich: Der griechische Arzt Soran als vermeintlicher Befürworter periodischer Rauschzustände. Anmerkungen zum 2. lateinischen Kommentar zu den hippokratischen Aphorismen. In: Hommages à Carl Deroux. Éd. par Pol Defosse. Bruxelles 2002 (Collection Latomus, vol. 267), 489–496

U

Fischer, Klaus-Dietrich: »Zu des Hippokrates reich gedeckter Tafel sind alle eingeladen«. Bemerkungen zu den beiden vorsalernitanischen lateinischen Aphorismenkommentaren. In: Der Kommentar in Antike und Mittelalter. Hrsg. von Wilhelm Geerlings und Christian Schulze. Leiden, Boston, Köln 2002, 275–313

U

Fischer, Klaus-Dietrich: Neues zur Überlieferung der lateinischen Aphorismen im Frühmittelalter. Latomus 62 (2003), 156–164.

U

Ganszyniec, R.: Die Aphorismenausgabe des Albertus de Zanchariis. Arch. Gesch. Med. (1921), 159–165.

U

Glick, S.: A comparison of the oaths of Hippocrates and Asaph. Koroth 9 (1986), Nr. 3–4, 297–302

U

Karliǧa, Bekir; Kazancigil, Aykut: Turkish and Arabic translations of Hippocratic aphorisms. Tip Tarihi Araşt 6 (1997), 23–46

U

Koelbing, Huldrych M.: Therapeutischer Optimismus und therapeutische Zurückhaltung in der hippokratischen Medizin. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 338–346

U

López Férez, Juan Antonio: Sobre el léxico de los aforismos hipocráticos. Estudios Clásicos 26 (1984), 91–98

U

Magdelaine, Caroline: Le commentaire de Damascius aux Aphorismes d’Hippocrate. In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 289–306

U

Magdelaine, Caroline: La translatio antiqua des Aphorismes d’Hippocrate. In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 349–361

U

Manetti, D., Luiselli, R.: PRyl. 530, Aforismi di Ippocrate con parafrasi e commento. Florence 2008, 180–197 (Corpus dei Papiri Filosofici Greci e Latini)

U

Mimura, T.: A Reconsideration of the Authorship of the Syriac Hippocratic Aphorisms: The Creation of the Syro-Arabic Bilingual Manuscript of the Aphorisms in the Tradition of Hunayn ibn Ishāqs Arabic Translation. Oriens 45 (2017), 80–104

U

Nachmanson, E.: Zum Nachleben der Aphorismen. Berkeley 1933, 92–107 (Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Medizin 3)

U

Overwien, Oliver: Die parallelen Texte in den hippokratischen Schriften De humoribus und Aphorismen. In: Ch. Brockmann et al. (ed.), Antike Medizin im Schnittpunkt von Geistes- und Naturwissenschaften. Internationale Fachtagung aus Anlass des 100-jährigen Bestehens des Akademienvorhabens Corpus Medicorum Graecorum/Latinorum. Berlin, New York 2009, 121–139 (Beiträge zur Altertumskunde 255)

U

Overwien, Oliver: The Paradigmatic Translator and His Method: unayn ibn Isāq’s Translation of the Hippocratic Aphorisms from Greek via Syriac into Arabic. Intellectual History of the Islamicate World 3 (2015), 158–187

U

Pormann, P. E.: The Hippocratic Aphorisms in the Arabic Medical Tradition. Aspetar 2.3 (2013), 412–415

U

Pormann P. E., Karimullah, K. I.: Special Issue: Arabic Commentaries on the Hippocratic Aphorisms. Oriens 45.1–2 (2017), 1–52

U

Roselli, Amneris: Epidemics and Aphorisms: Notes on the History of Early Transmission of Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 182–190

U

Rosenthal, F.: »Life is short, the art is long«: Arabic commentaries on the first Hippocratic aphorism. Bull. Hist. Med. 40 (1966), 226–245

U

Witt, Mathias: Aphorisms, Coan prenotions and Crises. Early compilations as witnesses of a proto-Hippocratic corpus and of lost medical sources. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 237–266 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Wolska-Conus, Wanda: Les commentaires de Stéphanos d’Athène au »Prognostikon« et aux »Aphorismes« d’Hippocrate: de Galien à la pratique scolaire Alexandrine. Rev. Étud. Byz. 50 (1992), 5–86

      14     Iusiurandum = *Iuramentum

Ὅρκος

K. al-͑Ahd = K. al-Aimān

CMG-Abkürzung: Iusiur.

andere Abkürzung(en): Jusj.

Alte Ausgabe: Littré IV,628

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 13; Par. gr. 2255, fol. 55–56; Par. suppl. gr. 446, fol. 61; Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 1rv; Vat. gr. 277, fol. 25rv

Vgl. Diels 17; Kibre HL XXXV; Pinakes

TLG-ID: 0627.013 (Hippokrates)

Incipit: μνυμι πλλωνα ητρν κα σκληπιν κα γεαν κα

Incipit (lat.): Iuro per Apollinem medicum et sanativum et remediativum

Incipit (lat.): Apollinem medicum, et Aesculapium, Hygeamque ac Panaceam iuro Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 25; Steinschneider (301), Nr. 1; Sezgin 28, Nr. 1 (Übersetzer: ubaiš); Sezgin Nachtr. I, 405; Sezgin Nachtr. II, 375

Lat. Übers.: Kibre HL XXXV (Übersetzer: Niccolò da Reggio; Vergerius, Petrus Paulus; Perottus, Nicholas; Brentius, Andreas)

Syr. Übers.: Sezgin 28, Nr. 1 (Übersetzer: unain)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis Iusiurandum, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 4–6

E

Untersteiner Candia, L.: Ippocrate. Firenze 1957

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: The Oath. London u. Cambridge, Mass. 1948, 289–301 (The Loeb Classical Library)

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 8–10

E,T,K

Balkenohl, Manfred: Der Eid des Hippokrates. Griechischer Urtext, Übersetzung, Interpretation, Wirkungsgeschichte, heutige Problemlage und moderne Dokumente. Abtsteinach 2007

E,T,K

Deichgräber, Karl: Der hippokratische Eid. Griechischer und deutscher Text des Eides, mit einem Essay über dieses alte Dokument. 4. erw. Aufl. Stuttgart 1983

E,T,K

Edelstein, Ludwig: The Hippocratic oath. Text, translation and interpretation. Baltimore 1943 (Bull. Hist. Med. Suppl. 1)

E,T,K

Edelstein, Ludwig: Der hippokratische Eid. Zürich, Stuttgart 1969 (Lebendige Antike)

E,T,K

Jouanna, Jaques: Le Serment. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 2. Le Serment. Les Serments chrétiens. La Loi. Paris 2018, 1–5 (Collection des Universités de France)

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 211–212

T

Capelle, W.: Hipp. Der wahre Arzt, 8–9

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: The Oath. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 67

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 8–9

T

Fuchs I,1–2

T

Joly, 204–207

T

Kapferer I,21–23

T

Schönberger, O.: Der Eid des Hippokrates. Gymnasium 49 (1952), 19

T,K

Baffioni, G.; Malato, M. T.: Ippocrate: Il giuramento e Gli aforismi. Traduzione italiana e note. Presentazione di A. Pazzini e M. T. Malato. [Roma 1972] (Classici della medicina dell’età greco-romana 1)

U

Bauer, Axel: El juramento hipocrático. Quirón 24 (1993), Nr. 4, 13–16

U

Bauer, Axel: Der Hippokratische Eid. Medizinhistorische Neuinterpretation eines (un)bekannten Textes im Kontext der Professionalisierung des griechischen Arztes. Zschr. Med. Ethik 41 (1995), 141–148

U

Cara, Maurice: Essai sur l’origine et le sens du Serment d’Hippocrate. Hist. Sc. Méd. 30 (1996), 511

U

Cottrell, E.: La figure d’Hippocrate dans les sources arabes: Sa vie, son euvre, ses lettres, et le célèbre Serment. In: P. Koetschet, P. E. Porman: Naš at al-Tibb al-’Arabi fi l-qurūn al-wustā (La construction de la médecine arabe médiévale). Cairo 2016, 131–142

U

Craik, E. M.: The Hippocratic Law. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 23–35

U

Deichgräber, Karl: Die ärztliche Standesethik des hippokratischen Eides. Berlin 1935, 29–45 (Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften. 3,2.)

U

Ducatillon, Jeanne: Le sement d’Hippocrate, problèmes et interpretations. Bulletin de l’Association Guillaume Budé (2001), Nr. 1, 34–61

U

Flashar, Hellmut.: Der Eid. In: Flashar, H.: Hippokrates, Meister der Heilkunst. München 2016, 36–50

U

Glick, S.: A comparison of the oaths of Hippocrates and Asaph. Koroth 9 (1986), S. 297*–302*

U

Hartwich, A.: Der hippokratische Eid und die ärztliche Schweigepflicht. Wien. med. Wschr. 110 (1960), 491–493

U

Iacovelli, Gianni: Evoluzione del giuramento ippocratico. Med. nei Secoli N.S. 1 (1989), 39–40

U

Ihm, Sibylle: Drei Anmerkungen zum hippokratischen Eid. In: A. Thivel, A. Zucker (ed.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6.-8 Octobre 1999. Tome II Études sur les traités particuliers. Nizza 2002, 684–687

U

Jouanna, Jacques: Un témoin méconnu de la tradition hippocratique: L’Ambrosianus gr. 134 (B 113 sup.), fol. 1–2 (avec une nouvelle édition du Serment et de la Loi). In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 253–272

U

Jouanna, Jaques: Le Serment hippocratique: famille, religion et droit. In: M. H. Marganne, A. Ricciardetto (ed.): En marge du "Serment" hippocratique. Contrats et serments dans le monde gréco-romain. Liège 2017, 11–37

U

Koelbing, Huldrych: Zu Fridolf Kudliens »Zwei Interpretationen zum Hippokratischen Eid«. Gesnerus 36 (1979), 156–158

U

Kollesch, Jutta; Harig, Georg: Der hippokratische Eid. Zur Entstehung der antiken medizinischen Deontologie. Philologus 122 (1978), 157–176

U

Kottek, Samuel S.: A Hebrew paraphrase of the Hippocratic Oath. Isr. J. Med. Sc. 29 (1993), 326

U

Kudlien, Fridolf: Zwei Interpretationen zum Hippokratischen Eid. Gesnerus 35 (1978), 253–263

U

Leith, D.: The Hippocratic Oath in Roman Oxyrhynchus. In: M. H. Marganne et al. (ed.), En marge du Serment hippocratique. Liége 2017, 39–50 (Papyrologica Leodiensia 7)

U

Leven, Karl-Heinz: Der Hippokratische Eid im Zerrspiegel des 20. Jahrhunderts. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A.: Aspetti della terapia nell’ Corpus Hippocraticum. Atti del IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 629–646

U

Lichtenthaeler, Charles: Gesamtanalyse des hippokratischen Eides. Hamburger Ärztebl. 34 (1980), 459–463; 35 (1981), 5–7

U

Lichtenthaeler, Charles: Der Eid des Hippokrates. Ursprung und Bedeutung. XII. hippokratische Studie. Köln 1984

U

Lieber, Elinor: New Light on the Hippocratic Oath from Hebrew and Arabic Sources. Koroth 6 (1972–1975), S. CXII, 303–308

U

Lindeboom, Gerrit A.: The Hippocratic oath and its »substituted offspring«, our professional oath. [Dutch.] Ned. T. Geneesk. 129 (1985), 1438–1443

U

Lippi, Donatella: Per una nuova lettura del Giuramento Ippocratico. Med. nei Sec. N.S. 5 (1993), S. 329–343

U

Miles, Steven, H.: The Hippocratic Oath and the Ethics of Medicine. Oxford 2005

U

Mottura, G.: Il giuramento di Ippocrate. I doveri del medico nella storia. Roma 1986

U

Nittis, Savas: The Authorship and Probable Date of the Hippocratic Oath. Linguistic and Philological Considerations of the ξυγγραφ with a Short History of Greek Fraternal Societies. Bull. Hist. Med. 8 (1940), S. 1012–1021

U

Nutton, Vivian: Beyond the Hippocratic Oath. Clio Med. 24 (1993), 10–37

U

Nutton, Vivian: What’s in an Oath? Journal of the Royal College of Physicians of London 29 (1995), 518–524

U

Overwien, Oliver: Die Bedeutung der orientalischen Tradition für die antike Überlieferung des hippokratischen Eides. In: I. Garofalo, A. Lami, A. Roselli: Sulla tradizione indiretta dei testi medici. Rom 2009, 79–103

U

Overwien, Oliver: Der Eid des Hippokrates in der antiken nichtmedizinischen Literatur: Apuleius (Met. Buch 10), Gregor von Nazianz (Or. 7), Hieronymus (Ep. 52), Cato der Ältere (Ad Marcum filium). In: Settimo seminario internazionale sulla tradizione indiretta dei testi medici greci. Università degli Studi di Roma Tor Vergata, Centro Studi «Forme del Sapere nel Mondo Antico» Villa Mondragone, Monte Porzio Catone (Roma), 2526 ottobre 2019, a cura di I. Garofalo, L. Perilli. Galenos (rivista di filologia dei testi medici antichi) 14 (2020), 1537

U

Reiss, Herbert: The Hippocratic oath: origin is misunderstood. Brit. Med. J. 309 (1994), Nr. 6959, 952

U

Rocca, J.: Inventing an ethical tradition: a brief history of the Hippocratic Oath. Legal Ethics 11 (2008), 23–40

U

Rosenthal, Franz: An Ancient Commentary on the Hippocratic Oath. Bull. Hist. Med. 30 (1956), S. 52–87

U

Roth, Gottfried: Juro, spondeo ac polliceor: Konstanz und Wandel der ärztlichen Eide und Gelöbnisse. Imago hominis 2 (1995), 9–16

U

Rozos, B.; Degleris, N.; Tsolis, C.; Papayannopoulos, I[oannis G.]: The Hippocratic Oath and Maimonides’ Prayer. Koroth 8 (1982), Nr. 5–6, S. 248–258

U

Rütten. T., Thiermann, P.: Greek Manuscripts of the Hippocratic Oath. Society for Ancient Medicine Review 22 (1994), 93–95

U

Rütten, Thomas: Receptions of the Hippocratic ʻOath in the Renaissance: the prohibition of abortion as a case study in reception. J. Hist. Med. 51 (1996), 456–483

U

Rütten, Thomas: Ärztliche Ethik in der Renaissancemedizin. Mechanismen der Neukontextuierung des hippokratischen Eides in der späthumanistischen Kommentarliteratur zwischen 1540 und 1640. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A.: Aspetti della terapia nell’ Corpus Hippocraticum. Atti del IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 517–542

U

Rütten, Thomas: Retextuierungen des hippokratischen Eides im Vorfeld seiner editio princeps unter dem Einfluß seiner Christianisierungsgeschichte. In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 509–533

U

Rütten, Thomas: François Tissard and his 1508 edition of the Hippocratic Oath. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 465–491

U

Sarton, George: Hippocratic oath in Arabic. Isis 20 (1933), 262

U

Schubert, Charlotte: Der Hippokratische Eid. Medizin und Ethik von der Antike bis heute. Darmstadt 2005

U

Schubert, Charlotte; Scholl, Reinhold: Der Hippokratische Eid: Wie viele Verträge und wie viele Eide? Med.hist. J. 40 (2005), 247–273

U

Staden, Heinrich von: »In a pure and holy way«. Personal and professional conduct in the Hippocratic Oath? J. Hist. Med. 51 (1996), 404–437

U

Staden, Heinrich von: ʻThe Oathʼ, The Oath and the Hippocratic Corpus. In: V. Boudon-Millot, A. Guardasole, C. Magdelaine: La science médicale antique : nouveaux regards : études réunies en l'honneur de Jacques Jouanna. Paris 2007, 425466

U

Strohmaier, G.: Hunayn b. Ishāq et le serment hippocratique. Arabica 21 (1974), 318–323

U

Sundström, Per: Det hippokratiska arvet: den medicinska etikens historia tecknad utifra˚n källtexterna. Nora 2001

U

Temkin, Owsei: The Oath. In: ʻOn second thoughtʼ and Other Essays in the History of Medicine and Science. Baltimore, London 2002, 21–24

U

Triebel-Schubert, Charlotte: Bemerkungen zum Hippokratischen Eid. Med.hist. J. 20 (1985), 253–260

      15     Lex = *Liber de lege

Νμος

Nāmūs a-ibb

CMG-Abkürzung: Lex

andere Abkürzung(en): Lex

Alte Ausgabe: Littré IV,638

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2255, fol. 56rv

Vgl. Diels 18; Kibre HL XXXVI; Pinakes

TLG-ID: 0627.014 (Hippokrates)

Incipit: ητρικ τεχνων μν πασων στν πιφανεσττη· δι δ

Incipit (lat.): Medicina artium excellentissima propter indisciplinam utentium Incipit (lat.): Medicina omnium artium praeclarissima est

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 33, Nr. 27; Steinschneider (313), Nr. 13; Sezgin 38, Nr. 11

Lat. Übers.: Kibre HL XXXVI (Übersetzer: Anonymus; Niccolò da Reggio; Arnaldus Villanovanus; Brentius, Andreas)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis Lex, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 7f.

E

Untersteiner Candia, L.: Ippocrate. Firenze 1957

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Law. London u. Cambridge, Mass. 1952, 255–265 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jaques: La Loi. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 2. Le Serment. Les Serments chrétiens. La Loi. Paris 2018, 246–249 (Collection des Universités de France)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: The Canon. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 68–69

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 95–97

T

Fortuna, S.: Hippocrates’ Law in the Middle Ages with the Edition of the Latin Translation and the Revision. Early Science and Medicine 23 (2018), 299–329

T

Fuchs I,3–4

T

Joly, 207–210

T

Kapferer I,27–28

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 395–396

U

Craik, E. M.: The Hippocratic Law. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 23–35

U

Jouanna, Jacques: Un témoin méconnu de la tradition hippocratique: L’Ambrosianus gr. 134 (B 113 sup.), fol. 1–2 (avec une nouvelle édition du Serment et de la Loi). In: Garzya, Antonio (ed.): Storia e ecdotica dei testi medici greci. Atti del II Convegno Internazionale, Parigi 24–26 maggio 1994. Napoli 1996, 253–272

      16     De morbis popularibus II = *Epidemiarum II

πιδημιν τ δετερον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. II

andere Abkürzung(en): Epid. II

Alte Ausgabe: Littré V,72

Vgl. Diels 19; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: νθρακες ν Κραννι θερινο· εν ν καμασιν δατι λαρ

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7; Sezgin 34, Nr. 5 (Übersetzer: Hiob von Edessa)

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Leontini, Manente) Sezgin 34, Nr. 4 (Übersetzer: unain)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates: Vol. VII: Epidemics 2. Cambridge, Mass. u. London 18–91 (The Loeb Classical Library) 1994

E,K

Langholf, Volker: Syntaktische Untersuchungen zu Hippokrates-Texten. Brachylogische Syntagmen in den individuellen Krankheits-Fallbeschreibungen der hippokratischen Schriftensammlung. Wiesbaden 1977 (Abhandlungen der Geistes- u. Sozialwiss. Kl. / Akad. d. Wiss. u. d. Lit. Mainz: Einzelveröffentl.)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs II,159–192

T

Kapferer XI,51–76

T

Martinelli, V.: Ippocrate il II libro delle epidemie. Libro II, 5–6. Riv. Stor. Med. 14 (1970), 51–59

T

Morricone, Achille: Delle epidemie, libro II, sezione II. Traduzione e commento. Roma 1960

U

Alessi, R.: Research program and teaching led by the master in Hippocrates’ Epidemics 2, 4 and 6. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 119–136

U

Bertier, Janine: A propos de quelques résurgences des Épidémies dans les Problemata du Corpus aristotelicien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 261–269

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Di Benedetto, V[incenzo]: Principi metodici di Ep. II. IV. VI. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 246–263

U

Diller, Hans: Ausdrucksformen des methodischen Bewusstseins in den Hippokratischen Epidemien. Arch. Begriffsgesch. 9 (1964), 133–150

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

García Novo, Elsa: Algunas notas al texto de Epidemias a traves de Galeno. In: Galeno: obra, pensamiento e influencia (Coloquio internacional celebrado en Madrid, 22–25 de Marzo de 1988). Ed. preparada por J. A. López Férez. Madrid 1991, 153–159

U

Garofalo, Ivan: Galeno e l’anatomia di Ippocrate. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 609–622

U

Garofalo, Ivan: I lemmi ippocratici di Epidemie II e la traduzione araba del commento di Galeno. In: L. Perilli et al., Officina Hippocratica, Beiträge zu Ehren von Anargyros Anastassiou und Dieter Irmer. Berlin 2011, 57–76

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Ioannidi, Hélène: La pratique de l’écriture chez les médecins auteurs des Épidémies (Livres I et III; II, IV, VI). In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 159–165

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Tendance et probabilité dans les Épidémies II. IV. VI. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 117–130

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Manetti, Daniela: Data-Recording in Epid. II 2–3: Some Considerations. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 143–158

U

Manetti, Daniella; Roselli, Amneris: Problemi di edizione della sezione anatomica di Epidemie II. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 623–634

U

Nikitas, Anastasios A.: Untersuchungen zu den Epidemienbüchern II, IV, VI des Corpus Hippocraticum. Diss. phil. Hamburg 1968

U

Nikitas, Anastasios A.: Textkritische Bemerkungen zum zweiten Epidemienbuch des Corpus Hippocraticum. Hermes 97 (1969), 187–197

U

Robert, F[ernand]: Les adresses des malades dans les Épidémies II, IV et VI. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 173–194

U

Roselli, Amneris: Epidemics and Aphorisms: Notes on the History of Early Transmission of Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 182–190

U

Santamaría Hernández, M. T.: The Latin Commentary by Pedro Jaime Esteve on the Second Book of the Hippocratic Epidemics (Valencia, 1551). In: Hippocratic Commentaries in the Greek, Latin, Syriac and Arabic Tradition. Selected Papers from the XVth Colloque Hippocratique Manchester. Leiden 2021, 319–332

U

Savino, Christina: Commentariis in Hippocratis librum Epidemiarum II uti non licet: G. B. Rasario and the False “Galenic” Commentary on Epidemics II. In: C. Petit et al. (ed.), Pseudo-Galenica: The Formation of the Galenic Corpus from Antiquity to the Renaissance. 34 London 2021 (Warburg Institute Colloquia 34)

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.– 15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

U

Zaragoza i Gras, Joana: El léxico ginecológico de las Epidemias hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 479–489

U

Zaragoza i Gras, Joana; Gonzalez i Senmarti, Antoni: Réflexions sur le lexique dans les Épidémies II, IV, V, VI et VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 205–212

      17     De morbis popularibus IV = *Epidemiarum IV

πιδημιν τ τταρτον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. IV

andere Abkürzung(en): Epid. IV

Alte Ausgabe: Littré V,144

Vgl. Diels 19; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: Μετ' σημερην κα μετ πληϊδα, οα τ νεσθιμενα κα

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Leontini, Manente)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates: Vol. VII: Epidemics IV. Cambridge, Mass. u. London 1994, 92–151 (The Loeb Classical Library)

E,K

Langholf, Volker: Syntaktische Untersuchungen zu Hippokrates-Texten. Brachylogische Syntagmen in den individuellen Krankheits-Fallbeschreibungen der hippokratischen Schriftensammlung. Wiesbaden 1977 (Abhandlungen der Geistes- u. Sozialwiss. Kl. / Akad. d. Wiss. u. d. Lit. Mainz: Einzelveröffentl.)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs II,193–220

T

Kapferer XII,7–28

U

Alessi, R.: Research program and teaching led by the master in Hippocrates’ Epidemics 2, 4 and 6. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 119–136

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Di Benedetto, V[incenzo]: Principi metodici di Ep. II. IV. VI. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 246–263

U

Diller, Hans: Ausdrucksformen des methodischen Bewusstseins in den Hippokratischen Epidemien. Arch. Begriffsgesch. 9 (1964), 133–150

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Ioannidi, Hélène: La pratique de l’écriture chez les médecins auteurs des Épidémies (Livres I et III; II, IV, VI). In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 159–165.

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Tendance et probabilité dans les Épidémies II. IV. VI. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 117–130

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Nikitas, Anastasios A.: Untersuchungen zu den Epidemienbüchern II, IV, VI des Corpus Hippocraticum. Diss. phil. Hamburg 1968

U

Robert, F[ernand]: Les adresses des malades dans les Épidémies II, IV et VI. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 173–194

U

Roselli, Amneris: Epidemics and Aphorisms: Notes on the History of Early Transmission of Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 182–190

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.– 15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

U

Zaragoza i Gras, Joana: El léxico ginecológico de las Epidemias hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 479–489

U

Zaragoza i Gras, Joana; Gonzalez i Senmarti, Antoni: Réflexions sur le lexique dans les Épidémies II, IV, V, VI et VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 205–212

     18     De morbis popularibus V = *Epidemiarum V

πιδημιν τ πμπτον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. V

andere Abkürzung(en): Epid. V

Alte Ausgabe: Littré V,204

Vgl. Diels 19; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: ν λιδι, το κηπωρο γυν, πυρετς εχεν ατν ξυνεχς

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Leontini, Manente)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates: Vol. VII: Epidemics 5. Cambridge, Mass. u. London 1994, 152–217 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome IV 3: Epidémies V et VII. Texte établi et trad. par Jacques Jouanna; annoté par Jacques Jouanna et Mirko D. Grmek. Paris 2000 (Collection des Universités de France)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs II,221–252

T

Kapferer XII,31–53

U

Bertier, Janine: A propos de quelques résurgences des Épidémies dans les Problemata du Corpus aristotelicien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 261–269

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

Grmek, Mirko D.: Le diagnostic rétrospectif des cas décrits dans le livre V des Epidémies hippocratiques. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 187–200

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

Jouanna, Jacques: Les versions parallèles d’Epidémies V et VII: Problèmes d’édition. In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 285–303

U

Koelbing, Huldrych M.: Therapeutischer Optimismus und therapeutische Zurückhaltung in der hippokratischen Medizin. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 338–346

U

Langholf, V[olker]: Die parallelen Texte in Epidemien V und VII. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 264–274

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Papanikolaou, A. D.: Γλωσσικα ρευναι π το Corpus Hippocraticum. Τ πρβλημα τς ντητος το πμπτου βιβλου τν πιδημιν κα σχσις ατο πρς τ βδομον. Diss. phil. Athen 1965

U

Robert, Fernand: La prognose hippocratique dans les livres V et VII des Epidémies. In: Le monde grec Hommages à Claire Préaux. Brussels 1975, 257–270

U

Robert, Fernand: Médecine d’équipe dans les Epidemies V. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 20–27

U

Smith, Wesley D.: Implicit Fever Theory in Epidemics 5 and 7. Med. Hist. Suppl. 1 (1981), 1–18

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.– 15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

U

Zaragoza i Gras, Joana: El léxico ginecológico de las Epidemias hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 479–489

U

Zaragoza i Gras, Joana; Gonzalez i Senmarti, Antoni: Réflexions sur le lexique dans les Épidémies II, IV, V, VI et VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis –Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 205–212

     19     De morbis popularibus VI = *Epidemiarum VI

πιδημιν τ κτον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. VI

andere Abkürzung(en): Epid. VI

Alte Ausgabe: Littré V,266

Vgl. Diels 19; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: κσσιν ξ ποφθορς περ στρην κα οδημτων ς

Incipit (lat.): Quibuscumque ex dissolutione circa matricem et tumorem in capitis gravedinem

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7; Sezgin 34, Nr. 5

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Leontini, Manente)

Syr. Übers.: Sezgin 34, Nr. 4 (Übersetzer: Hiob von Edessa)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates: Vol. VII: Epidemics 6. Cambridge, Mass. u. London 1994, 218–291 (The Loeb Classical Library)

E,K

Langholf, Volker: Syntaktische Untersuchungen zu Hippokrates-Texten. Brachylogische Syntagmen in den individuellen Krankheits-Fallbeschreibungen der hippokratischen Schriftensammlung. Wiesbaden 1977 (Abhandlungen der Geistes- u. Sozialwiss. Kl. / Akad. d. Wiss. u. d. Lit. Mainz: Einzelveröffentl.)

E,T,K

Manetti, D.; Roselli, Amneris: [Hippocrates.] Epidemie, libro sesto, introd., ed., comm. & trad. a cura di Firenze 1982 (Bibl. di studi sup. 66.)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Florio, L.: Ippocrate: La IV sezione del VI libro delle »epidemie«. Med. nei Secoli 3 (1966), 24–29

T

Florio, L.: La III sezione del VI libro delle Epidemie di Ippocrate. Arch. Putti 21 (1966), 449–452

T

Fuchs II,253–291

T

Kapferer XII,57–84

C

Braeutigam, Gualtarius: De Hippocratis Epidemiarum libri sexti commentatoribus. Diss. phil. Königsberg 1908

C

Duffy, John M.: Ioannis Alexandrini In Hippocratis Epidemiarum librum VI commentarii fragmenta; Anonymi In Hippocratis Epidemiarum librum VI commentarii fragmenta, CMG XI 1,4, Berlin 1997, 25–107; 119–125

C

Pritchet, C. D.: Johannis Alexandrini commentaria in sextum librum Hippocratis Epidemiarum. Leiden 1975

U

Alessi, R.: Research program and teaching led by the master in Hippocrates’ Epidemics 2, 4 and 6. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 119–136

U

Bertier, Janine: A propos de quelques résurgences des Épidémies dans les Problemata du Corpus aristotelicien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 261–269

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Di Benedetto, V[incenzo]: Principi metodici di Ep. II. IV. VI. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 246–263

U

Diller, Hans: Ausdrucksformen des methodischen Bewusstseins in den Hippokratischen Epidemien. Arch. Begriffsgesch. 9 (1964), 133–150

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

García Novo, Elsa: Algunas notas al texto de Epidemias a traves de Galeno. In: Galeno: obra, pensamiento e influencia (Coloquio internacional celebrado en Madrid, 22–25 de Marzo de 1988). Ed. preparada por J. A. López Férez. Madrid 1991, 153–159

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Ingenkamp, Heinz Gerd: Der Charakter medizinischer Axiome nach den Epidemien. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 20–37

U

Ioannidi, Hélène: La pratique de l’écriture chez les médecins auteurs des Épidémies (Livres I et III; II, IV, VI). In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 159–165

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

Kollesch, Jutta: Die diätetischen Aphorismen des sechsten Epidemienbuches und Herodikos von Selymbria. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 191–197

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Tendance et probabilité dans les Épidémies II. IV. VI. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 117–130

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Mazzini, Innocenzo: Manente Leontini, Übersetzer der hippokratischen Epidemien (cod. Laurent. 73,12). Bemerkungen zu seiner Übersetzung von Epidemien Buch 6. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 312–320

U

Müller, Carl Werner: Der Aphorismus 2,1 des sechsten hippokratischen Epidemienbuches. Rhein. Mus. 109 (1966), 120–134

U

Nikitas, Anastasios A.: Untersuchungen zu den Epidemienbüchern II, IV, VI des Corpus Hippocraticum. Diss. phil. Hamburg 1968

U

Robert, F[ernand]: Les adresses des malades dans les Épidémies II, IV et VI. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 173–194

U

Roselli, Amneris: Epidemics and Aphorisms: Notes on the History of Early Transmission of Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 182–190

U

Roselli, Amneris: Suida ed Eustazio su Ippocrate Epidemie VI 4.18 Hydor boron kai agrypnie boron. Med. nei Sec. N.S. 11 (1999), 1–8.

U

Roselli, Amneris: Un commento inedito a Hipp. Epid. VI 2.4 (Epid. II 3.7) nel ms. Par. gr. 2230. In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 493–508

U

Rudolph, Gerhard: Épidémies VI,5,15 Hippocrate et le problème de la méridienne au XVIIIe siècle. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 329–337

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

U

Zaragoza i Gras, Joana: El léxico ginecológico de las Epidemias hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 479–489

U

Zaragoza i Gras, Joana; Gonzalez i Senmarti, Antoni: Réflexions sur le lexique dans les Épidémies II, IV, V, VI et VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 205–212

     20     De morbis popularibus VII = *Epidemiarum VII

πιδημιν τ βδομον

K. Abīīmiyā = K. al-Amrā al-wāfida

CMG-Abkürzung: Epid. VII

andere Abkürzung(en): Epid. VII

Alte Ausgabe: Littré V,364

Vgl. Diels 19; Kibre HL XIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.006 (Hippokrates)

Incipit: Μετ κνα ο πυρετοι γνοντο δρδεες, κα ο περιεψχοντο

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 8; Steinschneider (308), Nr. 7

Lat. Übers.: Kibre HL XIX (Übersetzer: Leontini, Manente)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates: Vol. VII: Epidemics 7. Cambridge, Mass. u. London 1994, 292–415 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome IV 3: Epidémies V et VII. Texte établi et trad. par Jacques Jouanna; annoté par Jacques Jouanna et Mirko D. Grmek. Paris 2000 (Collection des Universités de France)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs II,292–345

T

Ilardi, A.: Delle epidemie. Libro VII. Περ πιδημιν. Roma 1961

T

Kapferer XII,87–130

U

Brătescu, Gheorghe: Aspects d’étiologie dans les Épidémies hippocratiques. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 222–236

U

Comiti, Vincent-Pierre: Étiologies et responsabilités causales dans les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 105–108

U

Deichgräber, Karl: Zur Milchtherapie der Hippokratiker (Epid. VII). In: Medizingeschichte in unserer Zeit. Hrsg. von H. H. Eulner u. a. Stuttgart 1971, 36–53

U

Esteban Santos, A.: Diferencias en la terapéutica y en su modo de exposición entre los distintos libros de Epidemias. In: Garofalo, I.; Lami, A.; Manetti, D.; Roselli, A. (eds.): Aspetti della terapia nell’Corpus Hippocraticum. Atti de IXème Colloque International Hippocratique, Pisa 25–29 sept. 1996. Firenze 1999, 283–298

U

Grensemann, Hermann: Die Krankheit der Tochter des Theodoros. Eine Studie zum siebten hippokratischen Epidemienbuch. Clio Med. 4 (1969), 71–83

U

Grmek, M[irko]; Robert, F[ernand]: Dialogue d’un médecin et d’un philologue sur quelques passages des Epidémies VII. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 275–290

U

Gruber, Angelika: Natürliche Heilung und ärztliche Behandlung in den Hippokratischen Epidemienbüchern. Med. Diss. München 1993

U

Hanson, Ann Ellis: Diseases of Women in the Epidemics. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 38–51

U

Jouanna, Jacques: Place des Épidémies dans la Collection hippocratique: le critère de la terminologie. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 60–87

U

Jouanna, Jacques: Les versions parallèles d’Epidémies V et VII: Problèmes d’édition. In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 285–303

U

López Férez, Juan Antonio: La Médecine météorologique et les Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 52–59

U

Langholf, V[olker]: Die parallelen Texte in Epidemien V und VII. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 264–274

U

Langholf, Volker: Generalisationen und Aphorismen in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 131–143

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Licciardi, Caterina: Les causes des maladies dans les sept livres des Epidémies. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 323–337

U

Lichtenthaeler, Charles: Der magische Hintergrund der hippokratischen Materia peccans in den Epidemienbüchern III und I. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 109–116

U

Maloney, Gilles: Les végétaux dans les livres des Épidémies. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 166–181

U

Papanikolaou, A. D.: Γλωσσικα ρευναι π το Corpus Hippocraticum. Τ πρβλημα τς ντητος το πμπτου βιβλου τν πιδημιν κα σχσις ατο πρς τ βδομον. Diss. phil. Athen 1965

U

Robert, Fernand: La prognose hippocratique dans les livres V et VII des Epidémies. In: Le monde grec Hommages à Claire Préaux. Bruxelles 1975, 257–270

U

Smith, Wesley D.: Implicit Fever Theory in Epidemics 5 and 7. Med. Hist. Suppl. 1 (1981), 1–18

U

Smith, Wesley D.: Generic form in Epidemics I to VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 144–158

U

Thivel, Antoine: Peut-on parler d’un vitalisme d’Hippocrate, notamment dans les Épidémies? En d’autres termes: Hippocrate était-il vitaliste? In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 88–104

U

Wenskus, Otta: Astronomisches in den Epidemienbüchern. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 237–243

U

Zaragoza i Gras, Joana: El léxico ginecológico de las Epidemias hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 479–489

U

Zaragoza i Gras, Joana; Gonzalez i Senmarti, Antoni: Réflexions sur le lexique dans les Épidémies II, IV, V, VI et VII. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 205–212

     21     De humoribus = *De augmento humorum

Περ χυμν

K. l-A

CMG-Abkürzung: De hum.

andere Abkürzung(en): Hum.

Alte Ausgabe: Littré V,476

online-Handschrift(en): München: Monac. gr. 71, fol. 64–66v; Oxford: Barocc. 204, fol. 60v–63; Paris: Par. gr. 2140, fol. 62v–65; Par. gr. 2141, fol. 57v–60v ; Par. gr. 2143, fol. 62–65v ; Par. gr. 2144, fol. 71–74; Par. gr. 2145, fol. 96v–100v; Par. gr. 2253, fol. 65–70v; Par. gr. 2255, fol. 165–170v; Par. gr. 2332, fol. 213; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 91–95; Vat. gr. 278, fol. 164v–169v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 70–72v; Wien: Vind. med. gr. 15, fol. 145

Vgl. Diels 19; Kibre HL XXIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.015 (Hippokrates)

Incipit: Τ μν χρμα τν χυμν, κου μ μπωτς στι μπωτς στι τν χυμν

Incipit (lat.): Placet nunc quidem exponere ipsas humores que sunt

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 9; Steinschneider (310), Nr. 8 (Übersetzer: Īsā ibn Yayā); Sezgin 35, Nr. 6 (Übersetzer: Abū l-Hasan Ahmad ibn Mūsā); Sezgin Nachtr. II, 375˙ Lat. Übers.: Kibre HL XXIX (Übersetzer: Riccius, Augustinus)

Syr. Übers.: Sezgin 35, Nr. 6 (Übersetzer: unain)

E,T,K

Overwien, Oliver: Hippocratis De ˙ humoribus, CMG I 3,1, Berlin 2014

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Humours. London u. Cambridge, Mass. 1953, 61–95 (The Loeb Classical Library)

E,T

López Férez, Juan Antonio; García Novo, Elsa: Tratados hipocráticos. II. Madrid 1986

T

Fuchs I,404–416

T

Kapferer VII,71–85

T

Mattock, J. N.: On humours. On nutriment. Cambridge 1971 (Arabic Technical and Scientific Texts 6)

C

Demont, Paul: Un commentaire inédit du traité De humoribus, le Tub. Mb 23 (avec la transcription du commentaire du premier chapitre, fol. 2r–19v). In: Garzya, Antonio; Jouanna, Jacques (eds.): I testi medici greci, tradizione e ecdotica. Atti del III Convegno Internazionale, Napoli 15–18 ottobre 1997. Napoli 1999, 91–124

U

Deichgräber, Karl: Hippokrates’ De humoribus in der Geschichte der griechischen Medizin. Mainz 1972 (Akad. d. Wiss. u. d. Lit. Abhandlungen der geistes- u. sozialwiss. Kl., Jg. 1972, Nr. 14)

U

Demont, Paul: La terre, le ventre, les vases et l’image du filtre: remarques sur le chapitre 11 du traité hippocratique De humoribus. In: Criscuolo, U.; Maisano, R. (eds.): Synodia. Studia humanitatis Antonio Garzya septuagenario ab amicis atque discipulis dicata. Napoli 1997, 255–268

U

Demont, P.: ελβεια πειρη δυσπειρη, Observations sur la thérapeutique selon de début du traité des Humeurs. In: I. Garofalo et al. (ed.), Aspetti della terapia nel Corpus Hippocraticum. Atti del IXe Colloque International Hippocratique. Florence 1999, 183–202

U

Demont, Paul: Le commentaire des c. 5 et 6 du traité hippocratique des Humeurs dans le Tub. Mb 23 (suite et fin: fol. 41v-57v). In: Boudon-Millot, V. et al. (ed.), Storia della tradizione e edizione dei medici greci. Atti del VI Colloquio internazionale, Paris 12–14 aprile 2008. Paris 2010, 353–412

U

Garofalo, I.: Galen’s commentary on Hippocrates’ De humoribus. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 445–456

U

Overwien, Oliver: Zur Herkunft der arabischen Übersetzung von Hippokrates’ De humoribus. Galenos 1 (2007), 211–216

U

Overwien, Oliver: Die parallelen Texte in den hippokratischen Schriften De humoribus und Aphorismen. In: Ch. Brockmann et al. (ed.), Antike Medizin im Schnittpunkt von Geistes- und Naturwissenschaften. Internationale Fachtagung aus Anlass des 100-jährigen Bestehens des Akademienvorhabens Corpus Medicorum Graecorum/Latinorum. Berlin, New York 2009, 121–139 (Beiträge zur Altertumskunde 255)

U

Overwien, Oliver: The Arabic translation of Hippocrates’ De humoribus. In: Sulla tradizione indiretta dei testi medici greci: Le traduzioni. Atti del III seminario internazionale di Siena, Certosa di Pontignano 18–19 settembre 2009, a cura di I. Garofalo, S. Fortuna, A. Lami e A. Roselli. Pisa, Rom 2010, 57–68 (Biblioteca di « Galenos » 3)

     22     Praesagia I = Praedicta I = Prorrheticon I = De praedictione I

Προρρητικς αʹ

CMG-Abkürzung: Prorrh. I

andere Abkürzung(en): Prorrh. I

Alte Ausgabe: Littré V,510

Vgl. Diels 20; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.016 (Hippokrates)

Incipit: Ο κωματδεες ν ρχσι γινμενοι, μετ κεφαλς, σφος,

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

Druck (lat.): Aphorismi Venedig 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

E

Polack, Hilde: Textkritische Untersuchungen zu der hippokratischen Schrift PRORRHETIKOS I. Eine ungedruckte Diss. (Hamburg) aus d. Jahre 1954. Mit e. Einführung v. U. Fleischer. Hamburg 1976 (Hamburger philol. Studien. 44.)

E,T

López Férez, Juan Antonio; García Novo, Elsa: Tratados hipocráticos. II. Madrid 1986

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Prorrhetic I. Cambridge, Mass. u. London 1995, 167–211 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs I,471–495

T

Kapferer XIII,17–34

T,K

Moffat, John: The Prognostics and Prorrhetics of Hippocrates translated from the original Greek. London 1788, 55–292

U

Sierra de Grado, C.: Composición del tratado Prorrhêticón II (especialmente del capítulo dedicado al régimen). In: A. Thivel, A. Zucker (ed.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6. –8. Octobre 1999. Tome II Études sur les traités particuliers. Nice 2002, 591–610.

     23     Coa praesagia = Coaca praesagia = Coa praedicta = Coae praenotiones = Coacae praecognitiones = Coacae praenotiones = De Coacis praenotionibus liber

Κακα προγνσιες

CMG-Abkürzung: Coac. praenot.

andere Abkürzung(en): Coac.

Alte Ausgabe: Littré V,588

Vgl. Diels 20; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.017 (Hippokrates)

Incipit: Ο κ ῥίγεος περιψυχμενοι, κεφαλαλγες, τρχηλον

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): Coacae praenotiones Paris 1588 (Übersetzer: Duretus, Ludovicus)

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 21

E,T

López Férez, Juan Antonio; García Novo, Elsa: Tratados hipocráticos. II. Madrid 1986

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Coan Prenotions. Cambridge, Mass. u. London 2010, 103–269 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs II,1–98

T

Kapferer XIII,37–108

U

Nelson, E. D.: Coan promotions and the authorship of the Presbeutikos. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 209–236

U

Pöppel, Ottokar: Die hippokratische Schrift Κακα προγνσεις und ihre Überlieferung. Diss. phil. Kiel 1959

U

Witt, Mathias: Aphorisms, Coan prenotions and Crises. Early compilations as witnesses of a proto-Hippocratic corpus and of lost medical sources. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 237–266 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

     24     De arte = *De arte medicine = *Admonitio = *Demonstratio = *De disciplina = *De doctrina = *De instructione artis medicine = *De incipiente sectam medicine = *Epistula de disciplina artis medicinae =*Ammonitio Theodori medici

Περ τχνης

K. al-Mudal ila -ibb [?]

CMG-Abkürzung: De arte

andere Abkürzung(en): de Arte

Alte Ausgabe: Littré VI,2

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 14–17; Par. gr. 2253, fol. 75–81; Par. gr. 2255, fol. 57–62v; Vatikanstadt: Vat. Urb. gr. 68, fol. 17–20

Vgl. Diels 20; Kibre HL V; Pinakes

TLG-ID: 0627.018 (Hippokrates)

Incipit: Εσ τινες ο τχνην πεποηνται τ τς τχνας ασχροεπεν,

Incipit (lat.): Incipiamus admonitiones Ypocratis exponere

Incipit (lat.): Interea moneo te, medice, sicut et ego monitus sum a magistro meo

Incipit (lat.): Medicinam quidem adinvenit Apollo

Incipit (lat.): Medicine artis auctor et inventor apud Grecos fuisse perhibetur Apollo

Incipit (lat.): Oportet antequam Ypocratis praecepit iuramento

Incipit (lat.): Sunt quidem qui artem putant, reliquas artes turpiter in cessendo dehonestare

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 13

Lat. Übers.: Kibre HL V (Übersetzer: Anonymus)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De arte, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 9–19

E

Firpo, Luigi: De incipiente sectam medicinae. Ammonitio Theodori medici. Epistula de disciplina artis medicinae. In: Medicina. Testi dell’Alto Medioevo. Torino 1972, 26– ; 30–; 36–

E,T

Gomperz, Theodor: Die Apologie der Heilkunst. Eine griechische Sophistenrede des fünften vorchristlichen Jahrhunderts, bearb., übers., erl. u. eingeleitet. 2., durchges. Aufl. Leipzig 1910

E,T

Gourevitch, Danielle: Hippocrate, De l’art médical, traduction d’Emile Littré, textes présentés, commentés et annotés par , introduction par D. Gourevitch, M. Grmek et P. Pellegrin. Paris 1994 (Bibliothèque classique.)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: The Art. London u. Cambridge, Mass. 1952, 185–217 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome V 1: De l’art. Paris 1988, 165–280 (Collection des Universités de France)

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: The Science of Medicine. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 139–147

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 189–199

T

Fuchs I,5–17

T

Joly, 223–237

T

Joly, 26–33

T

Kapferer II,47–59

T

Mann, Joel E.: Hippocrates, On the art of medicine. Leiden 2012 (Studies in ancient medicine, 39)

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 437–452

U

Diels, Hermann: Hippokratische Forschungen IV: Zu De Arte. Hermes 48 (1912), 378–407

U

Ducatillon, J[eanne]: Qui est l’auteur du traité hippocratique De l’Art? In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 148–158

U

Hirschberg, Julius: Ärztliche Bemerkungen über die in der hippokratischen Sammlung überlieferte Schrift Περ τχνης. Arch. Gesch. Naturw. Techn. 6 (1913), 163–173

U

Jori, Alberto: Piani temporali e piani spaziali nel trattato Sull’Arte. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 75–90

U

Jori, Alberto: Medicina e medici nella antica Grecia. Saggio sul Περ τχνης/ippocratico. Bologna 1996.

U

Kollesch, Jutta: Zur Mündlichkeit hippokratischer Schriften. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 335–342

U

Lulofs, Heindrik Joan: Hippokrates over de kunst (De arte). Bijdragen tot de geschiedenis der geneeskunde 3 (1923), 157–166

U

Palmieri, N.: Survivance d’une lecture alexandrine de l’“Ars medica” en latin et en arabe. Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Age 60 (1993), 57–102

U

Rademaker, A.: Educating the public, defending the art: language use and medical education in Hippocrates’ The Art. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 101–116

U

Vegetti, Mario: Technai e filosofia ne Peri technes pseudo-ippocratico. Atti Accad. Sci. Torino 98 (1963–64), 1–73

     25     De natura hominis = *De natura humana = *De natura homina

Περ φσιος νθρπου

K. Tabī ͑ at al-insān

CMG-Abkürzung: De nat. hom.

andere Abkürzung(en): Nat. Hom.

Alte Ausgabe: Littré VI,32

online-Handschrift(en): München: Monac. gr. 71, fol. 26v–32v; Oxford: Barocc. 204, fol. 21v–27; Paris: Par. gr. 2140, fol. 22v–28; Par. gr. 2141, fol. 20–25v; Par. gr. 2143, fol. 25–30; Par. gr. 2144, fol. 29–33; Par. gr. 2145, fol. 34–43; Par. gr. 2146, fol. 179v–187; Par. gr. 2253, fol. 81–93v; Par. gr. 2255, fol. 90–101; Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 107–111v; Vat. gr. 277, fol. 43–49v; Vat. Pal. gr. 192, fol. 91–95; Vat. Urb. gr. 68, fol. 30–36v

Vgl. Diels 21; Kibre HL XLI; Pinakes

TLG-ID: 0627.019 (Hippokrates)

Incipit: Ὅστις μν εωθεν κοειν λεγντων μφ τς φσιος τς νθρωπνης

Incipit (lat.): Quicumque consuevit audire dicentes de natura humana

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Brentius, Andreas)

Druck (lat.): Aphorismi Venedig 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

Incipit (lat.): Quicunque de natura humana amplius disserentes audire consuevit

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Druck (lat.): De natura humana Paris 1531 (Übersetzer: Cruserius, Hermannus)

Arab. Übers.: Ullmann 27, Nr. 2; Steinschneider (311), Nr. 11 (Übersetzer: unain)

Lat. Übers.: Kibre HL XLI (Übersetzer: Anonymus; Bartholomaeus de Messina; Brentius, Andreas)

Syr. Übers.: Sezgin 38, Nr. 9 (Übersetzer: unain)

E

Villaret, Oskar: Hippocratis De natura hominis liber ad codicum fidem recensitus. Accedunt Prolegomena de codicibus et de dialecto huius libri et Adnotationes. Diss. phil. Berlin 1911

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Nature of Man. London u. Cambridge, Mass. 1953, 1–41 (The Loeb Classical Library)

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 190–198 (cap. 4–5, 7–8)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: La nature de l’homme. Introduction, texte, traduction et commentaire. Thèse Paris 1967

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocratis De natura hominis, CMG I 1,3, 2. Aufl., Berlin 2002

T

Capparoni, Angelo: Della natura dellúomo. Tr. e commento. Roma 1960

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: The Nature of Man. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 260–271

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 167–173 (cap. 1–8)

T

Fuchs I,189–208

T

Joly, 54–60

T

Kapferer VII,17–34

T

Mattock, J. N.; Lyons, M. C.: Hippocrates: On the nature of man. Cambridge 1968 (Arabic Technical and Scientific Texts 4)

T

Mazzini, Innocenzo: De natura humana. Estratti di un’ antica traduzione latina parzialmente inedita del Περ φσιος νθρπου di Polibo. Romanobarbarica 7 (1982–1983), 255–271

T

Vázquez Buján, M. E.: La antigua traducción latina del tratado »De natura humana« del Corpus Hippocraticum. [MS, Paris, B.N. latin 7027.] Rev. Hist. Textes 12–13 (1982–83), 387–396

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 412–430

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Fredrich, Carolus [Ioannes]: De libro Peri physios anthropou pseudippocrateo. Diss. phil. Göttingen 1894

U

Höttermann, E.: Zur Hippokratischen Schrift Περ φσιος νθρπου. Hermes 42 (1907), 138–145

U

Jouanna, Jacques: Rapports entre Mélissos de Samos et Diogène d’Apollonie, à la lumière du traité hippocratique De natura hominis. Rev. Etud. Anc. 67 (1965), 306–323

U

Jouanna, Jaques: La lecture du traité hippocratique de la nature de l’homme par Galien: les fondements de l’hippocratisme de Galien. In: M. O. Goulet-Cazé et al.: Le commentaire entre tradition et innovation. Paris 2000, 273–292.

U

Jouanna, Jaques: Un traité pseudohippocratique inédit sur les quatre humeurs (“Sur le pouls et sur le tempérament humain”). In: A. Kolde et al.: Kορυφαί νδρί. Mélanges offerts à A. Hurst. Geneva 2005, 449–461

U

Jouanna, Jaques: La posterité du traité hippocratique La nature de l’homme: La théorie des quatre humeurs. In: C. W. Müller, Ch. Brockmann, C. W. Brunschön: Ärzte und ihre Interpreten. München 2006, 117–141

U

Jouanna, Jaques: Anonyme Sur les quatre éléments (Laur. Plut. 75.19, fol. 26 v–27 r): Publication d’un nouveau témoignage sur la chronobiologie quotidienne des quatre humeurs. Galenos 3 (2009), 75–89

U

Maciejewski, Witold: Hippocratean Treatise: On the nature of man. Arch. Hist. Med. (Warschau) 55 (1992), 185–204

U

Roselli, Amneris: Hippocrates, De natura hominis. 1. Osservazioni sulla tecnica argomentativa. Annali della Facoltà di Lettere e Filosofia dell’Università di Siena 6 (1985), 1–11

U

Thivel, Antoine: ¿Quiénes son los adversarios de Pólibo en los dos primeros capítulos del tratado De la naturaleza del hombre? In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 145–155

U

Vázquez Buján, M. E.: La antigua traducción latina del tratado De natura humana del Corpus Hippocraticum. Revue d’Histoire des Textes 12–13 (1982–83), 387–396

     26     De diaeta salubri = De salubri victu = De salubri diaeta

Περ διατης γιεινς

K. if a-iḥḥa

Andere Abkürzung(en): Salubr.

Alte Ausgabe: Littré VI,72

Vgl. Diels 22; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.020 (Hippokrates)

Incipit: Τος διτας δε χρ διαιτσθαι· το μν χειμνος σθειν χειμνος σθειν

Incipit (lat.): Idiotas et privatos homines hac diaeta uti oportet

Druck (lat.): Galen: Liber de plenitudine Paris 1528 (Übersetzer: Guinterius, Johannes)

Druck (lat.): Liber de salubri diaeta Paris 1531 (Übersetzer: Cruserius, Hermannus)

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Sezgin 44, Nr. 29

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Regimen in Health. London u. Cambridge, Mass. 1953, 43–59 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocratis De natura hominis, CMG I 1,3, 2. Aufl., Berlin 2002

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: A Regimen for Health. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 272–276

T

Fuchs I,370–375

T

Kapferer IV,73–79

T,K

Lodispoto, Alberto: De regime salutare. Traduzione e commento. In: Actes du XVIIe congrès international d’histoire de la médecine. (Athènes-Cos 1960). Athènes 1961

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Wöhrle, Georg: Studien zur Theorie der antiken Gesundheitslehre. Stuttgart 1990 (Hermes. H. 56)

     27     De flatibus = *De ventis

Περ φυσν

K. Asmā͗  ar-riyā wa-ma ͑ rifat hubūb kull minhā

CMG-Abkürzung: De flat.

andere Abkürzung(en): Flat.

Alte Ausgabe: Littré VI,90

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 228–231v; Par. gr. 2253, fol. 93v–100; Par. gr. 2254, fol. 35v–41

Vgl. Diels 22; Kibre HL XXVI; Pinakes

TLG-ID: 0627.021 (Hippokrates)

Incipit: Εσ τινες τν τεχνων, α τοσι μν κεκτημνοισν εσιν

Incipit (lat.): Sunt artes quedam que possidentibus quidem laborem afferunt utentibus Incipit (lat.): Quedam artes sunt que laborem artificibus

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus [?])

Druck (lat.): De aere Basel 1529 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 22; Sezgin 46, Nr. 8 (Übersetzer: unain)

Lat. Übers.: Kibre HL XXVI (Übersetzer: Filelfus, Franciscus; Lascaris, Janus)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De flatibus, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 91–100

E

Nelson, Axel Herman: Die hippokratische Schrift Περ φυσν. Text und Studien. Diss. phil. Uppsala 1909

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Breaths. London u. Cambridge, Mass. 1952, 219–253 (The Loeb Classical Library)

E,T

López Férez, Juan Antonio; García Novo, Elsa: Tratados hipocráticos. II. Madrid 1986

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome V 1: Des vents. Paris 1988, 7–163 (Collection des Universités de France)

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 177–186

T

Fuchs I,441–450

T

Kapferer V,15–30

T

Tavone Passalacqua, Vera: Il libro dei venti, dalla collezione Ippocratica. Roma 1956

U

Asper, M.: Science writing and its Settings. Two Hippocratic Modes: Epidemics III and De flatibus. Berlin 2019 (Max Planck Institute for the History of Science 495)

U

Blass, F.: Die Ps.-Hippokratische Schrift Περ φυσν und der Anonymus Londinensis. Hermes 36 (1901), 405–410

U

Ducatillon, Jeanne: Le traité des vents et la question hippocratique. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 263–276

U

Heidel, William Arthur: Περ φσεως. A study of the conception of nature among the pre- Socratics. Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences 45 (1910), 77–133

U

Kollesch, Jutta: Zur Mündlichkeit hippokratischer Schriften. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 335–342

U

Langholf, Volker: Kallimachos, Komödie und hippokratische Frage. Med.hist. J. 21 (1986), 3–30

U

Lichtenthaeler, Charles: Le Traité des vents est typiquement pseudo-hippocratique. Amicus Aristoteles sed magis amica veritas. XIVe étude hippocratique. Genève 1991 (Etudes d’histoire de la médecine VIII)

U

Phillips, J. H.: Lucretius and the (Hippocratic) On Breaths: Addenda. In: Textes Médicaux Latins Antiques. Éd. par G. Sabbah. Saint-Étienne 1984, 83–85 (Centre Jean Palerne, Mémoires V.)

U

Segal, C.: Lucretius, epilepsy, and the Hippocratic On Breaths. Cl. Philol. 65 (1970), 180–182

     28     De humidorum usu = De liquidorum usu

Περ γρν χρσιος

K. Manāfi ͑ ar-rutūbāt

CMG-Abkürzung: De liquid. usu

andere Abkürzung(en): Liqu.

Alte Ausgabe: Littré VI,118

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2253, fol. 70v–74v; Par. gr. 2255, fol. 378v–379v

Vgl. Diels 22; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.022 (Hippokrates)

Incipit: δωρ ποτν, λμυρν, θλασσα. Ποτν μν, κατ' ητρεον

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 10

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De liquidorum usu, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 85–90

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Use of Liquids. Cambridge, Mass. u. London 1995, 317–337 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome VI 2: De l’usage des liquides. Paris 1972, 157–178 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,62–70

T

Kapferer VIII,99–108

     29     De morbis I

Περ νοσων τ πρτον

K. al-Amrā [?]

CMG-Abkürzung: De morbis I

andere Abkürzung(en): Morb. I

Alte Ausgabe: Littré VI,140

Vgl. Diels 23; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.023 (Hippokrates)

Incipit: ς ν περ ἰήσιος θλ ρωτν τε ρθς, κα ρωτντι

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): De morbis Paris 1540 (Übersetzer: Pylander, Georgius)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 16

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. V: Diseases I. Cambridge, Mass. u. London 1988, 93–183 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Wittern, Renate: Die hippokratische Schrift De morbis I. Ausgabe, Übersetzung und Erläuterungen. Hildesheim, New York 1974 (Altertumswissenschaftliche Texte und Studien. 3.)

T

Fuchs II,377–405

T

Kapferer XVII,69–102

     30     De affectionibus = *De passionibus = *De morbis

Περ παθν

CMG-Abkürzung: De affect.

andere Abkürzung(en): Aff.

Alte Ausgabe: Littré VI,208

Vgl. Diels 23; Kibre HL XLIII; Pinakes

TLG-ID: 0627.025 (Hippokrates)

Incipit: νδρα χρ, στις στ συνετς, λογισμενον τι τοσιν νθρποισι

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Lat. Übers.: Kibre HL XLIII (Übersetzer: Filelfus, Franciscus)

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. V: Affections. Cambridge, Mass. u. London 1988, 1–91 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs II,346–376

T

Kapferer XVII,21–56

U

Wittenzellner, Jürgen: Untersuchungen zu der pseudohippokratischen Schrift Peri Pathon. Diss. phil. Erlangen-Nürnberg 1969

     31     De locis in homine

Περ τπων τν κατ νθρωπον

CMG-Abkürzung: De locis in hom.

andere Abkürzung(en): Loc. Hom.

Alte Ausgabe: Littré VI,276

Vgl. Diels 23; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.026 (Hippokrates)

Incipit: μο δοκει ρχ μν ον οδεμα εναι το σματος, λλ

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Places in Man. Cambridge, Mass. u. London 1995, 13–101 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Craik, Elizabeth M.: Hippocrates. Places in man. Oxford 1998

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: Des lieux dans l’homme. Paris 1978, 9–99 (Collection des Universités de France)

T

Capparoni, Angelo: Dei luoghi nellúomo. Tr. e commento. Roma 1960

T

Fuchs II,566–601

T

Joly, 192–197

T

Kapferer VIII,45–88

U

Anastassiou, A.: λλη, λαα oder λα? Zur hippokratischen Schrift De locis in homine und zum Hippokratesglossar des Galen. Rhein. Mus. 125 (1982), 193–201

U

Lasserre, François: Sociolectes hippocratiques dans le traité Des lieux dans l’homme. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 163–172

U

Müller, Carl Werner: Die Heilung »durch das Gleiche« in den hippokratischen Schriften De morbo sacro und De locis in homine. Sudhoffs Arch. 49 (1965), 225–249

U

Pilar Pérez Cañizares: The Importance of having medical Knowledge as a Layman: The Hippocratic Treatise Affections in the context of the Hippocratic Corpus. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 87–99 (Studies in Ancient Medicine 35)

U

Pilar Pérez Cañizares: Some aspects of the manuscript tradition of Hippocrates’ Affections. In: Boudon-Millot, V. et al. (ed.), Storia della tradizione e edizione dei medici greci. Atti del VI Colloquio internazionale, Paris 12–14 aprile 2008. Paris 2010, 11–32

U

Pilar Pérez Cañizares: The Treatise Affections in the Context of the Hippocratic Corpus. In: L. Dean-Jones, R. Rosen (ed.), Ancient Concepts of the Hippocratic: Papers Presented at the XIIIth International Hippocrates Colloquium, Austin, Texas, August 2008. Leiden 2016, 83–98

U

Schubring, Konrad: Untersuchungen zur Überlieferungsgeschichte der hippokratischen Schrift De locis in homine. Berlin 1941 (Neue Deutsche Forschungen 288, Abt. Klass. Philol. 12.)

U

Schubring, Konrad: Zu Aufbau und Lehre der Hippokratischen Schrift De locis in homine. Berliner Med. 15 (1964), 739–744

U

Vegetti, Mario: Il De locis in homine fra Anassagora e Ippocrate. Rendiconti del Istituto lombardo di scienze e lettere 99 (1965), 193–213

     32     De morbo sacro = De sacro morbo comitialive

Περ ερς νοσου ερς νοσου

K. l-Mara al-ilāhī

CMG-Abkürzung: De morbo sacro

andere Abkürzung(en): Morb. Sacr.

Alte Ausgabe: Littré VI,352

Vgl. Diels 24; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.027 (Hippokrates)

Incipit: Περ μν τς ερς νοσου καλεομνης δ' χει· οδν τ μοι

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 43, Nr. 25

E,T

Grensemann, Hermann: Die hippokratische Schrift »Über die heilige Krankheit«. Berlin 1968 (Ars medica II, 1)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: The Sacred Disease. London u. Cambridge, Mass. 1952, 127–183 (The Loeb Classical Library)

E,T

Müri, Walter: Der Arzt im Altertum, 234–268

E,T

Roselli, Amneris: Hippocrates: La malattia sacra. A cura di Venezia: Marsilio 1996 (Il convivio)

E,T

Wurz, Michael: Die hippokratische Schrift »Über die heilige Krankheit« textkritisch und sprachlich untersucht. Diss. phil. [masch.schr.] Wien 1953

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome II 3: La maladie sacrée. Paris 2003 (Collection des Universités de France)

T

Alsina, J.: Sobre la enfermedad sagrada. Boletín del Inst. de estud. helénicos 4 (1970), 87–96

T

Capelle, W.: Hipp. Fünf auserlesene Schriften, 64–84

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: The Sacred Disease. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 237–251

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 134–150

T

Fuchs II,547–565

T

Joly, 88–108

T

Kapferer V,41–65

T

Lodispoto, A.: Del morbo sacro. Roma 1961

T

Solin, Heikki: Hippokraattinen teos »Pyhästä taudista«. Kääntänyt ja johdannolla varustanut . [The Hippocratic treatise »The Sacred Disease«. Translation and Introduction by .] Hippokrates 2 (1985), 9–26

T

Vegetti, Mario: Opere di Ippocrate, 271–291

U

Dolzani, Claudia: Le capre di Ippocrate: commento a un passo del trattato di Ippocrate ʻDe morbo sacro. Riv. Stor. Med. 26 (1995), fasc. 2, 36

U

Eijk, Ph. J. van der: The »theology« of the Hippocratic treatise »On the sacred disease«. Apeiron 23 (1990), 87–119

U

Eijk, Ph. J, van der: Airs, Waters, Places and On the Sacred Disease: Two Different Religiosities? Hermes 119.2 (1991), 168–176

U

Grensemann, Hermann: Emendationen zu Hippokrates De morbo sacro. Hermes 93 (1965), 490–491

U

Koelbing, Huldrych M.: Therapeutischer Optimismus und therapeutische Zurückhaltung in der hippokratischen Medizin. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 338–346

U

Laskaris, Julie: The Art is Long. On the Sacred Disease and the Scientific Tradition. Leiden, Boston, Köln 2002 (Studies in Ancient Medicine; Vol. 25)

U

Michler, Markwart: Die Krüppelleiden in »De morbo sacro« und »De articulis«. Sudhoffs Arch. 45 (1961), 303–328

U

Michler, Markwart: Die Atemtheorie in »De morbo sacro«. In: Verh. XIX. Int. Kongr. Gesch. Med., Basel 1964. Basel New York 1966, 188–194

U

Miller, Harold W.: The Concept of the Divine in De Morbo Sacro. Transactions and Proceedings of the American Philological Association 84 (1953), 1–15

U

Müller, Carl Werner: Die Heilung »durch das Gleiche« in den hippokratischen Schriften De morbo sacro und De locis in homine. Sudhoffs Arch. 49 (1965), 225–249

U

Nörenberg, Heinz Werner: Das Göttliche und die Natur in der Schrift Über die heilige Krankheit. Diss. phil. Bonn 1968

U

Országh, Jan: O svaté nemoci. In : H. Bartoš, S. Fischerová (eds.), Hippokratés: Vybrané spisy II, Praha: Oikoymenh, 2018. (in Czech) [Hippocratic Treatise On the Sacred Disease: Translation, Commentary and Introductory Essay] Praha 2018, 195–301

U

Pohlenz, Max: Hippokrates und die Begründung der wissenschaftlichen Medizin. Berlin 1938

U

Soury, J.: Nature des fonctions psychiques chez l’auteur du traité De la maladie sacrée. Annuaire de l’École pratique des hautes études (1907), 5–27

U

Wellmann, Max: Die Schrift Περ ρς νοσου des Corpus Hippocraticum. Arch. Gesch. Med. 22 (1929), 290–312

U

Wilamowitz-Moellendorff, U. von: Die hippokratische Schrift περ ερς νοσου. Berlin 1901 (Sitzungsber. d. Preuß. Akad. d. Wiss. 1901), 2–23

U

Zanchin, Giorgio: Considerations on »the sacred disease« by Hippocrates. J. Hist. Neurosc. 1 (1992), 91–95

     33     De ulceribus = De vulneribus et ulceribus

Περ λκν

CMG-Abkürzung: De ulc.

andere Abkürzung(en): Ulc.

Alte Ausgabe: Littré VI,400

Vgl. Diels 24; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.028 (Hippokrates)

Incipit: λκεα ξμπαντα ο χρ τγγειν, τγγειν, πλν ον, ν μ ν ρθρ

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Ulcers. Cambridge, Mass. u. London 1995, 339–375 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Duminil, Marie-Paule: Hippocrate: Tome VIII: Plaies, nature des os, coeur, anatomie. Paris 1998 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,281–300

T

Kapferer XXI,32–48

     34     De haemorrhoidibus = De mariscis et haemorrhoidibus

Περ αμορροΐδων

CMG-Abkürzung: De haemorrh.

andere Abkürzung(en): Haem. Alte

Ausgabe: Littré VI,436

Vgl. Diels 24; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.029 (Hippokrates)

Incipit: Αμορροΐδων τ μν νσημα δε γνεται· πν χολ φλγμα

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Haemorrhoids and Fistulas. Cambridge, Mass. u. London 1995, 377–407 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: Des fistules. Des hémorrhoïdes. Paris 1978, 131–160 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,301–306

T

Kapferer XXI,79–83

U

Guardasole, A.: Autour de la connaissance du traité Hippocratique Des Hémorroïdes à l’époque byzantine. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 457–463

     35     De fistulis = *De cancris et fistulis

Περ συργγων

CMG-Abkürzung: De fist.

andere Abkürzung(en): Fist.

Alte Ausgabe: Littré VI,448

Vgl. Diels 25; Kibre HL VIII; Pinakes

TLG-ID: 0627.030 (Hippokrates)

Incipit: Σριγγες γνονται μν π φλασμτων κα φυμτων, γνονται

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Haemorrhoids and Fistulas. Cambridge, Mass. u. London 1995, 377–407 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: Des fistules. Des hémorrhoïdes. Paris 1978, 131–160 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,307–315

T

Kapferer XXI,89–96

     36     De diaeta I = De victu I = De victus ratione I = De ratione victus I

Περ διατης τ πρτον

CMG-Abkürzung: De diaeta I

andere Abkürzung(en): Vict. I

Alte Ausgabe: Littré VI,466

online-Handschrift(en): Florenz: Laur. Plut. 74,1, fol. 131v–153; München: Monac. gr. 71, fol. 137v 160; Oxford: Barocc. 204, fol. 144v–167v; Paris: Par. gr. 2140, fol. 146–171v; Par. gr. 2141, fol. 136–157; Par. gr. 2143, fol. 136–158; Par. gr. 2144, fol. 158v–196; Par. gr. 2145, fol. 217–251v; Par. gr. 2255, fol. 316–361; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 187–214; Vat. gr. 278, fol. 370–434v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 157v–184

Vgl. Diels 25; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.031 (Hippokrates)

Incipit: Ε μν μο τις δκεε τν πρτερον ξυγγραψντων περ διατης

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Regimen. London u. Cambridge, Mass. 1953, 223–447 (The Loeb Classical Library)

E,T

Metropoulos, K.: De victu. Introduction, text, modern Greek translation. Athen o.J.

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Du régime. Paris 1967 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Joly, Robert; Byl, Simon: Hippocratis De diaeta, CMG I 2,4, 2. Aufl., Berlin 2003

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Deroux, Carl; Joly, Robert: La version latine du livre I du traité pseudo-hippocratique Du régime (editio princeps). In: Lettres latines du moyen âge et de la Renaissance, Recueil édité par G. Gambier, C. Deroux, J. Préaux. Bruxelles 1978, 129–151 (Collection Latomus. 158.)

T

Diller, Hans: Die Regelung der Lebensweise I; IV (=Über die Träume). Hipp. Schriften, 229–261

T

Fuchs I,208–313

T

Joly, 34–42

T

Joly, Robert: La traduction latine du livre II du régime et l’unité de la tradition hippocratique. Antiquité Class. 33 (1964), 45–57

T

Kapferer III,23–58

U

Bartoš, H: Philosophy and Dietetics in the Hippocratic On Regimen: A delicate Balance of Health. Leiden 2015

U

Bednarczyk, Andrzej: Motywy regulacyjne w rozprawie De diaeta z Corpus Hippocraticum. (Homoeostatic factors in the treatise De diaeta from the Corpus Hippocraticum.) Kwart. Hist. Nauk. Tech. 37 (1992), 59–88

U

Boncompagni, Rosanna: Empirismo e osservazione diretta nel ΠΕΡΙ ΔΙΑΙΤΗΣ del Corpus Hippocraticum. Physis 12 (1970), S. 109–132

U

Byl, S[imon]: Les recentiores du traité pseudo-hippocratique Du Régime; quelques problèmes. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), 73–86

U

Craik, E. M.: Hippocratic Diaita. In: J. Wilkins et al. (ed.), Food in Antiquity. Exeter 1995, 343–350

U

Diller, Hans: Der innere Zusammenhang der Hippokratischen Schrift De victu. Hermes 87 (1959), 39–56

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Joly, Robert: Recherches sur le traité pseudo-hippocratique du régime. Paris 1960 (Bibliothèque de la faculté de philosophie et lettres de l’Université de Liège, fasc. 1956)

U

Joly, Robert: Les versions latines du ʻRégime pseudohippocratique. Scriptorium 29 (1975), 322

U

Joly, Robert: Notes critiques pour le περ διατης pseudo-hippocratique. Rev. phil. 34 (1960), 66–71

U

Jori, Alberto: Les »rêves d’eau« dans le traité du Régime. Bulletin de correspondance hellénique, Suppl. 28 (1994), 61–75

U

Jouanna, J.: Notes sur l’histoire de la subdivision du traité hippocratique du Régime en livres et sur l’existence de l’Ugieinon dans la Collection hippocratique. Studi classici e orientali 39 (1989), 13–19

U

Jouanna, Jacques: L’interprétation des rêves et la théorie micromacrocosmique dans le traité hippocratique du Régime: sémiotique et mimésis. In: Fischer, K.-D.; Nickel, D.; Potter, P. (eds.): Text and Tradition. Studies in Ancient Medicine and its Transmission Presented to Jutta Kollesch. Leiden 1998, 161–174 (Studies in Ancient Medicine. 18)

U

Jouanna, Jaques: The Theory of Sensation, Thought and the Soul in the Hippocratic Treatise Regimen: Its Connections with Empedocles and Plato’s Timaeus’. Translated by N. Allies. In: Ph. van der Eijk (ed.), Greek Medicine from Hippocrates to Galen: Selected Papers. Leiden 2012, 195–228

U

Jouanna, Jaques: Regimen in the Hippocratic Corpus: Diaeta and Its Problems. In: L. Dean-Jones, R. Rosen (eds.), Ancient Concepts of the Hippocratic. Papers presented at the XIIIth International Hippocratic Colloquium Austin, Texas, August 2008. Leiden 2016, 209–241

U

Martínez Conesa, José Antonio: Nota la parágrafo 86 del tratado hipocrático Perì diaítēs. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 493–498

U

Miller, Harold W.: The concept of dynamis in De victu. Transactions and Proceedings of the American Philological Association 90 (1959), 147–164

U

Palm, Adolf: Studien zur hippokratischen Schrift Περ διατης. Diss. phil. Tübingen 1933

U

Smith, Wesley: Regimen, κρσις, and the History of Dietetics. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 263–271

U

Wöhrle, Georg: Studien zur Theorie der antiken Gesundheitslehre. Stuttgart 1990 (Hermes. H. 56)

     37     De diaeta II = De victu II = De victus ratione II = De ratione victus II

Περ διατης τ δετερον

CMG-Abkürzung: De diaeta II

andere Abkürzung(en): Vict. II

Alte Ausgabe: Littré VI,528

online-Handschrift(en): Florenz: Laur. Plut. 74,1, fol. 131v–153; München: Monac. gr. 71, fol. 137v 160; Oxford: Barocc. 204, fol. 144v–167v; Paris: Par. gr. 2140, fol. 146–171v; Par. gr. 2141, fol. 136–157; Par. gr. 2143, fol. 136–158; Par. gr. 2144, fol. 158v–196; Par. gr. 2145, fol. 217–251v; Par. gr. 2255, fol. 316–361; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 187–214; Vat. gr. 278, fol. 370–434v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 157v–184

Vgl. Diels 25; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.031 (Hippokrates)

Incipit: Χωρων δ θσιν κα φσιν κστων δε χρ διαγινσκειν.

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Regimen. London u. Cambridge, Mass. 1953, 223–447 (The Loeb Classical Library)

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Metropoulos, K.: De victu. Introduction, text, modern Greek translation. Athen o.J.

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Du régime. Paris 1967 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Joly, Robert; Byl, Simon: Hippocratis De diaeta, CMG I 2,4, 2. Aufl., Berlin 2003

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs I,314–341

T

Joly, 174–181

T

Joly, Robert: La traduction latine du livre II du régime et l’unité de la tradition hippocratique. Antiquité Class. 33 (1964), 45–57

T

Kapferer III,69–96

T

Mazzini, Innocenzo: Ancora sul De observantia ciborum. Romanobarbarica 3 (1978), 123–126

T

Mazzini, Innocenzo: De observantia ciborum. Traduzione tardo-antica del Περ διατης pseudoippocratico l. II. Roma 1984 (Univ. di Macerata, Pubbl. Fac. Lett. Filos. Ist. Filol. class., 18.)

T

Mazzini, Innocenzo: De observantia ciborum. Un antica traduzione latina del περ διατης pseudippocratis l. II (editio princeps). Romanobarbarica 2 (1977), 287–357

U

Boncompagni, Rosanna: Empirismo e osservazione diretta nel ΠΕΡΙ ΔΙΑΙΤΗΣ del Corpus Hippocraticum. Physis 12 (1970), S. 109–132

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Jori, Alberto: Les »rêves d’eau« dans le traité du Régime. Bulletin de correspondance hellénique, Suppl. 28 (1994), 61–75

U

Jouanna, J.: Notes sur l’histoire de la subdivision du traité hippocratique du Régime en livres et sur l’existence de l’Ugieinon dans la Collection hippocratique. Studi classici e orientali 39 (1989), 13–19

U

Martínez Conesa, José Antonio: Nota la parágrafo 86 del tratado hipocrático Per`ı diáıte¯s. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 493–498

U

Palm, A.: Studien zur hippokratischen Schrift Περ διατης. Diss. phil. Tübingen 1933

U

Wilkins, J.: The Social and Intellectual Context of Regimen II. In: Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 121–133

U

Wöhrle, Georg: Studien zur Theorie der antiken Gesundheitslehre. Stuttgart 1990 (Hermes. H. 56)

     38     De diaeta III = De victu III = De victus ratione III

Περ διατης τ τρτον

CMG-Abkürzung: De diaeta III

andere Abkürzung(en): Vict. III

Alte Ausgabe: Littré VI,592

online-Handschrift(en): Florenz: Laur. Plut. 74,1, fol. 131v–153; München: Monac. gr. 71, fol. 137v 160; Oxford: Barocc. 204, fol. 144v–167v; Paris: Par. gr. 2140, fol. 146–171v; Par. gr. 2141, fol. 136–157; Par. gr. 2143, fol. 136–158; Par. gr. 2144, fol. 158v –196; Par. gr. 2145, fol. 217–251v; Par. gr. 2255, fol. 316–361; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 187–214; Vat. gr. 278, fol. 370–434v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 157v–184

Vgl. Diels 25; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.031 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ διατης νθρωπνης, σπερ μοι κα πρσθεν ερηται

Druck (lat.): Aphorismi Paris 1530 (Übersetzer: Copus, Gulielmus)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Regimen. London u. Cambridge, Mass. 1953, 223–447 (The Loeb Classical Library)

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Metropoulos, K.: De victu. Introduction, text, modern Greek translation. Athen o.J.

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Du régime. Paris 1967 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Joly, Robert; Byl, Simon: Hippocratis De diaeta, CMG I 2,4, 2. Aufl., Berlin 2003

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs I,342–360

T

Kapferer IV,17–38

U

Ducatillon, J.: Collection hippocratique, Du Régime, Livre III. Les deux publics. Rev. Etud. Grec. 389/390 (1969), 33–42

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Jouanna, J.: Notes sur l’histoire de la subdivision du traité hippocratique du Régime en livres et sur l’existence de l’Ugieinon dans la Collection hippocratique. Studi classici e orientali 39 (1989), 13–19

U

Palm, A.: Studien zur hippokratischen Schrift Περ διατης. Diss. phil. Tübingen 1933

U

Wöhrle, Georg: Studien zur Theorie der antiken Gesundheitslehre. Stuttgart 1990 (Hermes. H. 56)

     39     De insomniis = De diaeta IV = De victu IV = *De somniis = De languentium somniis insomniisve liber

Περ διατης τ τταρτον περ νυπνων

CMG-Abkürzung: De diaeta IV

andere Abkürzung(en): Insomn.

Alte Ausgabe: Littré VI,640

online-Handschrift(en): Florenz: Laur. Plut. 74,1, fol. 131v–153; München: Monac. gr. 71, fol. 137v 160; Oxford: Barocc. 204, fol. 144v–167v; Paris: Par. gr. 2140, fol. 146–171v; Par. gr. 2141, fol. 136–157; Par. gr. 2143, fol. 136–158; Par. gr. 2144, fol. 158v–196; Par. gr. 2145, fol. 217–251v; Par. gr. 2148, fol. 39–49; Par. gr. 2255, fol. 316–361; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 187–214; Vat. gr. 278, fol. 370–434v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 157v–184

Vgl. Diels 26; Kibre HL XXXIII; Pinakes

TLG-ID: 0627.031 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ τν τεκμηρων τν ν τοσιν πνοισιν στις ρθς

Incipit (lat.): Ex insompniis ea nobis bona sunt que ad ultimum noctis partem intelligentie representat res

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): De insomniis Antwerpen 1541 (Übersetzer: Velsius, Justus)

Lat. Übers.: Kibre HL XXXIII (Übersetzer: Brentius, Andreas)

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Regimen 1–3. London u. Cambridge, Mass. 1953, 223–419 (The Loeb Classical Library)

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. IV: Dreams. London u. Cambridge, Mass. 1953, 420–447 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: De régime. Paris 1967 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Joly, Robert; Byl, Simon: Hippocratis De diaeta, CMG I 2,4, 2. Aufl., Berlin 2003

T

Chadwick, J.; Mann, W. N.: Dreams (Regimen IV). In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 252–259

T

Diller, Hans: Die Regelung der Lebensweise I; IV (=Über die Träume). Hipp. Schriften, 229–261

T

Fuchs I,361–369

T

Kapferer IV,47–57

U

Byl, Simon: Note sur huit recentiores du livre IV du Régime. Rev. philol. (1978), 37–49

U

Cambiano, G[iuseppe]: Une interprétation »matérialiste« des rêves: Du Régime IV. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 87–96

U

Eijk, Ph. J. van der: Divination, Prognosis and Prophylaxis: The Hippocratic Work ‘on dreams’ (De victu 4) and Its Near Eastern background’. In: H. F. J. Horstmanshoff, M. Stol: Magic and Rationality in Ancient Near Eastern and Greco-Roman Medicine. Leiden 2004, 187–218

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Jori, Alberto: Les ʻrêves deau dans le traité du Régime. In: L’eau, la santé et la maladie dans le monde grec, ed. René Ginouvès et al. Paris 1994, 61–75

U

Jouanna, J.: Notes sur l’histoire de la subdivision du traité hippocratique du Régime en livres et sur l’existence de l’Ugieinon dans la Collection hippocratique. Studi classici e orientali 39 (1989), 13–19

U

Jouanna, Jacques: L’interprétation des rêves et la théorie micro-macrocosmique dans le traité hippocratique Du Régime: Sémiotique et mimésis. In: Text and Tradition: Studies in Ancient Medicine and its Transmission Presented to Jutta Kollesch, ed. Klaus-Dietrich Fischer et al. Leiden 1998, 161–74

U

Pascarella, Francesco: Il libro Dei sogni del Corpus Hippocraticum. Traduzione e commento a cura Roma 1960 [?]

U

Walde, Christine: Antike Traumdeutung und moderne Traumforschung. Düsseldorf, Zürich 2001, 110–114 (Übersetzung und Diskussion von Regimen 4).

     40     De morbis II

Περ νοσων τ δετερον

K. al-Amrā [?]

CMG-Abkürzung: De morbis II

andere Abkürzung(en): Morb. II

Alte Ausgabe: Littré VII,8

Vgl. Diels 26; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.023 (Hippokrates)

Incipit: Ορεται πολλν ταν περθερμανθ κεφαλ· τκεται γρ

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): De morbis Paris 1540 (Übersetzer: Pylander, Georgius)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 16

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. V: Diseases II. Cambridge, Mass. u. London 1988, 185–333 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Jouanna, Jacques: Hippocrate: Tome X 2: Maladies II. Paris 1983. (Collection des Universités de France)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs II,406–461

T

Joly, 183–187

T

Kapferer XVIII,21–83

U

Boncompagni, Rosanna: (Hipp.) De morbis II,12. Maia 24 (1972), 357–358

U

Demont, Paul: La description des maladies dans les passages parallèles de Maladies II et des Aphorismes. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 171–185

U

Jouanna, Jacques: Une forme ionienne inédite, ῥύμμα, le potage, dans le traité hippocratique Des maladies II (Littré VII, 26,22). Rev. Philol. 55 (1981), 205–213

U

Jouanna, Jacques: Une forme étymologique retrouvée: omelesis dans le Glossaire hippocratique de Galien et dans le traité hippocratique des Maladies II c, 31. Rev. Philol. 53 (1979), 260–263

U

Langholf, Volker: Medical Theories in Hippocrates. Early Texts and the ʻEpidemics. Berlin, New York 1990 (Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte. Bd. 34)

U

Pendrick, Gerard: A note on »De morbis II« 1,4 A. Class. Quart. N.S. 44 (1994), 279–280

U

Roselli, Amneris: On Symptoms of Diseases: Some Remarks About the Account of Symptoms in Diseases II and Internal Affections. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 159–170

     41     De morbis III

Περ νοσων τ τρτον

K. al-Amrā [?]

CMG-Abkürzung: De morbis III

andere Abkürzung(en): Morb. III

Alte Ausgabe: Littré VII,118

online-Handschrift(en): Oxford: Barocc. 204, fol. 99v–106; Paris: Par. gr. 2140, fol. 100–106; Par. gr. 2141, fol. 93v–99; Par. gr. 2143, fol. 98v–103; Par. gr. 2144, fol. 109v–115v; Par. gr. 2145, fol. 150–159; Par. gr. 2148, fol. 18v–21v; Par. gr. 2255, fol. 234v–246; Par. gr. 2332, fol. 219v–220v; Vatikanstadt: Vat. gr. 277, fol. 137–143v; Vat. gr. 278, fol. 256v–272; Vat. Urb. gr. 68, fol. 110v–116v

Vgl. Diels 26; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.023 (Hippokrates)

Incipit: Περ μν ον πυρετν πντων ερητα μοι· μφ δ τν

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): De morbis Paris 1540 (Übersetzer: Pylander, Georgius)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 16

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VI: Diseases III. Cambridge, Mass. u. London 1988, 1–63 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Potter, Paul: Die hippokratische Schrift Περ νοσων γ, de morbis III. Diss. phil. Kiel 1974

E,T,K

Potter, Paul: Hippocratis De morbis III, CMG I 2,3, Berlin 1980

T

Fuchs II,462–483

T

Kapferer XVIII,93–115

U

Roselli, Amneris: Su Hipp. Morb. III 16.7 e sull’uso del βομβύλιον nei testi medici. In: L. Perilli et al., Officina Hippocratica, Beiträge zu Ehren von Anargyros Anastassiou und Dieter Irmer. Berlin 2011, 203–220 (Beiträge zur Altertumskunde)

     42     De affectionibus interioribus = De morbis internis = De internis affectionibus

Περ τν ντς παθν

CMG-Abkürzung: De affect. intern.

andere Abkürzung(en): Int.

Alte Ausgabe: Littré VII,166

Vgl. Diels 27; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.032 (Hippokrates)

Incipit: ν το πλεμονος ρτηρη λκωθ τι αγ τν φλεβων

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VI: Internal Affections. Cambridge, Mass. u. London 1988, 65–255 (The Loeb Classical Library)

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 153–155 [Ausgewählte Abschnitte]

T

Fuchs II,484–546

T

Kapferer XIX,24–95

U

Fausti, Daniela: Modelli espositivi relativi alla prognosi nel Corpus Hippocraticum Prorrhetico 2, Malattie 1–3, Affezioni, Affezioni interne, Prognosi di Co. In: Hippocrates in Context. Ed. P. J. van der Eijk. Leiden 2005, 101–117

U

Jouanna, Jacques: Le traité hippocratique des Affections Internes et le Glossaire Hippocratique de Galien: à propos des plantes dénommées kópn, kópis, et kóplov. Rev. Philol. (Paris) 50 (1976), 32–40

U

Lami, Alessandro: [Ippocrate] Affezioni interne 11 (VII 192,10–12 L.). Studi Classici e Orientali 34 (1984), 311

U

Lami, Alessandro: [Ippocrate], Affezioni interne 1 e dintorni. Filologia Antica e Moderna 11 (1996), 89–100

U

Lami, Alessandro: Tre note a due scritti ippocratici. Filologia Antica e Moderna 12 (1997), 79–95 (darin: La fine di Affezioni interne, 90–95)

U

Lami, Alessandro: [Ippocrate] L’inizio di Affezioni interne. Filologia Antica e Moderna 23 (2002), 5–22

U

Lami, Alessandro: Una spolverata di farina d’orzo. Hipp. Int. 21. In: V. Boudon-Millot et al. (ed.), Storia della tradizione e edizione dei medici greci. Atti del VI Colloquio internazionale, Paris 12–14 aprile 2008. Paris 2010, 33–42

U

Pilar Pérez Cañizares, M: Duration of Diseases and Duration of Therapy in Internal Affections. In: Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6 –8 Octobre 1999. Ed. A. Thivel, A. Zucker. Nice 2000, vol II, 551–562

U

Pilar Pérez Cañizares, M.: Special Features in Internal Affections. Comparison to other nosological Treatises. In: Hippocrates in Context. Papers Read at the XIth International Hippocrates Colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Ed. P. J. van der Eijk et al. Leiden 2005, 363–370

U

Pilar Pérez Cañizares, M: [Hippocrates] Internal Affections, 25. Galenos 9 (2015), 251–253

U

Radeke, Jan Carsten: Die Therapie in der knidischen Schrift De morbis internis. Diss. med. dent. Frankfurt a. M. 1990

U

Roselli, Amneris: On Symptoms of Diseases: Some Remarks About the Account of Symptoms in Diseases II and Internal Affections. In: La maladie et les maladies dans la Collection Hippocratique. Actes du VIe Colloque International Hippocratique (Québec, du 28 septembre au 3 octobre 1987). Québec 1990, 159–170

U

Roselli, Amneris: Il regime di Affezioni interne. Cibi, esercizi e guarigione. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 89–104 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Wittern, Renate: Zur Krankheitserkennung in der knidischen Schrift »De internis affectionibus«. In: Medizinische Diagnostik in Geschichte und Gegenwart. Festschrift für Heinz Goerke zum sechsigsten Geburtstag. Hrsg. von C. Habrich, F. Marguth, J. H. Wolf unter Mitarb. von R. Wittern. München 1978, 101–119

     43     De natura muliebri

Περ γυναικεης φσιος

CMG-Abkürzung: De mul. nat.

andere Abkürzung(en): Nat. Mul.

Alte Ausgabe: Littré VII,312

Vgl. Diels 27; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.033 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ τς γυναικεης φσιος κα νοσημτων τδε λγω· μλιστα

Druck (lat.): De foeminea natura Paris 1526 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E

Trapp, Helga: Die hippokratische Schrift »De natura muliebri«. Ausgabe und textkritischer Kommentar. Diss. phil. Hamburg 1967

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. X: Nature of Women. Cambridge, Mass. u. London 2012, 187–323 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Bourbon, Florence: Hippocrate: Tome XII 1: Nature de la femme. Paris 2008 (Collection des Universités de France)

T

Andò, V.: Ippocrate, Natura della donna. Milan 2000

T

Fuchs III,325–390

T

Kapferer XXV,13–73

U

Bourbon, Florence: Trois conjectures pour Nature de la femme d’Hippocrate. In: Boudon- Millot, V.; Garzya, A.; Jouanna, J.; Roselli, A. (ed.): Ecdotica e ricezione dei testi medici. Napoli 2006, 17–25

U

Grensemann, Hermann: Knidische Medizin Teil II. Versuch einer weiteren Analyse der Schicht A in den pseudohippokratischen Schriften De natura muliebri und De muliebribus I und II. Wiesbaden 1987 (Hermes-Einzelschriften, Bd. 51.)

     44     De octimestri partu

Περ κταμνου = Περ κταμνων βρεφν

K. al-Maulūdīn li-amāniyat ǎshur

CMG-Abkürzung: De octimestri partu

andere Abkürzung(en): Oct.

Alte Ausgabe: Littré VII,452

online-Handschrift(en): München: Monac. gr. 71, fol. 280v–281v; Oxford: Barocc. 204, fol. 290v291v; Paris: Par. gr. 2141, fol. 259–260; Par. gr. 2143, fol. 280v–281v; Par. gr. 2144, fol. 308–309; Par. gr. 2145, fol. 429–430v; Par. gr. 2146, fol. 207v–210v; Par. gr. 2254, fol. 180v–182; Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 122v–123v; Vat. Pal. gr. 192, fol. 103–104v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 321v–322v

Vgl. Diels 28; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.035 (Hippokrates), Hipp 034

Incipit: Περ δ κταμνου γενσιος φημ δισσς φεξς κακοπαθεας

Incipit: Ο δ πτμηνοι γνονται κ τν κατν μερων κα γδοκοντα

Incipit (lat.): De octimestri partu sic sentio

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 17; Sezgin 41, Nr. 15

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Eight Months’ Child. Cambridge, Mass. u. London 2010, 71–101 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Grensemann, Hermann: Hippocratis De octimestri partu; De septimestri partu (spurium), CMG I 2,1, Berlin 1968

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XI: Du fœtus de huit mois. Paris 1970, 147–188 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,649–652, III,641–648

T

Kapferer XXV,89–92, XXV,80–88

U

Angeletti, Luciana Rita: De octimestri partu and pathology of the last trimester of pregnancy. Med. nei Sec. N.S. 2 (1990), 75–92

U

Irmer, Christa: Monacensis arabicus 805 und Scorialensis arabicus 888. Zwei arabische Bearbeitungen zu De octimestri partu. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 259–264

U

Jouanna, Jacques: Tradition manuscrite et structure du traité hippocratique Sur le foetus de huit mois. Rev. Etud. Grec. 86 (1973), Nr. 409/410, 1–16

U

Kahlenberg, W.: Hippokrates περ πταμνων und περ κταμνων. Hermes 85 (1957), 379–380

U

Lami, Alessandro: Fare i conti con Περ κταμνου. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 355–382

     45     De semine = De genitura

Περ γονς

K. al-Aǧinna = K. al-Ǧanīn

CMG-Abkürzung: De genit.

andere Abkürzung(en): Genit.

Alte Ausgabe: Littré VII,470

Vgl. Diels 28; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.024 (Hippokrates)

Incipit: Νμος μν πντα κρατνει· δ γον το νδρς ρχεται π

Incipit (lat.): Lex quidem omnia corroborat

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Druck (lat.): De genitura Paris 1545 (Übersetzer: Gorraeus, Johannes)

Arab. Übers.: Ullmann 27, Nr. 1; Steinschneider (312), Nr. 12; Sezgin 38, Nr. 10 (Übersetzer: Ibn Šahdā al-Karī)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. X: Generation. Cambridge, Mass. u. London 2012, 1–23 (The Loeb Classical Library)

E.T.K

Formentin, M.: Il De generatione dello Ps.-Ippocrate. Annali della Facoltà di Lettere e Filosofia di Padova 4 (1979), 187–204

E,T,K

Giorgianni, Franco: Hippokrates: Über die Natur des Kindes (De genitura und De natura pueri). Wiesbaden 2006 (Serta Graeca; Bd. 23)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XI: De la génération; De la nature de l’enfant; Des maladies IV. Paris 1970, 7–145 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Lyons, M. C.; Mattock, J. N.: Hippocrates: Kitāb al-ajinna li-buqrāt. Hippocrates: On embryos (on the sperm & on the nature of the child). Edited and translated with introd., commentary and glossary. Cambridge 1978 (Arabic Technical and Scientific Texts 7)

T

Ellinger, Tage U. H.: Hippocrates. On intercourse and pregnancy. An English translation of »On semen« and »On the development of the child«. Introduction by A. F. Guttmacher. New York 1952

T

Fuchs I,209–216

T

Kapferer XVI,19–28

T

Lonie, Iain Malcolm: The Seed. The Nature of the Child. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 317–346

T,K

Lonie, I. M.: The Hippocratic treatises »On generation«, »On the nature of the child«, »Diseases IV«. A commentary. Berlin 1981 (Ars medica II 7)

U

Anastassiou, Anargyros: Textkritische Bemerkungen zu den Ps.-Hippokratischen Schriften de genitura und de natura pueri. Hermes 100 (1972), 624–626

U

Fausti, Daniela: Analogical method, experiment and didacticism in the Hippocratic treatises Generation/Nature of the Child/ Diseases 4. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 301–321

U

Giorgianni, Franco: Osservazioni sulla tradizione manoscritta dei trattati pseudo-ippocratici De genitura e De natura pueri. In: A. Thivel, A. Zucker (ed.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6.–8. Octobre 1999. Tome II Études sur les traités particuliers. Nice 2002, 625–670.

U

Joly, Robert: Note sur trois recentiores hippocratiques (d’après le texte du Peri gones) [A study of Parisinus 2140, 2145, K and 2142 (H)]. Antiquité Classique 34 (1965), 193–198

U

Joly, Robert: Indices lexicaux pour la datation de Génération Nature de l’enfant Maladies IV. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 136–147

U

Kahlenberg, W.: Die zeitliche Reihenfolge der Schriften περ γονς, περ φσιος παιδου und περ νοσων 4 und ihre Zusammengehörigkeit. Hermes 83 (1954), 252–256

U

Maloney, Gilles: A propos de l’exorde du traité hippocratique »De la génération«. Hermes 116 (1988), 490–493

     46     De natura pueri = *De natura foetus = *De natura embryonis = *De natura puerorum

Περ φσιος παιδου

K. al-Aǧinna = K. al-Ǧanīn

CMG-Abkürzung: De nat. pueri

andere Abkürzung(en): Nat. Puer.

Alte Ausgabe: Littré VII,486

Vgl. Diels 29; Kibre HL XL; Pinakes

TLG-ID: 0627.024 (Hippokrates)

Incipit: ν γον μεν π' μφον ν τσι μτρσι τς γυναικς,

Incipit (lat.): Si sperma ab utrisque permanserit in matrice mulieris

Incipit (lat.): Si genitura ab utrisque permanserit in utero mulieris

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 27, Nr. 1; Steinschneider (312), Nr. 12 (Übersetzer: Ibn Šahdā al-Karī); Sezgin 38, Nr. 10 (Übersetzer: Ibn Šahdā al-Karī)

Lat. Übers.: Kibre HL XL (Übersetzer: Bartholomaeus de Messina)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. X: Nature of the Child. Cambridge, Mass. u. London 2012, 25–93 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Giorgianni, Franco: Hippokrates: Über die Natur des Kindes (De genitura und De natura pueri). Wiesbaden 2006 (Serta Graeca; Bd. 23)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XI: De la génération; De la nature de l’enfant; Des maladies IV. Paris 1970, 7–145 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Lyons, M. C.; Mattock, J. N.: Hippocrates: Kitāb al-ajinna li-buqrāt. Hippocrates: On embryos (on the sperm & on the nature of the child). Edited and translated with introd., commentary and glossary. Cambridge 1978 (Arabic Technical and Scientific Texts 7)

T

Ellinger, Tage U. H.: Hippocrates. On intercourse and pregnancy. An English translation of »On semen« and »On the development of the child«. Introduction by A. F. Guttmacher. New York 1952

T

Fuchs I,217–240

T

Joly, 197–201

T

Kapferer XVI,29–56

T

Lonie, I. M.: The Seed. The Nature of the Child. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 317–346

T,K

Lonie, I. M.: The Hippocratic treatises »On generation«, »On the nature of the child«, »Diseases IV«. A commentary. Berlin 1981 (Ars medica II 7)

C

Bell, T. A.; Carpenter, D. P.; Schmidt, D. W. [et al.]: Joannis Alexandrini In Hippocratis De natura pueri commentarium, CMG XI 1,4. Berlin 1997, 127–175

U

Anastassiou, Anargyros: Textkritische Bemerkungen zu den Ps.-Hippokratischen Schriften de genitura und de natura pueri. Hermes 100 (1972), 624–626

U

Fausti, Daniela: Analogical method, experiment and didacticism in the Hippocratic treatises Generation/Nature of the Child/ Diseases 4. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 301–321

U

Giorgianni, Franco: Osservazioni sulla tradizione manoscritta dei trattati pseudo-ippocratici De genitura e De natura pueri. In: A. Thivel, A. Zucker (ed.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xème colloque international hippocratique in Nice, 6.–8. Octobre 1999. Tome II Études sur les traités particuliers. Nice 2002, 625–670.

U

Joly, R[obert]: Indices lexicaux pour la datation de Génération Nature de l’enfant Maladies IV. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 136–147

U

Kahlenberg, W.: Die zeitliche Reihenfolge der Schriften περ γονς, περ φσιος παιδου und περ νοσων 4 und ihre Zusammengehörigkeit. Hermes 83 (1954), 252–256

U

Lonie, I[ain] M.: On the botanical excursus in »De natura pueri«, 22–27. Hermes 97 (1969), 391–411

U

Lonie, I[ain] M.: De natura pueri, chapter 13. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 123–135

U

Müller, C. W.: Zur Textgeschichte und Verfasserschaft der hippokratischen Schrift De natura pueri. In: Fischer, K.-D.; Nickel, D.; Potter, P. (eds.): Text and Tradition. Studies in Ancient Medicine and its Transmission Presented to Jutta Kollesch. Leiden 1998, 203–221 (Studies in Ancient Medicine. 18)

     47     De morbis IV

Περ νοσων τ τταρτον

CMG-Abkürzung: De morbis IV

andere Abkürzung(en): Morb. IV

Alte Ausgabe: Littré VII,542

Vgl. Diels 29; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.024 (Hippokrates)

Incipit: Το νθρπου ς τν γνεσιν π πντων τν μελων το

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Druck (lat.): De morbis Paris 1540 (Übersetzer: Pylander, Georgius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. X: Diseases 4. Cambridge, Mass. u. London 2012, 95–185 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XI: De la génération; De la nature de l’enfant; Des maladies IV. Paris 1970, 7–145 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,241–275

T

Kapferer XX,18–57

T,K

Lonie, I. M.: The Hippocratic treatises »On generation«, »On the nature of the child«, »Diseases IV«. A commentary. Berlin 1981 (Ars medica II 7,2)

U

Anastassiou, A.: Textkritische Bemerkungen zur ps.-hippokratischen Schrift De morbis IV. Rhein. Mus. Philol. 117 (1974), 40–47

U

Fausti, Daniela: Analogical method, experiment and didacticism in the Hippocratic treatises Generation/Nature of the Child/ Diseases 4. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 301–321

U

Hulskamp, Maithe: On Regimen and the Question of Medical Dreams in the Hippocratic Corpus. In: L. Dean-Jones, R. Rosen (ed.), Ancient Concepts of the Hippocratic: Papers Presented at the XIIIth International Hippocrates Colloquium, Austin, Texas, August 2008. Leiden 2016, 258–272

U

Joly, Robert: Indices lexicaux pour la datation de Génération Nature de l’enfant Maladies IV. In: Corpus Hippocraticum. Actes du Colloque hippocratique de Mons (22–26 septembre 1975). Éd. par Robert Joly. [Mons] 1977 (Éditions universitaires de Mons. Série Sciences Humaines.), S. 136–147

U

Kahlenberg, W.: Die zeitliche Reihenfolge der Schriften περ γονς, περ φσιος παιδου und περ νοσων 4 und ihre Zusammengehörigkeit. Hermes 83 (1954), 252–256

U

Manuli, Paola: Lo statuto epistemologico del sangue in Malattie IV. In: Atti della Settimana Sangue e antropologia nella liturgia (Roma, 21–26 novembre 1983). Roma 1984, 75–86

     48     De mulierum affectibus I = De morbis mulierum I = De muliebribus I = *De mulierum causis, curis et morbis = *De causis feminarum = *De muliebria

Γυναικεων τ πρτον

K. Auǧā ͑ an-nisā͗

CMG-Abkürzung: De mul. affect.

andere Abkürzung(en): Mul. I

Alte Ausgabe: Littré VIII,10

Vgl. Diels 29; Kibre HL XXXIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.036 (Hippokrates)

Incipit: Τ δ μφ γυναικεων νοσων· φημ γυναικα τοκον

Incipit (lat.): De curatione mulierum dicam

Druck (lat.): Liber prior de morbis mulierum Paris 1585

Druck (lat.): De foeminea natura Paris 1526 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Ullmann 29, Nr. 7; Sezgin 41, Nr. 17 (Übersetzer: Anonymus)

Lat. Übers.: Kibre HL XXXIX (Übersetzer: Anonymus)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. XI: Diseases of Women I, II. Cambridge MA, London 2018, 8–451 (The Loeb Classical Library 538)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs III,391–499

T

Hanson, A. E.: Hippocrates, Diseases of Women I. Translated and with a headnote by Ann E. Hanson. Signs 1 (1975), 567–584

T

Joly, 187–192

T

Kapferer XXIII,24–133

C

Ullmann, Manfred: Zwei spätantike Kommentare zu der hippokratischen Schrift »De morbis muliebribus«. Med.hist. J. 12 (1977), S. 245–262

C,T

Vázquez Buján, Manuel Enrique: El »De mulierum affectibus« del Corpus Hippocraticum. Estudio y edición crítica de la antiqua traducción latina. Santiago de Compostela 1986.

U

Countouris, Nicolas: Hippokratische Gynäkologie. Die gynäkologischen Texte des Autors B nach den pseudohippokratischen Schriften De muliebribus I und II. Diss. med. Hamburg 1985

U

Geller, Mark: Hippocrates. Volume XI: Diseases of Women 1–2. The Loeb classical library, 538 (Review and Considerations). Bryn Mawr Classical Review 8 2019

U

Grensemann, Hermann: Eine jüngere Schicht in den gynäkologischen Schriften. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 151–170

U

Grensemann, Hermann: Hippokratische Gynäkologie: die gynäkologischen Texte des Autors C nach den pseudohippokratischen Schriften De Muliebribus I, II und De Sterilibus. Wiesbaden 1982

U

Grensemann, Hermann: Knidische Medizin Teil II. Versuch einer weiteren Analyse der Schicht A in den pseudohippokratischen Schriften De natura muliebri und De muliebribus I und II. Wiesbaden 1987 (Hermes-Einzelschriften, Bd. 51.)

U

Hanson, Ann Ellis: Hippocrates: Diseases of Women I. Signs 1 (1975), 567–584

U

Potter, Paul: New testimonies to Diseases of Women I-II. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 267–280 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Schick, Hans-Dieter: Denken und Handeln des Arztes am Krankenbett in den knidischen Schriften »De muliebribus I und II«. Diss. med. München 1990

U

Walter, George: Περ Γυναικεων A’ of the Corpus Hippocraticum in a Mediaeval Translation. (Cod. Leninopolitanus Lat. F. v. VI. 3, fol. 9). Bull. Hist. Med. 3 (1935), 599–606

     49     De mulierum affectibus II = De morbis mulierum II = De muliebribus II

Γυναικεων τ δετερον

K. Auǧā ͑ an-nisā͗    

andere Abkürzung(en): Mul. II

Alte Ausgabe: Littré VIII,234

Vgl. Diels 29; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.036 (Hippokrates)

Incipit: Ῥόος λευκς ν τσι γεραιτρσι τν γυναικν μλλον

Druck (lat.): De foeminea natura Paris 1526 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Ullmann 29, Nr. 7; Sezgin 41, Nr. 17 (Übersetzer: Anonymus)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. XI: Diseases of Women I, II. Cambridge MA, London 2018, 8–451 (The Loeb Classical Library 538)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs III,500–590

T

Kapferer XXIV,12–101

T

Vázquez Buján, Manuel Enrique: El »De mulierum affectibus« del Corpus Hippocraticum. Estudio y edición crítica de la antiqua traducción latina. Santiago de Compostela 1986

C

Ullmann, Manfred: Zwei spätantike Kommentare zu der hippokratischen Schrift »De morbis muliebribus«. Med.hist. J. 12 (1977), S. 245–262

U

Countouris, Nicolas: Hippokratische Gynäkologie. Die gynäkologischen Texte des Autors B nach den pseudohippokratischen Schriften De muliebribus I und II. Diss. med. Hamburg 1985

U

Geller, Mark: Hippocrates. Volume XI: Diseases of Women 1–2. The Loeb classical library, 538 (Review and Considerations). Bryn Mawr Classical Review 8 2019

U

Grensemann, Hermann: Eine jüngere Schicht in den gynäkologischen Schriften. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 151–170

U

Grensemann, Hermann: Hippokratische Gynäkologie: die gynäkologischen Texte des Autors C nach den pseudohippokratischen Schriften De muliebribus I, II und De sterilibus. Wiesbaden 1982

U

Potter, Paul: New testimonies to Diseases of Women I-II. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 267–280 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Schick, Hans-Dieter: Denken und Handeln des Arztes am Krankenbett in den knidischen Schriften »De muliebribus I und II«. Diss. med. München 1990

     50     De mulierum affectibus III = De sterilibus = De sterilitate

Περ φρων Γυναικεων τ τρτον

CMG-Abkürzung: De steril.

andere Abkürzung(en): Mul. III

Alte Ausgabe: Littré VIII,408

Vgl. Diels 30; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.036 (Hippokrates)

Incipit: Περ μν τν γινομνων τσι γυναιξν φ' κστοισι τν

Druck (lat.): De foeminea natura Paris 1526 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. X: Barrenness. Cambridge, Mass. u. London 2012, 330–394 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Bourbon, F.: Hippocrate: Tome XII 4: Femmes stériles. Paris 2017, 70–107 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III, 591–621

T

Kapferer XXIV, 107–138

T

Nagy, Ferenc: A terméketlen nőkről. [Über die unfruchtbaren Weiber (Ungarische Übersetzung)]. Orvostörténeti közlemények 75–76 (1975), 151–170.

T

Vázquez Buján, Manuel Enrique: El »De mulierum affectibus« del Corpus Hippocraticum. Estudio y edición crítica de la antiqua traducción latina. Santiago de Compostela 1986.

U

Grensemann, Hermann: Eine jüngere Schicht in den gynäkologischen Schriften. In: La collection hippocratique et son rôle dans l’histoire de la médecine. Colloque de Strasbourg (23–27 octobre 1972). Leiden 1975 (Université de Strasbourg. Travaux du Centre de Recherche sur le Proche-Orient et la Grèce Antiques. 2.), S. 151–170

U

Grensemann, Hermann: Hippokratische Gynäkologie: die gynäkologischen Texte des Autors C nach den pseudohippokratischen Schriften De muliebribus I, II und De sterilibus. Wiesbaden 1982

U

Grensemann, Hermann: Ein Texteinschub in De superfetatione Kap. 29 = De sterilibus Kap. 217. Rhein. Mus. Philol. 132 (1989), 261–265

U

Potter, Paul: Nosology and Organization in Barrenness. In: J. Jouanna, M. Zink (eds.), Hippocrate et les hippocratismes: Médecine, religion, société, XIV Colloque International Hippocratique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 59–68

U

Schmidt, V.: Zum Hippokrates. Museum Helveticum 46 (1989), 246–247

     51     De virginum morbis = De eis quae ad virgines spectant

Περ παρθενων

K. Auǧā ͑ al- ͑ aārā

andere Abkürzung(en):      Virg.

Alte Ausgabe: Littré VIII,466

Vgl. Diels 30; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.037 (Hippokrates)

Incipit: ρχ μοι τς ξυνθσιος τν αειγενων ητρικς· ο γρ δυνατν

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 18; Sezgin 45, Nr. 3

E,T

Flemming, Rebecca; Hanson, Ann Ellis: Hippocrates ʻPeri partheniôn (Diseases of young girls): text and translation. Early Sc. Med. 3 (1998), no. 3, 241252

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Girls. Cambridge, Mass. u. London 2010, 355–363 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Bourbon, F.: Hippocrate: Tome XII 4: Maladies des jeunes filles. Paris 2017 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Lami, Alessandro: [Ippocrate.] Sui disturbi virginali. Testo, traduzione e commento. Galenos 1 (2007), 15–59

T

Fuchs III,322–324

T

Kapferer XXIII,136–138

T

Lefkowitz, M. R.: Heroines and Hysterics. In: M. B. Fant, Women’s life in Greece and Rome. A source book. Baltimore 1982, 242–243

U

Bonnet-Cadilhac, Christine: Traduction et commentaire du traité hippocratique ʻDes maladis des jeunes filles. Hist. Philos. Life Sc. 15 (1993), 147163

U

King, Helen: The Disease of Virgins: Green Sickness, Chlorosis and the Problems of Puberty. London 2004

     52     De superfetatione

Περ πικυσιος

K. Habal ͑ alā habal

CMG-Abkürzung: De superf.

andere Abkürzung(en): Superf.

Alte Ausgabe: Littré VIII,476

online-Handschrift(en): München: Monac. gr. 71, fol. 275–278v; Oxford: Barocc. 204, fol. 281–288v; Paris: Par. gr. 2140, fol. 300–304; Par. gr. 2141, fol. 254–257v; Par. gr. 2143, fol. 275–278v; Par. gr. 2144, fol. 302–306; Par. gr. 2145, fol. 420v–426v; Par. gr. 2146, fol. 201v–206v; Par. gr. 2254, fol. 170v–177v; Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 119–122v; 184v–187v; Vat. Pal. gr. 192, fol. 36–39v; Vat. Urb. gr. 68, fol. 315v–319v

Vgl. Diels 31; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.038 (Hippokrates)

Incipit: κταν πικυσκηται γυν, ν μν ν τ μσ τς μτρης

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 15; Sezgin 42, Nr. 18 (Übersetzer: Anonymus)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Superfetation. Cambridge, Mass. u. London 2010, 318–352 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Bourbon, F.: Hippocrate: Tome XII 4: Superfétation. Paris 2017, 276–298 (Collection des Universités de France)

E,T,K

Lienau, Cay: Hippocratis De superfetatione, CMG I 2,2, Berlin 1973

T

Fuchs III,622–640

T

Kapferer XXV,97–114

T

Mattock, J. N.: Hippocrates. On superfoetation. Cambridge 1968 (Arabic Technical and Scientific Texts 3)

T

Sacino, G.: Ippocrate: Della superfetazione. Med. nei Secoli 3 (1966), 25–40

U

Grensemann, Hermann: Ein Texteinschub in De superfetatione Kap. 29 = De sterilibus Kap. 217. Rhein. Mus. Philol. 132 (1989), 261–265

U

Irmer, Dieter: Zur arabischen Überlieferung von [Hippokrates] De superfetatione. Sudhoffs Arch. 63 (1979), 1–24

U

Ullmann, M.: Die arabische Überlieferung der hippokratischen Schrift ʻDe superfetatione. Sudhoffs Arch. 58 (1974), 254–275

     53     De exsectione foetus = De excisione fetus

Περ γκατατμης μβρου

K. Tašrī al-aǧinna allaīna yamūtūna r-raim

andere Abkürzung(en):      Foet. Exsect.

Alte Ausgabe: Littré VIII,512

Vgl. Diels 31; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.039 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ τν μ κατ τρπον κυϊσκομνων, λλ' γκατατεμνομνων

Arab. Übers.: Ullmann 31, Nr. 16

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Excision of the fetus. Cambridge, Mass. u. London 2010, 368–372 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Bourbon, F.: Hippocrate: Tome XII 4: Excision du fœtus. Paris 2017, 368–371 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,653–655

T

Kapferer XXV,117–119

U,K

Anastassiou, A., Irmer, D., Testimonien zum Corpus Hippocraticum. Bd. III, Nachleben der hippokratischen Schriften in der Zeit vom 4. bis zum 10. Jahrhundert n. Chr. Lateinische Übersetzung Foet. exsect. aus arabischer Tradition und Anmerkungen. Göttingen, Bristol 2012, 237–239

     54     De anatome = De anatomia = Dissectio

Περ νατομς

CMG-Abkürzung: De anat.

andere Abkürzung(en): Anat.

Alte Ausgabe: Littré VIII,538

Vgl. Diels 31; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.040 (Hippokrates)

Incipit: ρτηρη ξ κατρου φαρυγγθρου τν κφυσιν ποιευμνη ς

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Anatomy. Cambridge, Mass. u. London 2010, 1–7 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Craik, Elizabeth M.: Two Hippocratic treatises On sight and On anatomy. Leiden, Boston 2007 (Studies in Ancient Medicine; vol. 33)

E,T,K

Duminil, Marie-Paule: Hippocrate: Tome VIII: Anatomie. Paris 1998, 197–209 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,144–145

T

Kapferer XV,37–66

T

Kapferer, R.; Fingerle, Anton von; Lommer, F.: Die anatomischen Schriften, 3–4

     55     De dentitione

Περ δοντοφυης

K. Nabāt al-asnān

CMG-Abkürzung: De dentit.

andere Abkürzung(en): Dent.

Alte Ausgabe: Littré VIII,544

Vgl. Diels 32; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.041 (Hippokrates)

Incipit: Τ φσει ετροφα τν παιδων οκ νλογον τς σαρκσεως

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 45, Nr. 5

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Dentition. London u. Cambridge, Mass. 1952, 315–329 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: De la dentition. Paris 1978, 215–231 (Collection des Universités de France)

T

Joly, 171–173

T

Kapferer XXV,123–127

U

Macfarlane, Patrick: Teeth in the Hippocratic Corpus. In: L. Dean-Jones, R. Rosen (ed.), Ancient Concepts of the Hippocratic: Papers Presented at the XIIIth International Hippocrates Colloquium, Austin, Texas, August 2008. Leiden 2016, 273–291

     56     De glandulis

Περ δνων = Περ ολομελης

K. al-Ġudad

CMG-Abkürzung: De gland.

andere Abkürzung(en): Gland.

Alte Ausgabe: Littré VIII,556

Vgl. Diels 32; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.042 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ δνων ολομελης δε χει. Φσις μν ατέῃσι

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 9

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Glands. Cambridge, Mass. u. London 1995, 103–125 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Craik, Elisabeth: [Hippocrates] On Glands. Leiden 2009

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: Du système des glandes. Paris 1978, 101–129 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,167–174

T

Kapferer VIII,13–22

T

Marra, P.: Ippocrate: Delle ghiandole. Med. nei Secoli 3 (1966), 51–60

U

Alfageme, Ignacio Rodríguez: Las fuentes del tratado De glandulis. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 421–435

U

Craik, E. M.: The Reception of the Hippocratic Treatise On Glands. In: Horstmanshoff, H. F. J. et al. (ed.), Blood, Sweat and Tears: The Changing Concepts of Physiology from Antiquity into Early Modern Europe. Leiden 2012, 65–82

U

Mørland, Henning: Zur pseudohippokratischen Schrift ΠΕΡΙ ΑΔΕΝΩΝ. Symbolae Osloenses 21 (1941), 84–97

     57     De carnibus = De musculis = De carnibus sive principiis

Περ σαρκν

K. al-Luūm

CMG-Abkürzung: De carn.

andere Abkürzung(en): Carn. Alte Ausgabe: Littré VIII,584

Vgl. Diels 32; Kibre HL IX [Anh.]; Pinakes

TLG-ID: 0627.043 (Hippokrates)

Incipit: γ τ μχρι το λγου τοτου κοινσι γνμσι χρομαι

Incipit (lat.): Ego ad hunc usque sermonem communibus sententiis utor

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 11

E,T

Deichgräber, Karl: Über Entstehung und Aufbau des menschlichen Körpers. Περ σαρκν. Leipzig, Berlin 1935

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Fleshes. Cambridge, Mass. u. London 1995, 127–165 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: Des chairs. Paris 1978, 179–213 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,153–166

T

Kapferer XV,55–66

U

Kouloumentas, Stavros: Tracing the origins of beings: cosmogony and anthropogony in On flesh. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 73–88 (Online-Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Redondo Pizarro, Francisco: Audición, olfación y voz en el tratado Sobre las carnes del Corpus Hippocraticum, en relación con los conocimientos actuales. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 499–504

U

Spoerri, Walter: L’anthropogonie du Περ σαρκν (et Diodore, I 7, 3 s.). In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 57–70

     58     *De septimanis = De hebdomadibus = *De septimadis

Περ βδομδων τ πρτον περ νοσων τ μικρτερον

K. al-Asābī ͑

CMG-Abkürzung: De septim.

andere Abkürzung(en): Hebd.

Alte Ausgabe: Littré VIII,634; IX,433

Vgl. Diels 32; Kibre HL XLIX; Pinakes

TLG-ID: 0627.044 (Hippokrates)

Incipit: πτ εσιν ραι

Incipit (lat.): Mundi forma sic omnis ornata est

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 20; Steinschneider (314), Nr. 16; Sezgin 40, Nr. 14 (Übersetzer: a ibn al-Birīq); Sezgin Nachtr. II, 375

Lat. Übers.: Kibre HLXLIX (Übersetzer: Anonymus)

E

Roscher, Wilhelm Heinrich: Die hippokratische Schrift von der Siebenzahl in ihrer vierfachen Überlieferung zum erstenmal hrsg. u. erläutert. 1913 (Nachdr. New York 1967) (Studien zur Geschichte und Kultur des Altertums 6)

E

Helmreich, G.: Neue Fragmente zu Hippokrates De hebdomadibus. Hermes 46 (1911), 437–443

E,T

Agge, Kerstin: Die pseudo-hippokratische Schrift von der Siebenzahl. Edition, Übersetzung und Kommentar. Diss. phil. Hamburg 1995, Marburg 2004 (Reihe Sprachwissenschaft, Bd. 21)

T

Fuchs I,436–440

T

Kapferer XX,83–125

U

Bill, F.: Zur Hippokratischen Schrift von der Siebenzahl. Wschr. Klass. Philol. (1913), 929

U

Garofalo, Ivan: The Arabic translation of Hippocrates’ ʻDe septimanis, MS. Aya Sofya 3632. Zschr. Gesch. Arab.-Islam. Wiss. 12 (1998), 303305

U

Helmreich, Georg: Neue Fragmente zu Hippokrates Περ βδομδων. Hermes 46 (1911), 437–443

U

Mansfeld, J[aap]: The pseudo-Hippocratic tract Περ βδομδων, ch. 1–11, and Greek philosophy. Assen 1971 (Philosophical texts and studies. 20.)

U

Mras, Karl: Sprachliche und textkritische Bemerkungen zur spätlateinischen Übersetzung der hippokratischen Schrift von der Siebenzahl. Wiener Studien 41 (1919), 61–74, 182–192

U

Philipp, H.: Zur Hippokratischen Schrift von der Siebenzahl. Wschr. Klass. Philol. (1913), 666–669

U

Roscher, Wilhelm Heinrich: Die Hebdomadenlehren der griechischen Philosophen und Ärzte. Ein Beitrag zur Geschichte der griechischen Philosophie und Medizin. Leipzig 1906

U

Roscher, Wilhelm Heinrich: Über Alter, Ursprung und Bedeutung der hippokratischen Schrift von der Siebenzahl. Leipzig 1911 (Abh. d. Sächs. Akad. d. Wiss., Philos.-Hist. Kl. 1911, 5), 154

U

Roscher, Wilh[elm] H[einrich]: Die hippokratische Schrift von der Siebenzahl und ihr Verhältnis zum Altpythagoreismus. Leipzig 1919 (Berichte über die Verhandlungen der Sächs. Akad. d. Wiss. zu Leipzig. Bd. 71, H. 5.)

U

Vincentelli, Céline: La cosmologie et le thème micromacrocosmique dans les Semaines. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 157–168

U

Wellmann, Max: Die pseudohippokratische Schrift περ βδομδων. Quell. Stud. Gesch. Naturw. Med. 4 (1935), H. 1, 6–10

U

West, M. L.: The cosmology of ʻHippocrates, De hebdomadibus. Classical Q. 21 (1971), 365388

     59     Praesagia II = Praedicta II = Prorrheticon II = De praedictione II

Προρρητικν τ δετερον

CMG-Abkürzung: Prorrh. II

andere Abkürzung(en): Prorrh. II

Alte Ausgabe: Littré IX,6

Vgl. Diels 33; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.016 (Hippokrates)

Incipit: τν ητρν προρρσιες παγγλλονται συχνα τε κα καλα

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Prorrhetic II. Cambridge, Mass. u. London 1995, 213–293 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs I,496–526

T

Kapferer XV,69–96

U

Fausti, Daniela: Modelli expositive relative alla prognosi nel Corpus Hippocraticum (Prorrhetico 2, Malattie 1–3, Affezioni, Affezioni Interne, Prognosi di Cos). In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 101–117

U

García Novo, Elsa: Structure and style in the Hippocratic treatise Prorrheticon 2. Clio Med. 28 (1995), 537–554

U

Mondrain, Brigitte: Le traité hippocratique Prorrhétique II. Thèse Paris 1984

U

Stover, T.: Form and Function in Prorrhetic 2. In: Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 345–361

     60     De corde

Περ καρδης

K. l-Qalb

CMG-Abkürzung: De corde

andere Abkürzung(en): Cord.

Alte Ausgabe: Littré IX,80

Vgl. Diels 33; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.045 (Hippokrates)

Incipit: Καρδη σχμα μν κοη πυραμς, χροιν δ κατακορς

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 45, Nr. 4

E

Unger, F. C.: Liber Hippocraticus de corde editus cum prolegomenis et commentario. Diss. phil. Utrecht 1923

E,T

Bidez, J.; Leboucq, G.: Une anatomie antique du coeur humain. Philistion de Locres et le Timée de Platon. Revue des Etudes Grecques (1944), 7–40

E,T

Manuli, Paola: Il cuore. In: Manuli, Paola; Vegetti, Mario: Cuore, sangue e cervello. Biologia e antropologia nel pensiero antico. Milano 1977, 110–113

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Heart. Cambridge, Mass. u. London 2010, 51–69 (The Loeb Classical Library)

E,T

Unger, Fredericus Carolus: Liber Hippocraticus Περ καρδης, liber Hippocraticus de corde editus cum prolegomenis et commentario. Mnemosyne N.S. 51 (1923), 1–101

E,T,K

Duminil, Marie-Paule: Hippocrate: Tome VIII: Cœur. Paris 1998, 159–195 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,146–152

T

Hurlbutt, Frank R.: Peri kardies: A treatise on the heart from the Hippocratic Corpus. Introduction and translation. Bull. Hist. Med. 7 (1939), 1104–1113

T

Kapferer XVI,63–70

T

Kapferer, R.; Fingerle, Anton von; Lommer, F.: Die anatomischen Schriften, 8–13

T

Lonie, I. M.: The Heart. In: Hippocratic Writings, ed. by G. E. R. Lloyd. Harmondsworth 1978, 347–351

T,K

Doent, E.: Die pseudohippokratische Schrift über das Herz. Wiener humanist. Bl. 26 (1984), 31–38

U

Frisch, Hartvig: Hippocratica, with special reference to De corde. Classica et Mediaevalia 6 (1944), 151–178

U

Harvey, W: De motu cordis et circulatione sanguinis. Frankfurt 1628

U

Lonie, I[ain] M.: The paradoxical text »On the heart«. Med. Hist. 17 (1973), 1–15, 136–153

U

Lo Presti, Roberto: La place d’Hippocrate dans les grandes querelles médicales du XVIIe siècle : le cas du débat sur la circulation sanguine. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 461–482

U

Pazzini, Adalberto: Il trattato »De corde« della Collezione Ippocratica. Atti Mem. Accad. Stor. Arte Sanit. 2 (1936), 81–96

     61     De alimento = *De cibis = *Diaeta = *Calendarium dieteticum = *Nutrimentum

Περ τροφς

K. al-Ġiā͗

andere Abkürzung(en):      Alim.

Alte Ausgabe: Littré IX,98

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 74–75v; Par. gr. 2253, fol. 34–36v; Par. gr. 2255, fol. 170v–173v

Vgl. Diels 33; Kibre HL XI; Kibre HL XLII; Pinakes

TLG-ID: 0627.046 (Hippokrates)

Incipit: Τροφ κα τροφς εδος, μα κα πολλα· μα μν γνος

Incipit (lat.): Qualem potionem per singulos menses usare debemus

Arab. Übers.: Ullmann 30, Nr. 10; Sezgin 41, Nr. 16 (Übersetzer: a ibn al-Birīq); Sezgin Nachtr. II, 375

Lat. Übers.: Kibre HL XLII (Übersetzer: Niccolò da Reggio; Johannes de Conte)

Syr. Übers.: Sezgin 41, Nr. 16 (Übersetzer: unain)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis alimento, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 79–84

E,T

García Gual, C. [et al.]: Tratados hipocráticos. III. Madrid 1986

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: Nutriment. London u. Cambridge, Mass. 1948, 335–361 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome VI, 2: De l’aliment. Paris 1972, 129–155 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,276–285

T

Kapferer VII,43–55

T

Mattock, J. N.: Hippocrates. On humours. On nutriment. Cambridge 1971 (Arabic Technical and Scientific texts 6)

U

Diller, Hans: Eine stoisch-pneumatische Schrift im Corpus hippocraticum. Arch. Gesch. Med. 29 (1936), 178–195

U

Joly, Robert: Remarques sur le De alimento pseudo-hippocratique. In: Le monde grec Hommages à Claire Préaux. Brussels 1975, 271–276

U

Kanthak, Anna-Maria: Περ τροφς oder: Über Form. Antike Naturwissenschaft und ihre Rezeption 24 (2014), 9–45

     62     De visu

Περ ψιος

K. al-͑Ain

andere Abkürzung(en): Vid. Ac.

Alte Ausgabe: Littré IX,152

Vgl. Diels 34; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.047 (Hippokrates)

Incipit: Α ψιες α διεφθαρμναι, ατματοι μν κυαντιδες γιγνμεναι,

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

Arab. Übers.: Sezgin 45, Nr. 6

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Sight. Cambridge, Mass. u. London 2010, 375–387 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Craik, Elizabeth M.: Two Hippocratic treatises On sight and On anatomy. Leiden, Boston 2007 (Studies in Ancient Medicine; vol. 33)

E,T,K

Joly, Robert: Hippocrate: Tome XIII: De la vision. Paris 1978, 161–178 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs III,316–321

T

Kapferer XIX,109–113

U

Byl, S.: Codicologie et (ou) Philologie propos de I, Parisinus hippocratique 2140). Revue belge de Philologie et d’Histoire (1986), fasc. 1.

U

Craik, E. M.: The Hippocratic treatise Peri Opsios, “De videndi acie, On the Organ of Sight”. In. Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 191–207

U

Sow, M.: La chirurgie des yeux dans le Traité de la vision. Annales de la Faculté des Lettres et Sciences humaines de l’Université de Dakar 10 (1980), 65–76

     63     De natura ossium = De ossium natura

Περ στων φσιος

andere Abkürzung(en): Oss.

Alte Ausgabe: Littré IX,168

Vgl. Diels 34; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.048 (Hippokrates)

Incipit: στα χειρς εκοσιεπτ· ποδς εκοσιτσσαρα· τραχλου ς

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Nature of Bones. Cambridge, Mass. u. London 2010, 9–49 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Duminil, Marie-Paule: Hippocrate: Tome VIII: Nature des os. Paris 1998, 73–158 (Collection des Universités de France)

T

Fuchs I,175–188

T

Kapferer XV,39–54; Kapferer XIX,127–144

T

Kapferer, R.; Fingerle, Anton von; Lommer, F.: Die Adern = Die Natur der Knochen. Die anatomischen Schriften, 14–55

U

Duminil, M.-P.: La description des vaisseaux dans les chapitres 11–19 du traité de la Nature des os. In: Hippocratica. Actes du Colloque hippocratique de Paris (4–9 septembre 1978). Éd. par M. D. Grmek. Paris 1980 (Colloques Internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique. No. 583.), S. 135–148

U

Duminil, M.-P.: Le sang, les vaisseaux, le coeur dans la Collection hippocratique. Anatomie et physiologie. Inf. Litt. 38 (1986), 17–21

     64     De medico

Περ ητρο

andere Abkürzung(en): Medic.

Alte Ausgabe: Littré IX,204

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2255, fol. 366v–367v

Vgl. Diels 34; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.049 (Hippokrates)

Incipit: ητρο μν στι προσταση, ρν εχρως τε κα εσαρκος

Incipit (lat.): Hic liber Medici gubernatio est

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

Arab. Übers.: Ullmann 33, Nr. 28

E

Bensel, J. F.: Hippocratis qui fertur De medico libellus ad codicum fidem recensitus. Philologus 78 (1923), 88–131

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De medico, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 20–24

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: The Physician. London u. Cambridge, Mass. 1952, 303–313 (The Loeb Classical Library)

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. VIII: Physician. Cambridge, Mass. u. London 1995, 295–315 (The Loeb Classical Library)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Diller, Hans: Hipp. Schriften, 87–94

T

Fuchs I,40–46

T

Joly, 210–214

T

Kapferer I,51–59

U

Dean-Jones, L.: Physician. A metapaedogogical text. In: H. F. J. Horstmanshoff, C. R. van Tilburg: Hippocrates and Medical Education: Selected Papers Presented at the XIIth International Hippocrates Colloquium, Universiteit Leiden, 24–26 August 2005. Leiden 2010, 53–72

U

Ecca, Guilia: Il De medico e gli “altri trattati“ ippocratici. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 217–236 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Fleischer, Ulrich: Untersuchungen zu den pseudohippokratischen Schriften Παραγγελαι, Περ ητρο und Περ εσχημοσνης. Berlin 1939 (Neue deutsche Forschungen. Bd. 240.)

U

Kessels, A. H. M.: Notes on Ps.-Hippocrates. De Medico. Mnemosyne 31 (1978), 2, 113–134

U

Kudlien, Fridolf: Mutmaßungen über die Schrift περ ητρο. Hermes 94 (1966), 54–59

     65     De habitu decenti = De decenti ornatu = De elegantia

Περ εσχημοσνης

andere Abkürzung(en): Decent.

Alte Ausgabe: Littré IX,226

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 27–29; Par. gr. 2255, fol. 86v–90

Vgl. Diels 34; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.050 (Hippokrates)

Incipit: Οκ λγως ο προβαλλμενοι τν σοφην πρς πολλ εναι

Incipit (lat.): Non sine ratione faciunt, qui sapientiam ad multa utilem esse praetendunt

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis De decente habitu, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 24–29

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. II: Decorum. London u. Cambridge, Mass. 1952, 267–301 (The Loeb Classical Library)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs I,47–55

T

Joly, 214–218

T

Kapferer I,31–38

U

Ecca,Giulia: Due trattati deontologici ai margini del Corpus Hippocraticum: Praecepta e De decenti habitu. Seminari Romani di cultura greca 4 (2015), 171–186

U

Fleischer, Ulrich: Untersuchungen zu den pseudohippokratischen Schriften παραγγελαι, περ ητρο und περ εσχημοσνης. Berlin 1939 (Neue deutsche Forschungen. Bd. 240.)

U

García Valdés, Manuela: Estudio lingüístico y del vocabulario de Perì euschēmosýnēs. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 287–304

U

Röck, Hubert: Das hippokratische Wort von der Gottgleichheit des »philosophischen« Arztes. Arch. Gesch. Med. 7 (1914), 253–272

     66     Praeceptiones = Praecepta

Παραγγελαι

andere Abkürzung(en): Praec.

Alte Ausgabe: Littré IX,250

online-Handschrift(en): Paris: Par. gr. 2144, fol. 25–27; Par. gr. 2255, fol. 83v–86v

Vgl. Diels 35; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.051 (Hippokrates)

Incipit: Χρνος στν ν καιρς, κα καιρς ν χρνος ο πολς

Incipit (lat.): Tempus est in quo occasio est

Druck (lat.): Opera Basel 1558 (Übersetzer: Cornarius, Janus)

E

Heiberg, Johan Ludvig: Hippocratis Praeceptiones, CMG I 1, Leipzig u. Berlin 1927, 30–35

E,T

Jones, W. H. S.: Hippocrates: Vol. I: Precepts. London u. Cambridge, Mass. 1948, 303–333 (The Loeb Classical Library)

E,T,K

Ecca, Giulia: Die hippokratische Schrift Praecepta. Kritische Edition, Übersetzung und Kommentar; Mit Anhang: Ein Scholion zu Praec. Wiesbaden 2016 (Serta Graeca; Bd. 32)

T

Debru, Armelle: Hippocrate. La consultation. Paris 1986

T

Fuchs I,56–66

T

Joly, 69–71, 219–223

T

Kapferer I,41–49

U

Deichgräber, Karl: Original und Nachahmung zu Ps.Aristoteles Magna Moralia und Ps. Hippokrates Παραγγελαι. Hermes (1935), 106–110

U

Ecca,Giulia: Due trattati deontologici ai margini del Corpus Hippocraticum: Praecepta e De decenti habitu. Seminari Romani di cultura greca 4 (2015), 171–186

U

Ecca, Giulia: Note sul Vat. Urb. gr. 68 e sullo scolio a Praecepta 1. Seminari Romani di cultura greca 7 (2018), 195–211

U

Flashar, H.: Ethik und Medizin. Moderne Probleme und alte Wurzeln. In: H. Flashar, J. Jouanna: Médecine et Morale dans l’Antiquité. Geneva 1997, 1–29

U

Fleischer, Ulrich: Untersuchungen zu den pseudohippokratischen Schriften Παραγγελαι, Περ ητρο und Περ εσχημοσνης. Berlin 1939 (Neue deutsche Forschungen. Bd. 240.)

U

Krayl, Karl: Die Spruchsammlung am Schluß der Parangelien. Med. Korr.bl. Württ. 101 (1931), 370–372

U

Lulofs, Heindrik Joan: Hippocrates geschrift Παραγγελαι, Praecepta. Tijdschrift voor Geneeskunde (1921), 650–660

U

Rütten, T.: Medizinethische Themen in den deontologischen Schriften. Zur Präfigurierung des historischen Feldes durch die zeitgenössische Medizinethik. In: H. Flashar, J. Jouanna (eds.), Médecine et morale dans l’Antiquité. Geneva 1997, 65–120

U

Witt, M.: The “Egoistic Physician” considerations about the “dark” sides of hippocratic ethics and their possible aristocratic background. In: J. Jouanna, M. Zink (ed.), Hippocrate et les hippocratismes: médecine, religion, société. XIVe Colloque International Hippocatique, Paris, 8–10 November 2012. Paris 2014, 101–122

     67     De iudicationibus = De crisibus

Περ κρισων

andere Abkürzung(en): Judic.

Alte Ausgabe: Littré IX,282

Vgl. Diels 35; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.052 (Hippokrates)

Incipit: Περ κρισων ξυντμων π τ μεινον τ μν πλεστα τατ

E

Preiser, Gert: Die hippokratischen Schriften »De iudicationibus« und »De diebus iudicatoriis«. Diss. phil. [masch.schr.] Kiel 1957

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Crises and Critical Days. Cambridge, Mass. u. London 2010, 271–311 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs I,417–429

T

Kapferer X,15–27

U

Kudlien, Fridolf: Die Bedeutung des Ungeraden in der hippokratischen Krisenarithmetik. Hermes 108 (1980), 200–205

U

Withington, E.: The meaning of Krisis as a medical term. Classical Review (1920), 64–65

U

Witt, Mathias: Aphorisms, Coan prenotions and Crises. Early compilations as witnesses of a proto-Hippocratic corpus and of lost medical sources. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 237–266 (Online Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

     68     De diebus iudicatoriis = *De diebus criticis

Περ κρισμων

andere Abkürzung(en): Dieb. Judic.

Alte Ausgabe: Littré IX,298

Vgl. Diels 35; Kibre HL XIV; Pinakes

TLG-ID: 0627.053 (Hippokrates)

Incipit: Μγα μρος γομαι τς τχνης εναι τ δνασθαι κατασκοπεσθαι

Incipit (lat.): Maximum autem signum aegrotantium qui evasuri sunt

E

Preiser, Gert: Die hippokratischen Schriften »De iudicationibus« und »De diebus iudicatoriis«. Diss. [masch.schr.] Kiel 1957

E,T

Potter, Paul: Hippocrates: Vol. IX: Crises and Critical Days. Cambridge, Mass. u. London 2010, 271–311 (The Loeb Classical Library)

T

Fuchs I,430–435

T

Kapferer X,35–41

     69     Epistulae = *Epistolae

πιστολα

andere Abkürzung(en): Epist.

Alte Ausgabe: Littré IX,312,386

Vgl. Diels 36; Kibre HL XX;

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: Βασιλες βασιλων μγας ρταξρξης Πτ

Arab. Übers.: Ullmann 34, Nr. 30; Sezgin 43, Nr. 21

E,T,K

 Jouanna, Jaques: Lettres I et II. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 1. Introduction générale. Paris 2020, 288–292 (Collection des Universités de France)

E

Hercher, Rudolf: Epistolographi Graeci. Hippocrates: 289–318: Epist. I-XXVII. Paris 1873

E

Putzger, Gualtherius: Hippocratis quae feruntur epistulae ad codicum fidem recensitae. Gymn. Progr. Wurzen 1914

E,K

Sakalis, Demetrios T.: Ιπποκρτους Επιστολα κδοση κριτικ και ερμενευτικ. Ioannina: Medical Faculty of the University of Ioannina 1989.

E,T

Roselli, Amneris: Lettere sulla follia di Democrito. Napoli 1998

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates. Pseudepigraphic Writings. Letters Embassy Speech from the Altar Decree. Leiden, New York 1990 (Studies in Ancient Medicine. 2)

T

Kapferer XXVI,23–73

T,K

Rubin, Jody: Biographical Fiction in the Lives of Hippocrates. Diss. Philadelphia 1983

U

Hankinson, R. J.: The Pseudo-Hippocratic Letters and the Greek self-image of virtue, health, and expertise. In: L. Perilli et al. (ed.), Ippocrate e gli altri. XVIII. Colloquium Hippocraticum, Roma 2018. Rom 2021, 197–216 (Online-Edition: https://books.openedition.org/efr/21665)

U

Philippson, Robert: Verfasser und Abfassungszeit der sogenannten Hippokratesbriefe. Rhein. Mus. N.F. 77 (1928), 293–328

U

Pohlenz, Max: Zu den hippokratischen Briefen. Hermes (1917), 348–353

U

Rütten, Thomas: Demokrit: lachender Philosoph und sanguinischer Melancholiker eine pseudohippokratische Geschichte. Leiden 1991

U

Rütten, Thomas: Die Entdeckung eines pseudohippkratischen Briefromans als Melancholieschrift. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 437–452

U

Sakalis, Dimitrios Th.: Beiträge zu den pseudo-hippokratischen Briefen. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 499–514

U

Suárez de la Torre, Emilio: Las Cartas pseudo-hipocráticas. In: Tratados Hipocráticos (Estudios acerca de su contenido, forma e influencia). Actas del VIIe Colloque International Hippocratique (Madrid, 24–29 de septiembre de 1990). Madrid 1992, 453–466

     70     De mania = Epistula 19

περ μανης λγος

andere Abkürzung(en): Man.

Alte Ausgabe: Littré IX,384

Vgl. Diels 36; Kibre HL –;

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: Μαινμεθα, ς φην ν τ περ ερς νοσου, π γρτητος

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

E

Diels, Hermann: Hippokratische Forschungen V. Eine neue Fassung des XIX. Hippokratesbriefes. Hermes 53 (1918), 57–87

T

Kapferer XXVI,56–58

U

Baumann, Evert Dirk: Die pseudohippokratische Schrift Περ μανης. Janus 42 (1938), 129–141

U

Diller, Hans: Die sogenannte zweite Fassung des 19. Hippokrates-Briefes. Leipzig 1933, 35–44 (Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Medizin. 3,4.)

     71     Ad Demetrium = Epistula 24

Πρς Δημτριον

andere Abkürzung(en): Ad Dem.

Alte Ausgabe: Littré IX,398

Vgl. Diels 36; Kibre HL –;

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: μες κα πρτερον σπουδζοντες, βασιλε, περ τς νθρωπνης

T

Kapferer XXVI,77–78

     72     Decretum Atheniensium = *Dogma = *Doctrina = *Dogmida = Epistula 25

Δγμα θηναων

andere Abkürzung(en): Decr. Ath.

Alte Ausgabe: Littré IX,400

Vgl. Diels 36; Kibre HL XVII;

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: δοξε τ βουλ κα τ δμ τν θηναων. πειδ πποκρτης

Incipit (lat.): Corpus igitur hominis dividimus in quattuor partes

E,T,K

Jouanna, Jaques: Décret des Athéniens. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 1. Introduction générale. Paris 2020, 268–270  (Collection des Universités de France)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates. Pseudepigraphic Writings. Letters Embassy Speech from the Altar Decree. Leiden, New York 1990 (Studies in Ancient Medicine. 2)

T

Kapferer XXVI,81–82

     73     Oratio ad aram = Epistula 26

πιβμιος

andere Abkürzung(en): Orat. ar.

Alte Ausgabe: Littré IX,402

Vgl. Diels 36; Kibre HL –;

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: πολλο κα πολλν πολων οκητα, ν ξίῃ μεγλ γεγοντες,

E,T,K

Jouanna, Jaques: Épibômios ou Discours à l’autel. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 1. Introduction générale. Paris 2020, 234–236 (Collection des Universités de France)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates. Pseudepigraphic Writings. Letters Embassy Speech from the Altar Decree. Leiden, New York 1990 (Studies in Ancient Medicine. 2)

T

Kapferer XXVI,82–83

     74     Thessali legati oratio = Epistula 27

Πρεσβευτικς Θεσσαλο

andere Abkürzung(en): Thess. orat.

Alte Ausgabe: Littré IX,404

Vgl. Diels 36; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.055 (Hippokrates)

Incipit: Προσκειν γομαι, νδρες θηναοι, τν καθιστμενον ς

E,T,K

Jouanna, Jaques: Presbeutikos ou Discours d’Ambassade. In: J. Jouanna (ed.) Hippocrate I 1. Introduction générale. Paris 2020, 140–160 (Collection des Universités de France)

E,T

Smith, Wesley D.: Hippocrates. Pseudepigraphic Writings. Letters Embassy Speech from the Altar Decree. Leiden, New York 1990 (Studies in Ancient Medicine. 2)

E,T,K

Nelson, Eric D.: The »Presbeutikos« of the Hippocratic Corpus. An introduction with text, translation and commentary. Diss. Abstr. Int. 53 (1992)

T

Kapferer XXVI,83–94

U

Nelson, E.D.: Coan Promotions and the Authorship of the Presbeutikos. In: Ph. J. van der Eijk (ed.), Hippocrates in context: papers read at the XIth international hippocrates colloquium, University of Newcastle upon Tyne, 27–31 August 2002. Leiden 2005, 209–236

     75     Ad Ptolemaeum regem epistula de hominis fabrica = De structura hominis ad Perdiceam Macedonium regem = *De arte prolixa = *De corpore humano = *De microcosmo = *De praeparatione hominis =*De sanitate tuenda

πιστολ πρς Πτολεμαον βασιλα περ κατασκευς νθρπου

andere Abkürzung(en): Ad Ptol.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 40; Diels 53; Kibre HL 00; Pinakes

TLG-ID: 0751.002 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: Συνστηκεν κσμος κ στοιχεων τεσσρων

Incipit (lat.): Constat mundus ex elementis quatuor

Incipit (lat.): Ex terra autem homo

E

Ermerins, F. Z.: Anecdota medica Graeca. Amsterdam 1963, 278–297, 304f.

     76     Astrologia = Liber astrologicus = *Astrologia medicorum = *Astronomia = *De prognosticationibus egritudinum secundum motum lune

andere Abkürzung(en): Astrol.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 50; Kibre HL VII; Pinakes???

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Dixit Ypocras qui fuit medicus et magister optimus Incipit (lat.): Sapientissimus Hippocrates et omnium medicorum

Lat. Übers.: Kibre HL VII (Übersetzer: Anonymus; Gulielmus de Moerbeke; Petrus de Abano)

U

Pazzini, Adalberto: Il »De medicorum astrologia Hippocratis« e alcune osservazioni sulla jatro- matematica. Atti Accad. stor. arte san. 12 (1932), 1–42

U

Phillips, Joanne H.: The Hippocratic Physician and στρονομη. In: Formes de pensée dans la Collection Hippocratique. Actes du IVe Colloque International Hippocratique (Lausanne, 21–26 Septembre 1981). Genève 1983, 427–434

U

Thorndike, Lynn: The Three Latin Translations of the Pseudo-Hippocratic Tract on Astrological Medicine. Janus 49 (1960), S. 104–129

     77     De .

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 56; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): yper ytoneton [sic!]

     78     De alimentorum differentiis

Περ διαφορς κα παντοων τροφν

andere Abkürzung(en): Alim. Diff.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 47; Kibre HL –;

TLG-ID: 0751.003 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: Πρδικς εσι

E

Delatte, Armand: Περ διαφρων κα παντοων τροφν. Anecdota Atheniensia (1939), 479–482

     79     De alimentorum differentiis ad Ptolemaeum

Περ διαφορς τροφν πρς Πτολεμαον

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 0751.004 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: Τν ρνθων σρξ κρεττων

E

Delatte, Armand: Περ διαφορς τροφν πρς Πτολεμαον. Anecdota Atheniensia (1939), 483–499

     80     De aloe

Περ λης

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     81     De anatomicis ferramentis

Περ νατομικν ργαλεων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     82     De angina

Περ κυνγχης νσου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     83     De animalibus marinis et terrestribus ad morbos curandos idoneis

Περ ζων

K. Tabā͗ i ͑ al-ayawān [?]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 42; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 12

     84     *De aquis = *De aquis unum

Περ δτων

andere Abkürzung(en): Aqu.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 48; Kibre HL IV;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Sint autem quedam virtutes tam humoribus quam liquoribus

Incipit (lat.): Ego Hippocrates qui feci et compilavi aquam istam

     85     De calce

Περ τν κατ τν πτρνην

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     86     *De cancris et fistulis

andere Abkürzung(en): Cancr. fist.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 51; Kibre HL VIII;

TLG-ID: 00

     87     *De chirurgia = *Liber cyrurgie

[Περ χειρουργας]

andere Abkürzung(en): Chir.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 49; Kibre HL X; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Incipit liber cyrurgie Ypocratis et qualis debet esse operator ipsius artis

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

     88     De collo vesicae

Περ το τραχλου τς κστεως

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     89     De contemptu mundi

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 51; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Postquam consideravi

     90     De corpore et generatione hominis

Περ το σματος κα διατυπσεως νθρπου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 47; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: λλ μηδες πολαμβαντω παντελς ψυχον εναι τν γονν

     91     De elementis = *De elementis Galieni secundum Hippocratem

Περ στοιχεων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL XVIII; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Στοιχεα νθρπου σχοντα σχμενα νορμντα

Incipit (lat.): Elementum est in mundo totius corporis minima pars

Lat. Übers.: Kibre HL XVIII (Übersetzer: Anonymus; Gerardus Cremonensis)

     92     De febribus

Περ πυρετν

R. al-Hummayāt

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL XXV; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Ο πλεστοι τν πυρετν

Incipit (lat.): Febres quandoquidem multe sunt distantie

Arab. Übers.: Sezgin 43, Nr. 23

     93     De febrium differentiis

Περ διαφορς πυρετν

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: πυρετο· ο μν δακνδεις εσ

     94     De formatione hominis

Περ διαπλσεως νθρπου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Incipit: νθρωπος οτος· θες στιν πγειος

E,T,K

Jouanna, Jacques: Un traité inédit attribué à Hippocrate Sur la formation de l’homme: editio princeps. In: Boudon-Millot, V.; Garzya, A.; Jouanna, J.; Roselli, A. (ed.): Ecdotica e ricezione dei testi medici. Napoli 2006, 273–319

U

Jouanna, Jacques: La postérité de l’embryologie d’Hippocrate dans deux traités pseudo-hippocratiques de la médecine tardive: Sur la formation de l’homme“ et Sur la génération de l’homme et de la sémence”, in: L. Brisson, M.-H. Congourdeau, J.-L. Solère (eds.), L’embryon. Formation et animation, Paris 2008, S. 15–41, insb. S. 32–38 (= nr. 160?)

     95     De generatione hominis

Περ γενσεως νθρπου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

U

Jouanna, Jacques: La postérité de l’embryologie d’Hippocrate dans deux traités pseudo-hippocratiques de la médecine tardive: Sur la formation de l’homme“ et Sur la génération de l’homme et de la sémence”, in: L. Brisson, M.-H. Congourdeau, J.-L. Solère (eds.), L’embryon. Formation et animation, Paris 2008, S. 15–41 (=95a?)

     95a     De generatione hominis et seminis

Περ γενσεως νθρπου κα γονς

Nicht bei Littré, Ideler I, 294–296

Vgl. Diels 00; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: νμος μν πντων κρατνει. δ γον το νδρς ρχεται π

E,T

Jouanna, Jacques: La postérité de l’embryologie d’Hippocrate dans deux traités pseudo-hippocratiques de la médecine tardive: Sur la formation de l’homme“ et Sur la génération de l’homme et de la sémence”, in: L. Brisson, M.-H. Congourdeau, J.-L. Solère (eds.), L’embryon. Formation et animation, Paris 2008, S. 15–41, insb. S. 32–38
(S.15:
„réécriture de [45, 46] avec sélection, adjonction et modification“)

     96     [De helleboro]

Περ λλεβορισμο = Περ λλεβρου

K. al-arbaq

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Kompilation aus Aphorismen, Prognostikon, Peri diaites oxeon u.a.

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 24

     97     De herbis = *De virtutibus herbarum = *De herbis colligendis = *Epistola Ypocratis ad Alexandrum de tempore herbarum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL XXVIII;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Incipit prologus de virtutibus herbarum

Incipit (lat.): Nunquam nisi in fine Aprilis colligas radices

     98     De humoribus = *De augmento humorum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Quattuor humores

Incipit (lat.): Placet nunc quidem exponere ipsas humores que sunt

Druck (lat.): De praedictione [Paris] 1527 (Übersetzer: Calvus, Fabius)

     99     De hypostasi

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     100     De iecore

Περ πατος

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 42; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     101     De impressionibus

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL XXX;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Incipit libellus de impressionibus Ipocratis feliciter. Saturnus sub radiis in ariete facit pluvias

     102     De IV aetatibus praenotio

Πργνωσις περ τν δʹ ρν

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 49; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: ν μν χειμν αχμηρς

     103     De lapidum virtute

Περ λθων δυνμεως = ρμηνεα περ νεργν λθων

andere Abkürzung(en): Lap. Virt.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0751.005 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: Λθος κουρλιος

E

Mély, F. de; Ruelle, Ch.-Ém.: ρμηνεα περ νεργν λθων. In: Les lapidaires de l’antiquité et du moyen âge. Éd. par F. de Mély. T. 2: Les lapidaires grecs. Paris 1898, 185–190

     104     De mensibus

λγος τν mhnvÄn

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: Πρτον μν περ τς γκυκλου σφαρας

     105     De morbis excerpta

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     106     De morbis hominum et remediis

[Περ νσων κα φαρμκων]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 44; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     107     De mulieribus

Περ γυναικν

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     108     De opere medicinae

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     109     De partibus hominis

[Περ σματος μορων]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     110     De pede

Περ ποδς

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 44; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     111     De pulsibus

Περ σφυγμν

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 47; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Διγνωσις κριβς τν σφυγμν

     112     De purgantibus = De purgatoriis remediis = De remediis = Remedia = *De pharmaciis = *De farmaciis = De medicamentis purgantibus

Περ φαρμκων

andere Abkürzung(en): De purg.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 48; Diels 49; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.054 (Hippokrates)

Incipit: Κολοκυνθδι ντερινην σκλλης πτς γαρικο

Incipit: Τ δ περ φαρμκων πργματα

Incipit (lat.): Ad dolorem capitis

E

Schöne, Hermann: Hippokrates περ φαρμκων. Rhein. Mus. N.F. 73 (1920/24), 434–448

T

Kapferer XIX,99

U

Monfort, M. L.: Quae quibus medicamenta danda: Sur l’interprétation du fragment hippocratique Peri Pharmakōn. In: A. Thivel. A. Zucker (eds.), Le normal et le pathologique dans la Collection hippocratique. Actes du Xe Colloque international hippocratique, Nice, 6–8 octobre 1999. Tome II. Nice 2002, 693–708

     113     De pustulis et apostematibus significantibus mortem

K. al-Buūr = ͑ Alāmāt al-qaāyā = Qaāya l-ibuqrāīya ad-dālla ͑ alā l-maut

Nicht bei Littré

TLG-ID: 00

Arab. Übers.: Sezgin 39, Nr. 13

Hebr. Übers.: Steinschneider § 423,4

     114     De quattuor elementis et humoribus naturae hominis

Περ τν δʹ στοιχεων κα χυμν, δι' ν συνσταται νθρωπος

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: στον τι νθρωπος συνσταται κ τεσσρων στοιχεων

     115     De sensibus

Περ ασθσεων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: Ασθητρια δ στιν ν τ νθρπ

     116     De septimestri partu

Περ πταμνου

K. al-Maulūdīn li-sab ͑ at ašhur

andere Abkürzung(en): Septim.

Alte Ausgabe: Littré VII,436

online-Handschrift(en): Vatikanstadt: Vat. gr. 276, fol. 122rv

Vgl. Diels 27; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 0627.056 (Hippokrates)

Incipit: Περ δ πταμνων λγος π' τευ φησ γνεσθαι.

Nicht zu verwechseln mit Περ πταμνου bei Littré VII,436 (Teil von Περ κταμνου!).

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 14; Sezgin Nachtr. II, 375

E,T,K

Grensemann, Hermann: Hippocratis De octimestri partu; De septimestri partu (spurium), CMG I 2,1, Berlin 1968

T

Joly, 42–44

U

Joly, Robert:La structure du foetus de huit mois. L’Antiquité Class. 45 (1976), 173–180

U

Kahlenberg, W.: Hippokrates περ πταμνων und περ κταμνων. Hermes 85 (1957), 379–380

U

Lommer, Franz: Zur Komposition der hippokratischen Schrift περ βδομδων. Philologus 94 (1939), 79–85

U

Muñoz Valle, I.: Pseudo-Hipocrates, Sobre el feto de siete meses. Madrid 1973 (Eclás, Suppl. 3a, Ser. de trad. 2.)

U

Weisser, Ursula: Die hippokratische Lehre von den Siebenmonatskindern bei Galen und Tābit ibn Qurra. Sudhoffs Arch. 63 (1979), S. 209–238

U

Wellmann, Max: Die pseudohippokratische Schrift Περ βδομδων. Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Medizin 4 (1935), H. 1, 6–10

     117     De situ regionum et dispositione anni temporum = *De situ regionum et dispositione omni temporis

R. Ma ͑ rifat fuūl as-sana

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 55; Kibre HL L;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Liber Hippocratis de situ regionum et dispositione omni temporis incipit. Situm regionis an sit in valle

Arab. Übers.: Sezgin 43, Nr. 22

     118     De specie atrae bilis

[Περ μελανης χολς]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 49; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Druck (lat.): De morbis Paris [1526] (Übersetzer: Calvus, Fabius)

     119     De splene et stomacho

Περ σπληνς κα στομχου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 46; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     120     De substantia artis medicae. Definitio artis medicae

Περ πρξεως ατρικς. Ὅρος ητρικς

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 48; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

     121     De sudoribus

Περ δρτων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 42; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: ο δ' δρτων ριστοι μν εσιν ν πασι τοσιν ξοισιν

     122     De unguentis

Περ λειμμτων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     123     De urinis = *De intellectu urine = *Practica de urinis

Περ ορων

K. al-Baul

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 44; Kibre HL LI; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Ορον δ ριστον

Incipit (lat.): Urina sanum hominem in fundus habens ypotasin

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 15

U

Baader, Gerhard: Der Berliner Codex Phillipp. 1790, ein frühmittelalterliches medizinisches Kompendium. Med.hist. J. 1 (1966), 150–155

     124     De vasis vitreis

Περ αλων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 48; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     125     De vita humana

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 56; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Quidam asserunt

     126     De vulneribus et telis

Περ τρωμτων κα βελν

andere Abkürzung(en): Vuln. et tel.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL LV

TLG-ID: 00

E,T,K

Witt, Mathias: Weichteil- und Viszeralchirurgie bei Hippokrates. Ein Rekonstruktionsversuch der verlorenen Schrift Περ τρωμτων κα βελν (De vulneribus et telis) Berlin, New York 2009 (Beiträge zur Altertumskunde; Bd. 270)

U

Ganz, J. C.: Intracranial Epidural Bleeding: History, Management, and Pathophysiology. London 2018

U

Witt, Mathias: Types of Cranial Injuries in the Hippocratic Wounds in the Head in Light of the Ancient Commentary Tradition. In: Hippocratic Commentaries in the Greek, Latin, Syriac and Arabic Tradition. Selected Papers from the XVth Colloque Hippocratique Manchester. Leiden 2021, 199–221

     127     Dynamidia = *Dinamidia = *De victus ratione = *Peri diaetes

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 51; Kibre HL XVI;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Ubi cogitaverunt de vita et hominum corpus confectione

Incipit (lat.): Regiones atque uniuscuiusque

E

Mai, A.: Classici auctores. Bd. VII, 399–458

U

MacKinney, L. C.: Dynamidia in Medieval Medical Literature. Isis 24 (1936), 404 ff

U

Mackinney, L. C.: Multiple Explicits of a Medieval Dynamidia. Osiris 10 (1952), 195–205

U

Mazzini, Innocenzo: Dynamidia Hippocratis: esempio di problematiche ecdotiche tardoantiche. In: Tradizione e ecdotica dei testi bizantini. Atti del Convegno Internazionale, Anacarpi 29–31 Ottobre 1990. Ed. A. Garzya. Napoli 1992, 257–269

U

Puhlmann, W.: Die lateinische medizinische Literatur des frühen Mittelalters. Kyklos 3 (1930), 404–406

U

Riddle, John M.: The Pseudo-Hippocratic Dynamidia. In: Die hippokratischen Epidemien. Theorie Praxis Tradition. Verhandlungen des Ve Colloque International Hippocratique (Berlin, 10.–15.9.1984). Hrsg. von Gerhard Baader u. Rolf Winau. Stuttgart 1989, 283–311

     128     Epistola Ypocratis ad Micanetem = *Liber Ypogratis ad Mecenatem salutem

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Provocas me de studio

E

Vázquez Buján, M. E.: Dynamis 2 (1982), 48–56

     129     Epistula a rege Aegyptiorum Octaviano missa = De melle bestiola = De bestiis = De virtutibus bestiarum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 52; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Regi Aeg. Octaviano

     130     Epistula ad Alexandrum = *De tempore herbarum = *Epistola de dieta ad Alexandrum Magnum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,1;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Oportet te Alexander cum a sompno

     131     Epistula ad Antiochum regem = *Epistula ad Antigonum regem = *De humano corpore = *De humoribus = *De ratione ventris ac viscerum = *Epistola de pererision = *Epistola perhereseon = *De quattuor humoribus = *Sapientia artis medicinae = *De quatuor membrorum = De preservatione sanitatis = *De quatuor anni temporibus

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 51; Diels 53; Kibre HL XX,2;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Corpus igitur hominis ex quatuor humoribus constat

= Ps.Diocles ad Antigonum

E

Nelson, Axel Herman: Zur pseudohippokratischen Epistula ad Antiochum regem. In: Symbolae philologicae O. A. Danielsson octogenario dicatae. Upsaliae 1932, 203–217

E

Stadler, H.: Arch. lat. Lexicographie 12 (1902), 21–25

E

Wlaschky, M.: Sapientia artis medicinae. Kyklos (1928), 104–110

E,T

Liechtenhan, Eduard: Marcelli De medicamentis, CML V, 2. Aufl., Berlin 1968, 18–25

U

Opsomer, C.; Halleux, R.: La Lettre d’Hippocrate à Mécène et la Lettre d’Hippocrate à Antiochus. In: I testi di medicina latini antichi. Problemi filologici e storici. Atti del I Convegno Internazionale, Macerata S. Severino M., 26–28 aprile 1984. A cura di I. Mazzini e I. Fusco. Roma 1985, 339–364 (Pubbl. della Fac. di Lett. e Filos. dell’Univ. di Macerata. 28.)

U

Puhlmann, W.: Die lateinische medizinische Literatur des frühen Mittelalters. Kyklos 3 (1930), S. 405

U

Sudhoff, Karl: Der pseudohippokratische Brief an Antiochus in fragmentarischer deutscher Übersetzung aus dem Mittelalter. Sudhoffs Arch. 8 (1914–1915), S. 293–295

     132     Epistula ad filium de sapientia patris sui et constitutione hominis

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     133     Epistula ad Filominum = *Quomodo medicus debeat visitare infirmum = *De visitando infirmorum =*De visitatione infirmorum = *De visitatione infirmi

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 56; Kibre HL LIII; Kibre HL XX,3;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Non omnem infirmum uniter visites

E

Firpo, Luigi: Quomodo visitare debeas infirmum. In: Medicina. Testi dell’Alto Medioevo. [ ] Torino 1972, 46–

     134     Epistula ad instruendum vel docendum discipulos

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,11;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Factum est hoc strumentum in conventum multorum sapientum disputantium doctrinam medicine artis

Incipit (lat.): Quoniam cognovimus te peritissimum

Vgl. De arte

     135     Epistula ad Maecenatem = *De regenda sanitate = *De cura corporis = *De natura generis humani

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 52; Kibre HL XX,4;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Libellum quem roganti tibi promisi

E

Beccaria, Augusto: Sulle trace d’un antico canone latino di Ippocrate e di Galeno. Italia medioevale e umanistica 2 (1959), 38–39

E

Henschel: Der älteste medicinische Codex. Janus 1 (1846), 639–684

E

MacKinney, L. C.: Osiris 10 (1952), 196

E,T

Liechtenhan, Eduard: Marcelli De medicamentis, CML V, 2. Aufl., Berlin 1968, 26–33

U

Opsomer, C.; Halleux, R.: La Lettre d’Hippocrate à Mécène et la Lettre d’Hippocrate à Antiochus. In: I testi di medicina latini antichi. Problemi filologici e storici. Atti del I Convegno Internazionale, Macerata S. Severino M., 26–28 aprile 1984. A cura di I. Mazzini e I. Fusco. Roma 1985, 339–364 (Pubbl. della Fac. di Lett. e Filos. dell’Univ. di Macerata. 28.)

     136     Epistula ad Nepotem suum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,5;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Licet sciam te carissime nepos grecis litteris

=Vindicianus: Epistola ad Pentadium nepotem suum

E

Rose, Valentin: Theodori Prisciani Euporiston libri III, Leipzig 1894, 484–492

     137     Epistula ad Ptolemaeum regem de sanitate tuenda = *De arte prolixa = *De corpore humano = *De microcosmo = *De praeparatione hominis = *De sanitate tuenda

πιστολ πποκρτους πρς Πτολεμαον βασιλα

andere Abkürzung(en): San. tuend.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 41; Kibre HL XX,6; Pinakes

TLG-ID: 0751.001 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: πιμελομενοι τς σς γιεας

     138     Epistula de anathomia = *Anathomia

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,7

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Ex Epistola Ypocratis de anathomia. In matrice quidem

Vgl. Vincenz von Beauvais: Speculum naturale II lib. 32 cap. 33, 43, 50

     139     Epistula de catarticis = *Cura ad catarctas

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,8;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Quid mihi adversarii de catarticis vos inculpantes opponitis

     140     Epistula de incisione = *De incisura

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,10

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Primam medicinam adinvenit sinceritatem ad corporis propensationem

Vgl. Epistula de phlebotomia

     141     Epistula de observatione temporum = De observatione temporum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Quam alta et profunda

     142     Epistula de operatione medicine = *De opinione medicine = Alia secreta Ypocratis

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,13;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Frustra mortalium genus moritur

E

Sigerist, Henry E.: Early Medieval Medical Texts in Manuscripts of Montpellier. Bull. Hist. Med. 10 (1941), 35

E

Sudhoff, Karl: »Codex Fritz Paneth«. Arch. Gesch. Math. Naturwiss. Techn. 12 (1930), 2–32, bes. 9–11

     143     Epistula de pectore = *De pectore = *De pectoris causa

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,14

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Sed in ipso pectore plurimas lisiones

     144     Epistula de phlebotomia = *De phlebotomia = De venae sectione = *Periphlebotomia = *De incisione phlebotomi

Περ φλεβοτομας

K. al-Fad wa-l-iǧāma

Nicht bei Littré; Pseudhippokrates

Vgl. Diels 49; Diels 52; Kibre HL XX,9; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: ν πσ μρ

Incipit (lat.): De viginti et una venis fleuotomamus hominem hoc est: de arteria duas

Incipit (lat.): Flebotomia continet cirurgiam quod est initium sanitatis

Incipit (lat.): Phlebotomia est venae recta incisio

Incipit (lat.): Hoc est vena cephalica a capite habet principatum

Incipit (lat.): Quid est fleobotomia? Venae recta incisio

Arab. Übers.: Sezgin 44, Nr. 31

E,T,K

Singer, Charles: A Review of the Medical Literature of the Dark Ages, with a New Text of about 1110. Proceedings of the Royal Society of Medicine, Section of the History of Medicine 10 (1916/17), S. 107–160

E,T

Blanke, Dietrich: Die pseudohippokratische ʻEpistula de sanguine cognoscendo. Diss. med. Bonn 1974

E,T

Ferckel, Christoph: Medizinische Marginalien aus dem Cod. Trevirens. Nr. 40. Arch. Gesch. Med. 7 (1913), 129–134

E,T

Köpp, Peter: Vademecum eines frühmittelalterlichen Arztes. Aarau, Frankfurt a. M., Salzburg 1980 (Veröffentlichungen der Schweizerischen Gesellschaft für Geschichte der Medizin und der Naturwissenschaften. 34.)

E,T

Morgenstern, Arthur: Das Aderlassgedicht des Johannes von Aquila und seine Stellung in der Aderlasslehre des Mittelalters samt dem Abdruck der lateinischen Übersetzung der Schrift Peri flebotomia Ypocratis, nach den Handschriften in Brüssel und Dresden. Diss. med. Leipzig 1917

C,T

Czarnecki, Romuald: Ein Aderlaßtraktat angeblich des Roger von Salerno samt einem lateinischen und einem griechischen Texte zur »Phlebotomia Hippocratis«. Diss. med. Leipzig 1919

     145     Epistula de ratione medicine = *De ratione medicine

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,15

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Non satis vexantur in pigmenta vel antidota

E

Sudhoff, Karl: Arch. Gesch. Math. Naturw. Techn. 12 (1930), 9–10

     146     Epistula de signis egritudinum = *De signis egritudinum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,16

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Brevissima epistola Ypocratis de signis egritudinis

     147     Epistula de signis urinarum = *De signis urinarum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,17

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Sciendum est igitur quod omnes urinae

     148     Epistula de venis = *De venis

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,18

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Constitutas sunt venas in corpore

Vgl. Epistula de phlebotomia u. Epistula de incisione

     149     Epistula de virginibus = *De virginibus

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XX,19;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Dicente virgine ut sit casta

E,T

Fischer, Klaus-Dietrich: An Edition and Translation of the Pseudo-Hippocratic Epistula de virginibus. In: Testi medici latini antichi. Le parole della Atti del VII Convegno Internazionale. Trieste, 11–13 ottobre 2001. medicina: Lessico e storia. Bologna 2004, 211–226

U

Fischer, Klaus-Dietrich: Die pseudohippokratische Epistula de virginibus. Bemerkungen zu ihrer Textüberlieferung und zu ihrem Vokabular. Les Etudes classiques 70 (2002), S. 101–122

     150     Epistula Diocletis ad Pamperium de inspectione infirmorum = De inspectione infirmorum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Diocles Pamperio unanimi suo salutem

E

Firpo, Luigi: Epistula Diocletis ad Pamperium de inspectione infirmorum. In: Medicina. Testi dell’Alto Medioevo. [ ] Torino 1972, 44–45

E,T,K

Wiedemann, Walter: Untersuchungen zu dem frühmittelalterlichen medizinischen Briefbuch des Codex Bruxellensis 3701–15. Diss. med. dent. Berlin 1976, 148–149, 189–203

     151     Epistula Qualis debet esse medicus

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Talem oportit esse medicum

E

Firpo, Luigi: Epistula Qualis debet esse medicus. In: Medicina. Testi dell’Alto Medioevo. [ ] Torino 1972, 40–41

     152     Epistulae biographicae [anon.]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,22

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Hystanes Hypocrati ex genere Esculapii sal.

     153     Epistulae biographicae [transl. a Johanne Aurispa]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,21

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Morbus quem pestilentiam vocant

     154     Epistulae biographicae [transl. a Francisco Rinuccio Aretino]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL XX,20

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Rex Regum magnus Artaxerse Peto

     155     Esse re vera artes

Ὅτι παρκτικα εσιν α τχναι

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 48; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: δοκει δ μοι τ μν σμπαν

     156     Experimenta = *De experimentis

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 53; Kibre HL XXIII;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Sicut sunt quattuor tempora anni

     157     Hippiatrica

ππιατρικ = ππ. κα σντρου ατρν περ ππων ατρικς βιβλον

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Arab. Übers.: Ullmann 34, Nr. 31

Lat. Übers.: Chart. X, 719–723

E,T

Valentini, Petrus Aloysius: πποκρτους ππιατρικ, Hippocratis veterinaria, latine et italice reddidit [ ]. Romae 1814

U

Björck, Gudmund: Zum Corpus Hippiatricorum Graecorum. Uppsala 1932

     158     Hippocratis ad Galenum discipulum liber de pulsibus et de temperamentis corporis humani

πποκρτους πρς Γαληνν ατο μαθητν περ σφυγμν κα κρσεων νθρωπνων σωμτων

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 47; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Τ νθρπινον σμα κ τεσσρων χυμν συνσταται

E, T, K

Jouanna, Jaques: Un traité pseudohippocratique inédit sur les quatre humeurs (“Sur le pouls et sur le tempérament humain”). In: A. Kolde et al.: Kορυφαί νδρί. Mélanges offerts à A. Hurst. Geneva 2005, 449–461

     159     Hippocratis ad Ptolemaeum regem epistula

πιστολ πποκρτους πρς Πτολεμαον βασιλα

andere Abkürzung(en): Ad Ptol.

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 41; Kibre HL 00; Pinakes

TLG-ID: 0751.001 (Pseudo-Hippokrates)

Incipit: πιμελομενοι τς σς γιεας

     160     Hippocratis et Galeni philosophia de natura hominis

πποκρτους κα Γαληνο φιλοσοφα περ τς το νθρπου κατασκευς

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 43; Kibre HL –; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: νθρωπος θες στιν πγειος, πε κα πλσμα στ θεικν

U

Jouanna, Jacques: La postérité de l’embryologie d’Hippocrate dans deux traités pseudo-hippocratiques de la médecine tardive: Sur la formation de l’homme“ et Sur la génération de l’homme et de la sémence“, in: L. Brisson, M.-H. Congourdeau, J.-L. Solère (eds.), L’embryon. Formation et animation, Paris 2008, S. 15–41 (= nr. 94)

     161     Hippocratis vel Dioclis epistula ad Ptolemaeum Aegypti regem

πποκρτους, λλοι δ Διοκλους, πιστολ πρς Πτολεμαον βασιλα Αγπτου

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 40; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: πειδ σοι συμβανει

     162     [Hygieinon]

γιεινν

K. if a-iḥḥa

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Arab. Übers.: Ullmann 32, Nr. 23

U

Fredrich, Carl: Hippokratische Untersuchungen. Berlin 1899, 82 (Philologische Untersuchungen. H. 15.)

U

Wellmann, Max: Das Hygieinon des Hippokrates. Quellen und Studien zur Geschichte der Naturwissenschaften und der Medizin 4 (1935), H. 1, 1–5

     163     Iatrosophium

ατροσφιον

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 42; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Incipit: Περ θους ατρν. Ποδαπν δε εναι τν ητρν

     164     Lexicon specierum

Λεξικν τν εδν

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 40; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     165     Liber interrogationis

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 54; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     166     Medendi methodus

Θεραπευτικ μθοδος

K. al-Mudal ila -ibb [?]

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 42; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

Arab. Übers.: Sezgin 46, Nr. 13

     167     Prognostica = *De morte veloci = *De morte subita = *Liber praescientiae = *Epitomum = *Epitomia = *Epizonum = *Pronosticum

Προγνωστικ

R. l-Maut as-sarī ͑

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 44; Kibre HL XXI;

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Saturnus dies qui in lector acciditur

Arab. Übers.: Sezgin 42, Nr. 19 [Zuweisung fraglich]

Lat. Übers.: Kibre HL XXI (Übersetzer: Anonymus)

T,K

Kuhne Brabant, Rosa: El tratadito pseudo-hipocratico l-mawt al-sarī . AEA 1 (1989), 237–262

     168     Secreta = *Capsula eburnea = *Analogium = *Liber praestantiae = *Liber de veritate = *Prognostica = *De pustulis = *Signa vitae et mortis = *Sententiae de vita et morte

πποκρτους νοματ τε κα σημεισεις περ ζως κα θαντου

R. ͑ Alāmāt al-maut = R. l-Qaāyā = R. l-Inār bi-l-maut = R. al-Buūr = K. ad-Durǧ = K. as-Sirr

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 55; Diels 41; Kibre HL IX; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: μπειρικτατος πντων

Incipit (lat.): Peritissimum omnium rerum esse et domestica sapientia

Incipit (lat.): Liber veritatis ab Ypocrate editus

Arab. Übers.: Ullmann 33, Nr. 29; Steinschneider (313), Nr. 15a; Sezgin 39, Nr. 12b

Hebr. Übers.: Steinschneider § 423,4

Lat. Übers.: Kibre HL IX (Übersetzer: Anonymus; Gerardus Cremonensis)

E,T,K

Gandolo, Michele: Su di uno scritto di Mantica Medica in Codice Cassinese del Secolo IX (ex.). Traduzione e commento del Roma 1958 (Corpus scriptorum medicorum infimae latinitatis et prioris medii aevi. 1.), 159–172

E,T,K

Kuhne Brabant, Rosa: El Kitāb al-durŷ, prototipo árabe de la Capsula eburnea y representante más genuino de la tradición de los Secreta Hippocratis. Al-Qantara 10 (1989), 3–20, 299–327; 11 (1990), 4–58

T

De epistola ypocratis de signis mortalibus aegrotorum. In: Reiche, Rainer: Ein rheinisches Schulbuch aus dem 11. Jahrhundert. Studien zur Sammelhandschrift Bonn UB S 218 mit Edition von bisher unveröffentlichten Texten. (Münchener Beiträge zur Mediävistik und Renaissance-Forschung. 24), 185f.

U

Kuhne Brabant, Rosa: El eslabón árabe en la transmisíon de los »Secreta Hippocratis«. Awrāq ŷadīda (Revista editada por el Instituto Hispano-Arabe de Cultura) (1984–85), Nr. 7–8, 31–37

U

Kuhne Brabant, Rosa: Una versión aljamiada del »Secreto de Hipócrates«. Sefarad 46 (1986), S. 253–269.

U

Kuhne Brabant, Rosa: La Urŷūza latīfa qadāyā Ibuqrāt al-jams wa-l-͑ išrīn de Avicenna. In: Homenaje al Prof. Darío Cabanelas ˙Rodrígue˙ z, O.F.M.,˙con motivo de su LXX aniversario. Granada 1987, 343–366.

U

Muschel, Jesaja: Die pseudohippokratische Todesprognostik und die Capsula eburnea in hebräischer Überlieferung. Sudhoffs Arch. 25 (1932), S. 43–60

U

Sudhoff, Karl: Die pseudohippokratische Krankheitsprognostik nach dem Auftreten von Hautausschlägen, »Secreta Hippocratis« oder »Capsula eburnea« benannt. Sudhoffs Arch. 9 (1915–1916), S. 79–116

     169     Signa mortifera

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 00; Kibre HL

TLG-ID: 00

Incipit (lat.): Incipiunt signa mortifera iuxta yppocratis sententiam

E

Paxton, Frederick S.: Signa Mortifera: Death and Prognostication in Early Medieval Monastic Medicine. Bull. Hist. Med. 67 (1993), 631–650

     170     Tempora pro sanitate corporum

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 55; Kibre HL –;

TLG-ID: 00

     171     Testamentum = Qualem oporteat esse discipulum

Διαθκη = Ποδαπν δε εναι τν μανθνοντα τν ατρικν

K. al-Waāyā

Nicht bei Littré

Vgl. Diels 39; Diels 43; Kibre HL –; Pinakes; Pinakes

TLG-ID: 00

Incipit: Πρτον μν τ γνει λεθερον

Arab. Übers.: Ullmann 33, Nr. 26; Steinschneider (313), Nr. 14; Sezgin 39, Nr. 12

E,T

Deichgräber, Karl: Medicus gratiosus. Untersuchungen zu einem griechischen Arztbild. Mit dem Anhang: Testamentum Hippocratis und Rhazes’ De indulgentia medici. Mainz 1970, 88–107 (Abh. Akad. Wiss. Lit. Geistes- und sozialwiss. Kl. Jg. 1970, Nr. 3)

E,T

Vitelli, C.: Studiorum Celsianorum particula prima. Studi italiani di filol. classica 8 (1900), 449–476

E,T,K

Sideras, Alexander: Nochmals das sogenannte Testament des Hippokrates (unter Berücksichtigung zweier neuer Handschriften). Sudhoffs Arch. 90 (2006), 161–202

E,T,K

Jouanna, Jaques: Quel doit être celui qui apprend l’art médical? ou Testament d’Hippocrate. In: L. Perilli et al., Officina Hippocratica, Beiträge zu Ehren von Anargyros Anastassiou und Dieter Irmer. Berlin 2011, 77–116

 


Index der lateinischen Titel

 

Ad Demetrium     71

Ad Ptolemaeum regem epistula de hominis fabrica     75

Alia secreta Ypocratis     142

Aphorismi     13

Astrologia     76

Coa praedicta     23

Coa praesagia     23

Coaca praesagia     23

Coacae praecognitiones     23

Coacae praenotiones     23

Coae praenotiones     23

De     77

De aere, aquis, locis     2

De affectionibus     30

De affectionibus interioribus     42

De alimento     61

De alimentorum differentiis     78

De alimentorum differentiis ad Ptolemaeum     79

De aloe     80

De anatome     54

De anatomia     54

De anatomicis ferramentis     81

De angina     82

De animalibus marinis et terrestribus ad morbos curandos idoneis     83

De antiqua medicina     1

De arte     24

De articulis     11

De bestiis     129

De calce     85

De capitis vulneribus     8

De carnibus     57

De carnibus sive principiis     57

De Coacis praenotionibus liber     23

De collo vesicae     88

De contemptu mundi     89

De corde     60

De corpore et generatione hominis     90

De crisibus     67

De decenti ornatu     65

De dentitione     55

De diaeta acutorum     4

De diaeta acutorum (spurium)     5

De diaeta I     36

De diaeta II     37

De diaeta III     38

De diaeta in morbis acutis     4

De diaeta IV     39

De diaeta salubri     26

De diebus iudicatoriis     68

De eis quae ad virgines spectant     51

De elegantia     65

De elementis     91

De excisione fetus     53

De exsectione foetus     53

De febribus     92

De febrium differentiis     93

De fistulis     35

De flatibus     27

De formatione hominis     94

De fractis     10

De fracturis     10

De generatione hominis     95

De generatione hominis et seminis     95a

De genitura     45

De glandulis     56

De habitu decenti     65

De haemorrhoidibus     34

De hebdomadibus     58

[De helleboro]     96

De herbis     97

De humidorum usu     28

De humoribus     21 98

De hypostasi     99

De iecore     100

De impressionibus     101

De insomniis     39

De inspectione infirmorum     150

De internis affectionibus     42

De iudicationibus     67

De IV aetatibus praenotio     102

De languentium somniis insomniisve liber     39

De lapidum virtute     103

De liquidorum usu     28

De locis in homine     31

De mania     70

De mariscis et haemorrhoidibus     34

De medicamentis purgantibus     112

De medico     64

De melle bestiola     129

De mensibus     104

De morbis excerpta     105

De morbis hominum et remediis     106

De morbis I     29

De morbis II     40

De morbis III     41

De morbis internis     42

De morbis IV     47

De morbis mulierum I     48

De morbis mulierum II     49

De morbis popularibus I     6

De morbis popularibus II     16

De morbis popularibus III     7

De morbis popularibus IV     17

De morbis popularibus V     18

De morbis popularibus VI     19

De morbis popularibus VII     20

De morbo sacro     32

De muliebribus I     48

De muliebribus II     49

De mulieribus     107

De mulierum affectibus I     48

De mulierum affectibus II     49

De mulierum affectibus III     50

De musculis     57

De natura hominis     25

De natura muliebri     43

De natura ossium     63

De natura pueri     46

De observatione temporum     141

De octimestri partu     44

De officina medici     9

De opere medicinae     108

De ossium natura     63

De partibus hominis     109

De pede     110

De praedictione I     22

De praedictione II     59

De preservatione sanitatis     131

De prisca medicina     1

De pulsibus     111

De purgantibus     112

De purgatoriis remediis     112

De pustulis et apostematibus significantibus mortem     113

De quattuor elementis et humoribus naturae hominis     114

De ratione victus I     36

De ratione victus II     37

De ratione victus in morbis acutis     4

De remediis     112

De sacro morbo comitialive     32

De salubri diaeta     26

De salubri victu     26

De semine     45

De sensibus     115

De septimestri partu     116

De situ regionum et dispositione anni temporum     117

De specie atrae bilis     118

De splene et stomacho     119

De sterilibus     50

De sterilitate     50

De structura hominis ad Perdiceam Macedonium regem     75

De substantia artis medicae. Definitio artis medicae     120

De sudoribus     121

De superfetatione     52

De ulceribus     33

De unguentis     122

De urinis     123

De vasis vitreis     124

De venae sectione     144

De vetere medicina     1

De victu I     36

De victu II     37

De victu III     38

De victu in acutis     4

De victu IV     39

De victus ratione I     36

De victus ratione II     37

De victus ratione III     38

De victus ratione in acutis     4

De virginum morbis     51

De virtutibus bestiarum     129

De visu     62

De vita humana     125

De vulneribus et telis     126

De vulneribus et ulceribus     33

Decretum Atheniensium     72

Determinationes     13

Dissectio     54

Dynamidia     127

Epistola Ypocratis ad Micanetem     128

Epistula 19     70

Epistula 24     71

Epistula 25     72

Epistula 26     73

Epistula 27     74

Epistula a rege Aegyptiorum Octaviano missa     129

Epistula ad Alexandrum     130

Epistula ad Antiochum regem     131

Epistula ad filium de sapientia patris sui et constitutione hominis     132

Epistula ad Filominum     133

Epistula ad instruendum vel docendum discipulos     134

Epistula ad Maecenatem     135

Epistula ad Nepotem suum     136

Epistula ad Ptolemaeum regem de sanitate tuenda     137

Epistula de anathomia     138

Epistula de catarticis     139

Epistula de incisione     140

Epistula de observatione temporum     141

Epistula de operatione medicine     142

Epistula de pectore     143

Epistula de phlebotomia     144

Epistula de ratione medicine     145

Epistula de signis egritudinum     146

Epistula de signis urinarum     147

Epistula de venis     148

Epistula de virginibus     149

Epistula Diocletis ad Pamperium de inspectione infirmorum     150

Epistula Qualis debet esse medicus     151

Epistulae     69

Epistulae biographicae [anon.]     152

Epistulae biographicae [transl. a Francisco Rinuccio Aretino]     154

Epistulae biographicae [transl. a Johanne Aurispa]     153

Esse re vera artes     155

Experimenta     156

Hippiatrica     157

Hippocratis ad Galenum discipulum liber de pulsibus et de temperamentis corporis humani     158

Hippocratis ad Ptolemaeum regem epistula     159

Hippocratis et Galeni philosophia de natura hominis     160

Hippocratis vel Dioclis epistula ad Ptolemaeum Aegypti regem     161

[Hygieinon]     162

Iatrosophium     163

Iusiurandum     14

Lex     15

Lexicon specierum     164

Liber astrologicus     76

Liber interrogationis     165

Medendi methodus     166

Oratio ad aram     73

Praecepta     66

Praeceptiones     66

Praedicta I     22

Praedicta II     59

Praenotiones     3

Praesagia I     22

Praesagia II     59

Prognostica     167

Prognosticon     3

Prorrheticon I     22

Prorrheticon II     59

Qualem oporteat esse discipulum     171

Remedia     112

Secreta     168

Signa mortifera     169

Tempora pro sanitate corporum     170

Testamentum     171

Thessali legati oratio     74

Vectiarius     12


Index der mittelalterlichen Titel

 

Acutarum (egritudinum) regimen     4

Acutorum (morborum) regimen     4

Admonitio     24

Ammonitio Theodori medici     24

Analogium     168

Anathomia     138

Aphorismorum liber     13

Astrologia medicorum     76

Astronomia     76

Calendarium dieteticum     61

Capsula eburnea     168

Cura ad catarctas     139

De aeribus, aquis, regionibus     2

De aquis     84

De aquis unum     84

De arte medicine     24

De arte prolixa     75; 137

De augmento humorum     21; 98

De cancris et fistulis     35; 86

De causis feminarum     48

De chirurgia     87

De cibis     61

De corpore humano     75; 137

De cura corporis     135

De diebus criticis     68

De disciplina     24

De doctrina     24

De elementis Galieni secundum Hippocratem     91

De experimentis     156

De farmaciis     112

De herbis colligendis     97

De humano corpore     131

De humoribus     131

De incipiente sectam medicine     24

De incisione phlebotomi     144

De incisura     140

De instructione artis medicine     24

De intellectu urine     123

De microcosmo     75; 137

De morbis     30

De morte subita     167

De morte veloci     167

De muliebria     48

De mulierum causis, curis et morbis     48

De natura embryonis     46

De natura foetus     46

De natura generis humani     135

De natura homina     25

De natura humana     25

De natura puerorum     46

De opinione medicine     142

De passionibus     30

De pectore     143

De pectoris causa     143

De pharmaciis     112

De phlebotomia     144

De praeparatione hominis     75; 137

De prognosticationibus egritudinum secundum motum lune     76

De pustulis     168

De quattuor humoribus     131

De quatuor anni temporibus     131

De quatuor membrorum     131

De ratione medicine     145

De ratione ventris ac viscerum     131

De regenda sanitate     135

De regimine acutorum     4

De sanitate tuenda     75; 137

De septimadis     58

De septimanis     58

De signis egritudinum     146

De signis urinarum     147

De situ regionum et dispositione omni temporis     117

De somniis     39

De tempore herbarum     130

De venis     148

De ventis     27

De victus ratione     127

De virginibus     149

De virtutibus herbarum     97

De visitando infirmorum     133

De visitatione infirmi     133

De visitatione infirmorum     133

De vulneribus capitis     8

Demonstratio     24

Diaeta     61

Dinamidia     127

Doctrina     72

Dogma     72

Dogmida     72

Epidemiarum I     6

Epidemiarum II     16

Epidemiarum III     7

Epidemiarum IV     17

Epidemiarum V     18

Epidemiarum VI     19

Epidemiarum VII     20

Epistola de dieta ad Alexandrum Magnum     130

Epistola de pererision     131

Epistola perhereseon     131

Epistola Ypocratis ad Alexandrum de tempore herbarum     97

Epistolae     69

Epistula ad Antigonum regem     131

Epistula de disciplina artis medicinae     24

Epitomia     167

Epitomum     167

Epizonum     167

Iuramentum     14

Liber cyrurgie     87

Liber de lege     15

Liber de veritate     168

Liber praescientiae     167

Liber praestantiae     168

Liber prognosticorum     3

Liber Ypogratis ad Mecenatem salutem     128

Nutrimentum     61

Peri diaetes     127

Periphlebotomia     144

Practica de urinis     123

Prognostica     3; 168

Pronosticum     167

Quomodo medicus debeat visitare infirmum     133

Sapientia artis medicinae     131

Sententiae de vita et morte     168

Signa vitae et mortis     168

 


Index der griechischen Titel

 

φορισμο     13

Γυναικεων τ δετερον     49

Γυναικεων τ πρτον     48

Διαθκη     171

Δγμα θηναων     72

πιβμιος     73

πιδημιν τ δετερον      16

πιδημιν τ βδομον      20

πιδημιν τ eÏkton     19

πιδημιν τ πμπτον     18

πιδημιν τ πρτον     6

πιδημιν τ τταρτον     17

πιδημιν τ τρτον     7

πιστολα     69

πιστολ πποκρτους πρς Πτολεμαον βασιλα     137; 159

πιστολ πρς Πτολεμαον βασιλα περ κατασκευς νθρπου     75

ρμηνεα περ νεργν λθων     103

Θεραπευτικ μθοδος     166

ατροσφιον     163

ππιατρικ     157

πποκρτους κα Γαληνο φιλοσοφα περ τς το νθρπου κατασκευς     160

πποκρτους νοματ τε κα σημεισεις περ ζως κα θαντου     168

πποκρτους πρς Γαληνν ατο μαθητν περ σφυγμν κα κρσεων νθρωπνων σωμτων     158

πποκρτους, λλοι δ Διοκλους, πιστολ πρς Πτολεμαον βασιλα Αγπτου     161

ππ. κα σντρου ατρν περ ππων ατρικς βιβλον     157

Κατ' ητρεον     9

Kακα προγνσιες     23

Λεξικν τν εδν     164

Λγος τν μηνν     104

Μοχλικς     12

Νμος     15

περ μανης λγος     70

Ὅρκος     14

Ὅτι παρκτικα εσιν α τχναι     155

Παραγγελαι     66

Περ γμν     10

Περ δνων     56

Περ ἀέρων, δτων, τπων     2

Περ αμορροΐδων     34

Περ ασθσεων     115

Περ λειμμτων     122

Περ λης     80

Περ νατομς     54

Περ νατομικν ργαλεων     81

Περ ρθρων     11

Περ ρθρων μβολς     11

Περ ρχαης ητρικς     1

Περ φρων γυναικεων τ τρτον     50

Περ γενσεως νθρπου     95

Περ γενσεως νθρπου κα γονς     95a

Περ γονς     45

Περ γυναικεης φσιος     43

Περ γυναικν     107

Περ διατης ξων     4

Περ διατης ξων. Νθα     5

Περ διατης τ δετερον     37

Περ διατης τ πρτον     36

Περ διατης τ τταρτον περ νυπνων     39

Περ διατης τ τρτον     38

Περ διατης γιεινς     26

Περ διαπλσεως νθρπου     94

Περ διαφορς κα παντοων τροφν     78

Περ διαφορς πυρετν     93

Περ διαφορς τροφν πρς Πτολεμαον     79

Περ βδομδων τ πρτον περ νοσων τ μικρτερον     58

Περ γκατατμης μβρου     53

Περ λκν     33

Περ λλεβορισμο     96

Περ λλεβρου     96

Περ πικυσιος     52

Περ πταμνου     116

Περ εσχημοσνης     65

Περ ζων     83

Περ πατος     100

Περ δρτων     121

Περ ερς νοσου     32

Περ ητρο     64

Περ καρδης     60

Περ κρισμων     68

Περ κρισων     67

Περ κυνγχης νσου     82

Περ λθων δυνμεως     103

[Περ μελανης χολς]     118

[Περ νσων κα φαρμκων]     106

Περ νοσων τ δετερον     40

Περ νοσων τ πρτον     29

Περ νοσων τ τταρτον     47

Περ νοσων τ τρτον     41

Περ δοντοφυης     55

Περ κταμνου     44

Περ κταμνων βρεφν     44

Περ στων φσιος     63

Περ ολομελης     56

Περ ορων     123

Περ ψιος     62

Περ παθν     30

Περ παρθενων     51

Περ ποδς     110

Περ πυρετν     92

Περ σαρκν     57

Περ σπληνς κα στομχου     119

Περ στοιχεων     91

Περ συργγων     35

Περ σφυγμν     111

[Περ σματος μορων]     109

Περ τχνης     24

Περ τπων τν κατ νθρωπον     31

Περ το σματος κα διατυπσεως νθρπου     90

Περ το τραχλου τς κστεως     88

Περ τροφς     61

Περ τρωμτων κα βελν     126

Περ τν δʹ στοιχεων κα χυμν, δι' ν συνσταται νθρωπος     114

Περ τν ν κεφαλ τρωμτων     8

Περ τν ντς παθν     42

Περ τν κατ τν πτρνην     85

Περ αλων     124

Περ γρν χρσιος     28

Περ δτων     84

Περ πρξεως ατρικς. Ὅρος ητρικς     120

Περ φαρμκων     112

Περ φλεβοτομας     144

Περ φσιος νθρπου     25

Περ φσιος παιδου     46

Περ φυσν     27

[Περ χειρουργας]     87

Περ χυμν     21

Ποδαπν δε εναι τν μανθνοντα τν ατρικν     171

Πρεσβευτικς Θεσσαλο     74

Πργνωσις περ τν δʹ ρν     102

Προγνωστικ     167

Προγνωστικν     3

Προρρητικν τ δετερον     59

Προρρητικς αʹ     22

Πρς Δημτριον     71

γιεινν     162


Index der arabischen Titel

 

Bei der alphabetischen Anordnung des folgenden Index sind die Wörter Kitāb (K.), Risāla (R.), Maqāla (Maq.), Maqāl und Qaul ebenso wie die Präpositionen und ilā und die Artikel nicht berücksichtigt worden.

K. Abīīmiyā     6; 7; 16; 17; 18; 19; 20

K. al-Aǧinna     45; 46

K. al-͑Ahd     14

K. l-A     21

K. al-Ahwiya wa-l-buldān     2

K. al-Aimān     14

K. al-͑Ain     62

R. ͑Alāmāt al-maut     168

͑ Alāmāt al-qaāyā     113

K. al-Amrā [?]     29; 40; 41

K. al-Amrā al-wāfida     6; 7; 16; 17; 18; 19; 20

K. al-Asābī ͑     58

K. Asmā͗  ar-riyā wa-ma ͑ rifat hubūb kull minhā     27

K. Auǧā ͑ al-͑ aārā     51

K. Auǧā ͑ an-nisā͗     48; 49

K. al-Baul     123

K. al-Buūr     113

R. al-Buūr     168

K. ad-Durǧ     168

K. al-Fad wa-l-iǧāma     144

K. al-Fuūl     13

K. al-Ǧabr     12

K. al-Ǧanīn     45; 46

K. al-Ġiā͗     61

K. Ǧirāāt ar-ra͗ s     8

K. al-Ġudad     56

K. Habal ͑ alā habal     52

K. al-al ͑     12

K. Hānūt a-abīb     9

K. al-arbaq     96

K. al-Hawā͗  wa-l-mā͗  wa-l-masākin     2

K. if a-iḥḥa     26; 162

R. al-Hummayāt     92

R. l-Inār bi-l-maut     168

K. al-Kasr     12

K. al-Kasr wa-l-ǧabr     10

K. al-Luūm     57

K. al-Mafāil     11

K. Manāfi ͑ ar-rutūbāt     28

K. l-Mara al-ilāhī     32

R. Ma ͑ rifat fuūl as-sana     117

K. al-Maulūdīn li-sab ͑ at ašhur     116

K. al-Maulūdīn li-amāniyat ǎshur     44

R. l-Maut as-sarī ͑    167

K. al-Mudal ila -ibb [?]     24; 166

K. Nabāt al-asnān     55

Nāmūs a-ibb     15

R. l-Qaāyā     168

Qaāya l-ibuqrāīya ad-dālla ͑ alā l-maut     113

K. l-Qalb     60

K. yarīyūn     9

K. Šiǧāǧ ar-ra͗ s     8

K. as-Sirr     168

K. Tabā ͗ i ͑ al-ayawān [?]     83

K. Tabī ͑ at al-insān     25

K. Tadbīr al-amrā al-adda     4

K. Taqdimat al-ma ͑ rifa     3

K. Tašrī al-aǧinna allaīna yamūtūna r-raim     53

K. a-ibb al-qadīm     1

K. al-Waāyā     171

 


Index der lateinischen Incipits

 

Ad dolorem capitis     112

Apollinem medicum, et Aesculapium, Hygeamque ac Panaceam iuro     14

Brevissima epistola Ypocratis de signis egritudinis     146

Caput vulnerari duobus modis contingit     8

Constat homo ex rebus quattuordecim     11

Constat mundus ex elementis quatuor     75

Constitutas sunt venas in corpore     148

Corpus igitur hominis dividimus in quattuor partes     72

Corpus igitur hominis ex quatuor humoribus constat     131

De curatione mulierum dicam     48

De octimestri partu sic sentio     44

De viginti et una venis fleuotomamus hominem hoc est: de arteria duas     144

Dicente virgine ut sit casta     149

Diocles Pamperio unanimi suo salutem     150

Dixit Ypocras qui fuit medicus et magister optimus     76

Ego ad hunc usque sermonem communibus sententiis utor     57

Ego Hippocrates qui feci et compilavi aquam istam     84

Elementum est in mundo totius corporis minima pars     91

Ex Epistola Ypocratis de anathomia. In matrice quidem     138

Ex insompniis ea nobis bona sunt que ad ultimum noctis partem intelligentie representat res     39

Ex terra autem homo ...     75

Factum est hoc strumentum in conventum multorum sapientum disputantium doctrinam medicine artis 134

Febres quandoquidem multe sunt distantie     92

Flebotomia continet cirurgiam quod est initium sanitatis     144

Frustra mortalium genus moritur     142

Hic liber Medici gubernatio est     64

Hoc est vena cephalica a capite habet principatum     144

Hystanes Hypocrati ex genere Esculapii sal.     152

Idiotas et privatos homines hac diaeta uti oportet     26

In Thaso circiter aequinoctium autumnale     6

Incipiamus admonitiones Ypocratis exponere     24

Incipit libellus de impressionibus Ipocratis feliciter. Saturnus sub radiis in ariete facit pluvias     101

Incipit liber cyrurgie Ypocratis et qualis debet esse operator ipsius artis     87

Incipit prologus de virtutibus herbarum     97

Incipiunt signa mortifera iuxta yppocratis sententiam     169

Interea moneo te, medice, sicut et ego monitus sum a magistro meo     24

Iuro per Apollinem medicum et sanativum et remediativum     14

Lex quidem omnia corroborat     45

Libellum quem roganti tibi promisi     135

Liber Hippocratis de situ regionum et dispositione omni temporis incipit. Situm regionis an sit in valle     117

Liber veritatis ab Ypocrate editus     168

Licet sciam te carissime nepos grecis litteris     136

Maximum autem signum aegrotantium qui evasuri sunt     68

Medicina artium excellentissima propter indisciplinam utentium     15

Medicina omnium artium praeclarissima est     15

Medicinam quidem adinvenit Apollo     24

Medicinam si quis vult recte discere     2

Medicine artis auctor et inventor apud Grecos fuisse perhibetur Apollo     24

Medicum existimo perfectum esse praescientiam affectantem     3

Morbus quem pestilentiam vocant     153

Mundi forma sic omnis ornata est     58

Non omnem infirmum uniter visites     133

Non satis vexantur in pigmenta vel antidota     145

Non sine ratione faciunt, qui sapientiam ad multa utilem esse praetendunt     65

Nunquam nisi in fine Aprilis colligas radices     97

Oportet antequam Ypocratis praecepit iuramento     24

Oportet te Alexander cum a sompno     130

Peritissimum omnium rerum esse et domestica sapientia     168

Phlebotomia est venae recta incisio     144

Placet nunc quidem exponere ipsas humores que sunt     21; 98

Postquam consideravi     89

Primam medicinam adinvenit sinceritatem ad corporis propensationem     140

Provocas me de studio     128

Qualem potionem per singulos menses usare debemus     61

Quam alta et profunda     141

Quattuor humores     98

Quedam artes sunt que laborem artificibus     27

Qui de egrotantium accidentibus in singulis egritudinibus     4

Quibuscumque ex dissolutione circa matricem et tumorem in capitis gravedinem     19

Quicumque consuevit audire dicentes de natura humana     25

Quicunque de medicina dicere aut scribere aggressi     1

Quicunque de natura humana amplius disserentes audire consuevit     25

Quid est fleobotomia? Venae recta incisio     144

Quid mihi adversarii de catarticis vos inculpantes opponitis     139

Quidam asserunt     125

Quoniam cognovimus te peritissimum     134

Regi Aeg. Octaviano     129

Regiones atque uniuscuiusque     127

Rex Regum magnus Artaxerse Peto     154

Sapientissimus Hippocrates et omnium medicorum     76

Saturnus dies qui in lector acciditur     167

Sciendum est igitur quod omnes urinae     147

Sed in ipso pectore plurimas lisiones     143

Si genitura ab utrisque permanserit in utero mulieris     46

Si sperma ab utrisque permanserit in matrice mulieris     46

Sicut sunt quattuor tempora anni     156

Sint autem quedam virtutes tam humoribus quam liquoribus     84

Sunt artes quedam que possidentibus quidem laborem afferunt utentibus     27

Sunt quidem qui artem putant, reliquas artes turpiter in cessendo dehonestare     24

Talem oportit esse medicum     151

Tempus est in quo occasio est     66

Ubi cogitaverunt de vita et hominum corpus confectione     127

Urina sanum hominem in fundus habens ypotasin     123

Vita brevis, ars (autem) prolixa     13

yper ytoneton [sic!]     77


Index der griechischen Incipits

 

Α ψιες α διεφθαρμναι, ατματοι μν κυαντιδες γιγνμεναι,     62

Αμορροΐδων τ μν νσημα δε γνεται· πν χολ φλγμα     34

Ασθητρια δ στιν ν τ νθρπ     115

λλ μηδες πολαμβαντω παντελς ψυχον εναι τν γονν     90

ν μν χειμν αχμηρς     102

νδρα χρ, στις στ συνετς, λογισμενον τι τοσιν νθρποισι     30

νθρακες ν Κραννι θερινο· εν ν καμασιν δατι λαρ     16

ρτηρη ξ κατρου φαρυγγθρου τν κφυσιν ποιευμνη ς     54

ρχ μοι τς ξυνθσιος τν αειγενων ητρικς· ο γρ δυνατν     51

Βασιλες βασιλων μγας ρταξρξης Πτ     69

Διγνωσις κριβς τν σφυγμν     111

Δοκει δ μοι τ μν σμπαν     155

γ τ μχρι το λγου τοτου κοινσι γνμσι χρομαι     57

δοξε τ βουλ κα τ δμ τν θηναων. πειδ πποκρτης     72

Ε μν μο τις δκεε τν πρτερον ξυγγραψντων περ διατης     36

Εσ τινες ο τχνην πεποηνται τ τς τχνας ασχροεπεν,     24

Εσ τινες τν τεχνων, α τοσι μν κεκτημνοισν εσιν     27

λκεα ξμπαντα ο χρ τγγειν, πλν ον, ν μ ν ρθρ     33

μο δοκει ρχ μν ον οδεμα εναι το σματος, λλ     31

ν λιδι, το κηπωρο γυν, πυρετς εχεν ατν ξυνεχς·     18

ν Θσ, φθινοπρου περ σημερην κα π Πληϊδα,     6

ν πσ μρ     144

πειδ σοι συμβανει     161

πιμελομενοι τς σς γιεας     137; 159

πτ εσιν ραι     58

χρν τν ητρν τν κπτωσων τε κα κατηγμτων     10

μοια νμοια ξ ρχς· π τν μεγστων, π τν     9

μες κα πρτερον σπουδζοντες, βασιλε, περ τς νθρωπνης     71

ν γον μεν π' μφον ν τσι μτρσι τς γυναικς,     46

ν το πλεμονος ρτηρη λκωθ τι αγ τν φλεβων     42

ατρικ τεχνων μν πασων στν πιφανεσττη· δι δ     15

ατρικν στις βολεται ρθς ζητειν, τδε χρ ποιειν     2

ητρο μν στι προσταση, ρν εχρως τε κα εσαρκος     64

στον τι νθρωπος συνσταται κ τεσσρων στοιχεων     114

Καρδη σχμα μν κοη πυραμς, χροιν δ κατακορς     60

Κασος γγνεται, κταν ναξηρανθντα τ φλβια     5

Κολοκυνθδι ντερινην σκλλης πτς γαρικο     112

Λθος κουρλιος     103

Μαινμεθα, ς φην ν τ περ ερς νοσου, π γρτητος     70

Μγα μρος γομαι τς τχνης εναι τ δνασθαι κατασκοπεσθαι     68

Μετ' σημερην κα μετ πληϊδα, οα τ νεσθιμενα κα     17

Μετ κνα ο πυρετο γνοντο δρδεες, κα ο περιεψχοντο     20

Νμος μν πντα κρατνει· δ γον το νδρς ρχεται π     45, 95a

νθρωπος θες στιν πγειος, πε κα πλσμα στ θεικν     160

νθρωπος οτος· θες στιν πγειος     94

βος βραχς, δ τχνη μακρ, δ καιρς ξς,     13

μπειρικτατος πντων     168

Ο δ' δρτων ριστοι μν εσιν ν πασι τοσιν ξοισιν     121

Ο δ πτμηνοι γνονται κ τν κατν μερων κα γδοκοντα     44

Ο κ ῥίγεος περιψυχμενοι, κεφαλαλγες, τρχηλον     23

Ο κωματδεες ν ρχσι γινμενοι, μετ κεφαλς, σφος,     22

Ο ξυγγψαντες τς Κνιδας καλεομνας γνμας, κοα     4

Ο πλεστοι τν πυρετν     92

κσοι πεχερησαν περ ητρικς λγειν γρφειν, πθεσιν     1

κσσιν ξ ποφθορς περ στρην κα οδημτων ς     19

κταν πικυσκηται γυν, ν μν ν τ μσ τς μτρης     52

μνυμι πλλωνα ητρν κα σκληπιν κα γεαν κα     14

στα χειρς εκοσιεπτ· ποδς εκοσιτσσαρα· τραχλου ς     63

στων φσις δακτλων μν πλ κα στα κα ρθρα     12

Ὅστις μν εωθεν κοειν λεγντων μφ τς φσιος τς νθρωπνης     25

Οκ λγως ο προβαλλμενοι τν σοφην πρς πολλ εναι     65

Ορεται πολλν ταν περθερμανθ κεφαλ· τκεται γρ     40

Ορον δ ριστον     123

ς ν περ ἰήσιος θλ ρωτν τε ρθς, κα ρωτντι     29

Πρδικς εσι     78

Περ δ δνων ολομελης δε χει. Φσις μν ατέῃσι     56

Περ δ διατης νθρωπνης, σπερ μοι κα πρσθεν ερηται     38

Περ δ πταμνων λγος π' τευ φησ γνεσθαι     116

Περ δ κταμνου γενσιος φημ δισσς φεξς κακοπαθεας     44

Περ δ τς γυναικεης φσιος κα νοσημτων τδε λγω· μλιστα     43

Περ δ τν μ κατ τρπον κυϊσκομνων, λλ' γκατατεμνομνων     53

Περ δ τν τεκμηρων τν ν τοσιν πνοισιν στις ρθς     39

Περ θους ατρν. Ποδαπν δε εναι τν ητρν     163

Περ κρισων ξυντμων π τ μεινον τ μν πλεστα τατ      67

Περ μν ον πυρετν πντων ερητα μοι· μφ δ τν     41

Περ μν τς ερς νοσου καλεομνης δ' χει· οδν τ μοι     32

Περ μν τν γινομνων τσι γυναιξν φ' κστοισι τν     50

Προσκειν γομαι, νδρες θηναοι, τν καθιστμενον ς     74

Πρτον μν περ τς γκυκλου σφαρας     104

Πρτον μν τ γνει λεθερον     171

Πυθωνι, ς κει παρ Γς ερν· ρξατο τρμος π     7

πυρετο· ο μν δακνδεις εσ     93

Ῥόος λευκς ν τσι γεραιτρσι τν γυναικν μλλον     49

Στοιχεα νθρπου σχοντα σχμενα νορμντα     91

Συνστηκεν κσμος κ στοιχεων τεσσρων     75

Σριγγες γνονται μν π φλασμτων κα φυμτων, γνονται     35

Τ δ μφ γυναικεων νοσων· φημ γυναικα τοκον     48

Τ δ περ φαρμκων πργματα     112

Τ φσει ετροφα τν παιδων οκ νλογον τς σαρκσεως     55

Τ νθρπινον σμα κ τεσσρων χυμν συνσταται     158

Τ μν χρμα τν χυμν, κου μ μπωτς στι τν χυμν     21

Τν ητρν δοκει μοι ριστον εναι πρνοιαν πιτηδεειν·     3

Το νθρπου ς τν γνεσιν π πντων τν μελων το     47

Τος διτας δε χρ διαιτσθαι· το μν χειμνος σθειν     26

Τροφ κα τροφς εδος, μα κα πολλα· μα μν γνος     61

Τν ντθρπων α κεφαλα οδν μοως σφσιν ατας     8

Τν ητρν προρρσιες παγγλλονται συχνα τε κα καλα     59

Τν ρνθων σρξ κρεττων     79

δωρ ποτν, λμυρν, θλασσα. Ποτν μν, κατ' ητρεον     28

Χρνος στν ν καιρς, κα καιρς ν χρνος ο πολς     66

Χωρων δ θσιν κα φσιν κστων δε χρ διαγινσκειν.     37

πολλο κα πολλν πολων οκητα, ν ξίῃ μεγλ γεγοντες,     73

μου δ ρθρον να τρπον οδα λισθνον, τν ς τν μασχλην     11


Index der arabischen Übersetzer

 

Anonymus     13; 48; 49; 52

Hiob von Edessa     8; 13

ubaiš     9

unain     2; 12; 13; 27

Ibn Šahdā al-Karī     45; 46

͑ Īsā ibn Ya     8; 9; 21

a ibn al-Birīq     58; 61

 


Index der hebräischen Übersetzer

 

Anonymus     3; 13

Natan ha-Meati     2; 3; 4; 13;


Index der lateinischen Übersetzer

 

Anonymus     2; 3; 8; 13; 15; 24; 25; 48; 58; 76; 91; 167; 168

Arnaldus Villanovanus     15

Bartholomaeus de Messina     25; 46

Brentius, Andreas     14; 15; 25; 39

Burgundio Pisanus     13

Constantinus Africanus     3; 4; 13

Filelfus, Franciscus     27; 30

Gaza, Theodorus     13

Gerardus Cremonensis     3; 4; 91; 168

Gulielmus de Moerbeke     76

Johannes de Conte     61

Lascaris, Janus     27

Leonicenus, Nicolaus     13

Leontini, Manente     6; 7; 16; 17; 18; 19; 20

Marcus Toledanus     2

Niccolò da Reggio     13; 14; 15; 61

Perottus, Nicholas     14

Petrus de Abano     76

Riccius, Augustinus     21

Simon Januensis     6; 7

Vergerius, Petrus Paulus     14


Index der syrischen Übersetzer

 

Hiob von Edessa     6; 7; 19

unain     2; 8; 9; 14; 21; 25; 61

 


Index der Titelabkürzungen

 

Acut.     4

Acut. (spur.)     5

Ad Dem.     71

Ad Ptol.     75; 159

Aer.     2

Aff.     30

Alim.     61

Alim. Diff.     78

Anat.     54

Aph.     13

Aqu.     84

Art.     11

Astrol.     76

Cancr. fist.     86

Carn.     57

Chir.     87

Coac.     23

Cord.     60

de Arte     24

De purg.     112

Decent.     65

Decr. Ath.     72

Dent.     55

Dieb. Judic.     68

Epid. I     6

Epid. II     16

Epid. III     7

Epid. IV     17

Epid. V     18

Epid. VI     19

Epid. VII     20

Epist.     69

Fist.     35

Flat.     27

Foet. Exsect.     53

Fract.     10

Genit.     45

Gland.     56

Haem.     34

Hebd.     58

Hum.     21

Insomn.     39

Int.     42

Iusiur     14

Judic.     67

Jusj.     14

Lap. Virt.     103

Lex     15

Liqu.     28

Loc. Hom.     31

Man.     70

Medic.     64

Mochl.     12

Morb. I     29

Morb. II     40

Morb. III     41

Morb. IV     47

Morb. Sacr.     32

Mul. I     48

Mul. II     49

Mul. III     50

Nat. Hom.     25

Nat. Mul.     43

Nat. Puer.     46

Oct.     44

Off.     9

Orat. ar.     73

Oss.     63

Praec.     66

Progn.     3

Prorrh. I     22

Prorrh. II     59

Salubr.     26

San. tuend.     137

Septim.     116

Superf.     52

Thess. orat.     74

Ulc.     33

VC     8

Vet. med.     1

Vict. I     36

Vict. II     37

Vict. III     38

Vid. Ac.     62

Virg.     51

VM     1

Vuln. et tel.     126


Konkordanz zu Diels und Kibre

 

Diels 4     1; 2

Diels 5     3; 5

Diels 6     4

Diels 10     6; 7; 8

Diels 11     9; 10; 11

Diels 12     12; 13

Diels 17     14

Diels 18     15

Diels 19     16; 17; 18; 19; 20; 21

Diels 20     22; 23; 24

Diels 21     25

Diels 22     26; 27; 28

Diels 23     29; 30; 31

Diels 24     32; 33; 34

Diels 25     35; 36; 37; 38

Diels 26     39; 40; 41

Diels 27     42; 43; 116

Diels 28     44; 45

Diels 29     46; 47; 48; 49

Diels 30     50; 51

Diels 31     52; 53; 54

Diels 32     55; 56; 57; 58

Diels 33     59; 60; 61

Diels 34     62; 63; 64; 65

Diels 35     66; 67; 68

Diels 36     69; 70; 71; 72; 73; 74

Diels 39     80; 81; 95; 107; 115; 122; 171

Diels 40     75; 161; 164

Diels 41     137; 159; 168

Diels 42     83; 100; 121; 163; 166

Diels 43     82; 88; 103; 104; 109; 157; 160; 171

Diels 44     106; 110; 123; 167

Diels 46     85; 91; 92; 93; 114; 119

Diels 47     78; 90; 111; 158

Diels 48     84; 112; 120; 124; 155

Diels 49     87; 102; 112; 118; 144

Diels 50     76

Diels 51     86; 89; 127; 131

Diels 52     129; 135; 144

Diels 53     75; 130; 131; 132; 134; 136; 139; 141; 142; 149; 156

Diels 54     97; 98; 99; 101; 105; 108; 165

Diels 55     113; 117; 168; 170

Diels 56     77; 125; 133

Kibre HL 00     75; 159

Kibre HL I     4

Kibre HL II     2

Kibre HL III     13

Kibre HL IV     84

Kibre HL IX     168

Kibre HL IX [Anh.]     57

Kibre HL L     117

Kibre HL LI     123

Kibre HL LIII     133

Kibre HL LV     8; 126

Kibre HL V     24

Kibre HL VI     11

Kibre HL VII     76

Kibre HL VIII     35

Kibre HL VIII     86

Kibre HL X     87

Kibre HL XI     61

Kibre HL XIV     68

Kibre HL XIX     6; 7; 16; 17; 18; 19; 20

Kibre HL XL     46

Kibre HL XLI     25

Kibre HL XLII     61

Kibre HL XLIII     30

Kibre HL XLIX     58

Kibre HL XLV     3

Kibre HL XVI     127

Kibre HL XVII     72

Kibre HL XVIII     91

Kibre HL XX,1     130

Kibre HL XX,2     131

Kibre HL XX,3     133

Kibre HL XX,4     135

Kibre HL XX,5     136

Kibre HL XX,6     137

Kibre HL XX,7     138

Kibre HL XX,8     139

Kibre HL XX,9     144

Kibre HL XX,10     140

Kibre HL XX,11     134

Kibre HL XX,13     142

Kibre HL XX,14     143

Kibre HL XX,15     145

Kibre HL XX,16     146

Kibre HL XX,17     147

Kibre HL XX,18     148

Kibre HL XX,19     149

Kibre HL XX,20     154

Kibre HL XX,21     153

Kibre HL XX,22     152

Kibre HL XX     69

Kibre HL XXI     167

Kibre HL XXIII     156

Kibre HL XXIX     21

Kibre HL XXV     92

Kibre HL XXVI     27

Kibre HL XXVIII     97

Kibre HL XXX     101

Kibre HL XXXIII     39

Kibre HL XXXIX     48

Kibre HL XXXV     14

Kibre HL XXXVI     15